Эластиклик коэффициентининг қийматига қараб талабни эластик, ноэластик ёки бирлик эластикликка талабларга ажратиш мумкин. Агар нархнинг ўзгаришига нисбатан талабнинг ўзгариши юқори бўлса талаб эластик дейилади ва эластиклик коэффициенти бирдан юқори бўлади: Агар нархнинг ўзгаришига нисбатан талабнинг ўзгариши суст бўлса талаб ноэластик дейилади ва эластиклик коэффициенти бирдан кичик бўлади: Агар нархнинг ўзгариши билан талабнинг ўзгариши бир хил нисбатда бўлса талаб бирлик эластиклик дейилади ва эластиклик коэффициенти бирга тенг бўлади: - Чизиқли талаб функциясининг эластиклик коэффициенти қуйидагига тенг:
- - талаб чизиғининг тангенс бурчак ётиқлигини беради. Шу сабабли, талаб чизиғи қанча тик бўлса, талаб эластиклиги шунча кичик ва аксинча қанча ётиқ бўлса талаб эластиклиги шунча юқори бўлади.
- Талаб чизиғи талаб миқдори ўқи билан кесишганда
- Талаб қонунига асосан истеъмолчилар нарх арзонлашуви таъсирида кўпроқ маҳсулот харид қилишга мойил бўладилар. Аммо, истеъмолчилар талабининг нарх ўзгаришига нисбатан сезувчанлиги маҳсулотнинг хусусиятига кўра турлича бўлиши мумкин.
- Айрим маҳсулотлар нархининг ўзгаришига нисбатан истеъмолчилар талабининг сезувчанлиги юқори бўлади ва нархдаги озгина ўзгаришлар таъсирида маҳсулотга бўлган талаб миқдори сезиларли даражада ўзгаради. Бундай маҳсулотларга бўлган талаб ўзгарувчан талаб (эластик талаб) деб аталади.
- Иккинчи тур маҳсулотлар нархининг ўзгариши уларга бўлган талаб миқдорига сезиларли таъсир кўрсатмайди. Кўпинча, кундалик ва зарурат буюмлари нархига нисбатан истеъмолчилар талабининг сезувчанлиги паст бўлади. Бундай маҳсулотларга бўлган талаб ўзгарувчан бўлмаган талаб (ноэластик талаб) деб аталади.
- Эластикликнинг ўзига хос алоҳида кўринишлари:
Do'stlaringiz bilan baham: |
