6-sinf. Ona tili. I chorak. I-variant

6-sinf. Ona tili. I chorak. I-variant.
1 Kishilar o’rtasida o’zaro fikr almashisishning muhim vositasi bu…?
A . Til
B Nutq
D. Fikr
2 Odamlarning til vositasida muloqot qilishi bu …?
A Fikr B Nutq D. Til
3 Matn necha turga bo’linadi?
A 2 turga B 3 turga S 4 turga
4 So'z yasovchi qo'shimchalarning vazifasi nimadan iborat?
A Asosga qo'shilib so'zning shaklini o'zgartiradi B asosga qo'shilib yangi ma'no hosil qiladi
D hech qanday so'z yasamaydi
5 O’zbek tilida nechta kelishik qo’shimchalar bor?
A.5 ta B.6 ta D.4 ta
6 To’liqsiz fe’llar berilgan qatorni toping?
A Kelgandi B Boramiz. D Ochar ekan
7 Turdosh otlar berilgan qatorni toping?
A Belkurak B Beshariq D O’rdakburun
8 Qanday so'zlar tub so'zlar hisoblanadi?
A Asos va qo'shimchalardan iborat bo'lgan so'zlar B Qo'shimchalardan iborat bo'lgan so'zlar
D Faqat asosdan iborat bo'lgan so'zlar
9 Qanday so'zlar yasama so'zlar hisoblanadi?
A Faqat asosdan iborat bo'lgan so'zlar B Asos va qo'shimchalardan iborat bo'lgan so'zlar
D Faqat qo'shimchalardan iborat bo'lgan so'zlar
10 Qo’shma sifat’ar deb nimaga aytiladi?
A Ikki va undan ortiq asosdan tarkib topgan sifatlar qo’shma sifatlar hisoblanadi. B. D 3 turga
11 Lug'aviy shakl yasovchi qo'shimchalar berilgan qatorni toping?
A ning ni ga da B lar roq cha xon D im ing i imiz
12 Sintaktik shakl yasovchi qo'shimchalar qanday vazifani bajaradi?
A Asosga qo'shilib, uning ma'nosiga qo'shimcha ma'no yuklaydi
B O'zi qo'shilayotgan so'zni boshqasiga bog'lash vazifasini bajaruvchi qo'shimchalar
13 Sintaktik shakl yasovchi qo'shimchalar berilgan qatorni toping?
A egalik, kelishik, shaxs-son qo'shimchalari B lar roq cha xon
14 Asosning chizmasini toping?
A B D

1 5 So'z yasovchi qo'shimchaning chizmasini toping?
A ______ B D
16 Lug'aviy shakl yasovchi qo'shimchaning chizmasini top
A B D

17 Sintaktik shakl yasovchi qo'shimchaning chizmasini top

A ______ B D
18 So'z turkumlari ma'no va vazifasiga ko'ra necha turga bo'linadi
A 2 turga mustaqil so'zlar , yordamchi so'zlar B 3 turga mustaqil, yordamchi, modal so'zlar
D 5 turga mustaqil, yordamchi, undov, taqlid va modal s
19 Mustaqil so'zlar necha turga bo'linadi, javobini yozing?
____________________________________________________________________

20 Fe'llar qanday vazifada keladi?

____________________________________________________________________

21 O'timli fe'llar qanday vazifada keladi?

____________________________________________________________________

22 O'timsiz fe'llar qanday vazifada keladi?

______________________________________________________________________

23 Fe'l nisbatlari necha turga bo'linadi?

______________________________________________________________________
24 O'zlik nisbati qanday qo'shimcha oladi?
______________________________________________________________________
25 Majhullik nisbati qanday qo'shimcha oladi?
______________________________________________________________________

6-sinf. Ona tili. II chorak. I-variant.

