6 – Ma’ruza Gidroakkumulyatsiyalovchi elektr stantsiyalar (gaes). Kichik va mikro ges. Priliv (pges) va to'lqinli

6.2-rasm : Mikro-GES: 1 – suv havzasi, 2 – suv quvuri, 3 - turbina, 4 – suv chiqaruvchi quvur, 5 - generator, 6 – o‘zgartirgich

Mikro-GESni deyarli barcha joylarda o’rnatish mumkin. Gidroagregat energobloklardan, suv olish va chiqarish qurilmalardan hamda avtomatik boshqaruv qurilmalaridan iborat. Energiya ishlab chiqarishning boshqa usullari kabi kichik GESlarning ham o’ziga xos afzallik va kamchiliklari bor. Kichik GESlarni iqtisodiy, ijtimoiy, ekologik afzalliklariga quydagilar kiradi: kichik GESlarni qurish hududning energetic mustaxkamligini ta’minlaydi, birlamchi yoqilg’i manbasiga (ko’mir, gaz, mazut) bog’lanib qolmaydi, organik yoqilg’i tanqisligini kamaytiradi, qurish jarayonida katta kapital mablag’ni talab qilmaydi, elektr energiyani ishlab chiqarishda yonish jarayonidan hosil buluvchi issiq gazlarni va atrof-muhitni ifloslantiriruvchi zaharli chiqindilarni ishlab chiqarmaydi. Kichik gidroenergetikaning yana bir muxim afzalliklaridan biri bu tejamkorligidir. Xozirgi vaqtda tabiiy energiya manbalari neft, ko‘mir, gaz kamayib hamda qimmatlashib borayotgan bir vaqtda, kichik-kichik anhor va daryolarning energiyalaridan foydalanish arzon narxdagi elektr energiya bilan ta’minlash imkonini beradi. Kichik GESlarni qurish va mantaj qilish ishlari ham ancha enigl bo‘lib, ularni qurilish boshlagan kundan boshlab 15-18 oyda to‘liq ishga tushirish mumkin.

Oqim elektr stantsiyasi (OES) - bu suv oqimi energiyasidan va aslida Erning kinetik energiyasidan foydalanadigan maxsus gidroelektrostantsiya. To'liq elektr stantsiyalari dengiz qirg'oqlarida qurilgan, u erda Oy va Quyoshning tortishish kuchlari kuniga ikki marta suv sathini o'zgartiradi. Sohil yaqinidagi suv sathidagi dalgalanmalar 18 metrga yetishi mumkin. Energiya olish uchun daryo bo'yi yoki daryosi og'zini to'g'on bilan to'sib qo'yadi, bunda generator rejimida ham, nasos rejimida ham ishlashi mumkin bo'lgan(suvning pasayishi va oqimi yo'q bo'lganda suvni rezervuarga quyish uchun) gidravlika qurilmalari o'rnatiladi. Ikkinchi holda, ular nasosli saqlash stantsiyasi deb ataladi.Shuningdek, elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun gidrobin turbinalarini dengiz kemasiga o'rnatish mumkin