6-mashg’ulot. Fuqarolarni himoya qilish usullarini va shaxsiy saqlovchi vositalar qo’llanishini o’rganish ishdan maqsad

Resperatorlar asosan radioaktiv va mexanik changlardan nafas organlarini saqlovchi vosita hisoblanadi. Fuqarolar muhofazasida asosan R-2 va ShB-1 rusumli resperatorlar ishlatiladi. Resperator R-2 filtrlovchi yarim niqob va mahkamlovchi tasmadan iborat. Niqobda 3 ta klapan: 2 tasi nafas olish uchun va bittasi nafas chiqarish uchun xizmat qiladi.
Resperator R-2 uch xil o’lchamda chiqarilib, uning o’lchami yuz balandligini o’lchash orqali aniqlanadi.1-o’lcham 99–109 mm, 2-o’lcham 109–119 mm va 3-o’lcham 119 dan katta. Bolalar uchun resperator nol o’lchamda chiqariladi.
Matoli niqoblar – nafas organlarini saqlovchi vositalarning asosiy uslubi sanalib, u radioaktiv moddalardan, biologik tumanlardan saqlovchi vosita hisoblanadi. Lekin bu vosita zaharli moddalardan saqlay olmaydi.
Bunday vositalarni har bir fuqaro zich to’qilgan matolardan o’zi tayyorlashi mumkin va uning rusumi MM-1 deb ataladi. Yana nafas organlarini saqlovchi oddiy vositalar qatoriga paxta, dokali taqqichlar ham kiradi.
Terini saqlovchi vositalar ham saqlash darajasiga ko’ra: filtrlovchi va izolirlovchi xillarga bo’linadi. Izolirlovchi terini saqlovchi vositalar havo o’tkazmaydigan rezinali elastik materiallardan ( masalan, PVX) tayyorlanadi. Ular germetik va nogermetik holda bo’ladi. Germetik vositalar butun teri a’zolarini berkitib, zaharli moddalarning bug’i va tomchilaridan butunlay saqlaydi. Germetik bo’lmagan vositalar esa faqat zaharli moddalarning tomchilaridan saqlaydi. Izolirlovchi terini saqlovchi vositalarga: kombinezon va kamzul, yengil himoya kostumi L-1 va umumqo’shin himoya jamlamasi kiradi. Himoya kombinezoni – bitta qilib tikilgan kurtka, shim va bosh kiyimdan tashkil topgan.
Himoya kombinezoni va kostumi odamlarning tuzilishiga ko’ra 3 o’lchamda ishlab chiqariladi: 1-o’lcham 166 sm gacha, 2-o’lcham 165–172, 3-o’lcham 172 sm dan yuqori.
Kimyoviy zaharlovchilarga qarshi yakka tartibdagi paket (SHKP-8) ishlatladi. Bu vosita har bir odamda bo’lishi shart. Bu paket kimyoviy zaharlovchilar teriga, kiyimlarga, shaxsiy saqlovchi vositalarga tushganda zararsizlantirishda foydalaniladi. Bu paketda degazatsiya qiluvchi idish eritmasi va to’rtta paxta dokali tampon bo’lib, bular polietilen qopchada germetik joylashtirilgan bo’ladi.