1 Orttirma nisbat qanday vazifada keladi?

___________________________________________________________________________________________________
2 Birgalik nisbati qanday vazifada keladi?
______________________________________________________________________
3 Fe'llar vazifa shakllariga ko'ra necha guruhga bo'linadi?
______________________________________________________________________
4 Harakat nomi qanday yasaladi?
______________________________________________________________________
5 Sifatdosh qanday yasaladi?
______________________________________________________________________
6 O'tgan zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
______________________________________________________________________
7 Hozirgi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
______________________________________________________________________
8 Kelasi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A -gan (kan, qan) qo'shimchasini oladi B -a (yotgan) qo'shimchasini oladi D -ydigan,-adigan,-a, -r qo'shimchasini oladi
9 Sifatdoshlarning bo'lishsiz shakli qanday yasaladi?
A -ma qo'shimchasi yordamida kelar-kelmas B -dan qo'shimchasi yordamida D -a yotgan qo'shimchasi yordamida
10 Ravishdoshlar qanday yasaladi?
A -i,-b,-a(y) gancha (kancha,qancha) qo'shimchalarini oladi B gan (kan,kan) qo'shimchalarini oladi
D a(yotgan) qo'shimchasini oladi
11 Ravishdoshlar ma'no turlariga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 turga B 3 turga D 4 turga
12 Ko'makchi fe'llar berilgan qatorni toping?
A boshlamoq, olmoq, yubormoq,turmoq, chizmoq B ayta boshlamoq, bajarib olmoq, yozib yubormoq,
D ishni boshlamoq, xatni olmoq, topshiriqni yubormoq
13 Yetakchi fe'llar berilgan qatorni toping?
A ishni boshlamoq, xatni olmoq, yozib yubormoq B boshlamoq,olmoq, yubormoq, turmoq
D ayta boshlamoq, bajarib olmoq, yozib yubormoq
14 Otdan fe'l yasalgan qatorni toping?
A osha,tuna,moyla,tuzla,uyqusira,suvsira. B bo'sha,guldira,shaldira,oqla,tozala.
D suhbatlashdi,yordamlashdi, chirqilla.
15 Sifatdan fe'l yasalgan qatorni toping?
A suhbatlashdi,yordamlashdi,chirqilla B osha,tuna,uyqusira,moyla,tuzla,suvsira
D bo'sha,guldira,shaldira,oqla,tozala
16 Fe'llar tuzilishiga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 turga sodda,qo'shma fe'llar B 3 turga sodda,qo'shma,juft fe'llar D 4 turga soddaa,qo'shma,yig'iq,yoyiq fe'llar
17 Qo'shma fe'llar berilgan qatorni toping?
A shod-shodlanmoq,yangi-yangilamoq B ko'rib chiqdi,taq etmoq,olib kelmoq D oldi berdi, bordi- keldi, aytdi- qo'ydi
18 Juft fe'llar berilgan qatorni toping?
A oldi- berdi, bordi- keldi, aytdi- qo'ydi B shod- shodlanmoq, yangi-yangilamoq D shod- shodlanmoq, ko'rib chiqdi
19 Fe'llar necha ma'noviy guruhga bo'linadi?
A 2 ta nutqiy,aqliy faoliyat fe'llari. B 3 ta nutqiy, aqliy, jismoniy faoliyat fe'llari D 4 ta nutqiy,aqliy,jismoniy,holat fe'llari
20 Fe'llarning nechta mayl shakllari mavjud?
A 1 ta xabar mayli B 2 ta xabar, buyruq-istak mayli D 3 ta xabar, buyruq-istak,shart mayli
21 Xabar mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
A o'tdi,aytdi,ko'rdi,chaqirdi B o'tirgin,borayin,ko'rayin D borsaydi,ko'rsaydi
22 Buyruq-istak mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
A borsaydi,aytsaydi,ko'rsaydi,kelsa edi B o'tdi,aytdi,ko'rdi,chaqirdi D chaqirdi,ko'rdi
23 SHart mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
A borgin ,aytgin,borayin,o'qiyin B o'tdi,aytdi,chaqirdi,bordi D borsaydi,aytsaydi,ko'rsaydi,kelsa edi
24 Ot so'z turkumi qanday so'roqlarga javob bo'ladi?
A kimni? kimga? kimdan? kimning? B qachon? qayerda? qachondan buyon? D kim? nima? qayer?
25 Otlar tuzilishiga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 turga sodda va qo'shma otlar B 3 turga sodda,qo'shma,juft otlar D 4 turga sodda,qo'shma,juft,takroriy otlar

6-sinf. Ona tili. III chorak. I-variant.

1 Juft otlar ko'rsatilgan qatorni toping?
A Beshariq, qorbo'ron, ko'zoynak B o'g'il-qiz, bola-chaqa, idish-tovoq D tuz-puz, tovoq-povoq, qoshiq- poshiq
2 Takroriy otlar berilgan qatorni toping?
A o'g'il-qiz, ota-ona, aka-uka, opa-singil B Beshariq, oybolta,ko'zoynak,belbog' D tuz-puz, tovoq-povoq,qoshiq-poshiq
3 SHaxs otlari ko'rsatilgan qatorni toping?
A ota,ona,aka,uka,o'qituvchi B o'roq,bolta,tesha,arra,ip,pichoq D Navoiy,Toshkent,shahar,qishloq,ko'cha
4 Narsa otlari ko'rsatilgan qatorni toping?
A qishloq,shahar,maktab,Navoiy,Buxoro B ota,ona,aka,uka,kishi,o'qituvchi D o'roq, bolta, tesha, arra, pichoq,in
5 O'rin-joy otlari ko'rsatilgan qatorni toping?
A ona singil, amma, tog'a, amaki, xoloa B qishloq, shahar, maktab, Navoiy, Xiva D qaychi, pichoq, o'roq,igna, in
6 Erkalash otlari berilgan qatorni toping?
A qizginam,oyijon,onaginam,Oyxon,Gulchehraoy B kitobcha, uycha, kelinchak D jarlik ,irmoq
7 Sifat so'z turkumining so'roqlari ko'rsatilgan qatorni toping?
A kim? nima? qayer? B qanday? qanaqa? D qachon? qayerga? qayerda?
8 Sifatlar tuzilishiga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 tur sodda va qo'shma sifatlar B 3 tur sodda, qo'shma, juft sifatlar D 4 tur sodda, qo'shma,juft,takroriy sifatlar
9 Qo'shma sifatlar berilgan qatorni toping?
A oq,achchiq,shirin, sariq, ko'k B kulrang, ochko'z, erksevar, devqomat,sheryurak
D katta- kichik, past- baland, turli- tuman
10 Juft sifatlar berilgan qatorni toping?
A katta-kichik, past-baland, turli-tuman B kulrang, ochko'z, erksevar, devqomat D oq, sariq, achchiq, shirin
11 Takroriy sifatlar berilgan qatorni toping?
A qizil, oq, sariq, ko'k B devqomat, sheryurak, kaltafahm D katta-katta, yangi-yangi, qop-qora, sap-sariq
12 Asliy sifatlar berilgan qatorni toping?
A qishki, ko'chma, derazali, devoriy B go'zal, chiroyli, shirin, achchiq, derazali D yozgi, go'zal, shirin, achchiq, derazali
13 Nisbiy sifatlar berilgan qatorni toping. Darajalab ko'rsatish imkoniyatiga ega bo'lmmagan sifatlar.
A qishki, ko'chma, derazali, devoriy B yozgi, go'zal, shirin, oq, qora, aqlli D go'zal, chiroyli, shirin, oq, aqlli, yuzaki
14 Sifat darajalari nechta?
A 1 ta oddiy daraja B 2 ta oddiy va qiyosiy daraja D 3 ta oddiy, qiyosiy , orttirma daraja
15 Oddiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
A qizil, oq, qora, sariq, yaxshi B qizilroq, oqroq, qoraroq, yaxshiroq D juda katta,eng baland, juda keng
16 Qiyosiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
A yashil, och, to'q, yashil, qora B qizilroq, oqroq, qoraroq, yaxshiroq D juda chiroyli, juda keng
17 Orttirma darajali sifatlar ko'rsatilgan qatorni toping
A shirin, nordon, go'zal, xunuk B shirinroq, nordonroq, go'zalroq, xunukroq D eng go'zal, juda nordon, eng shirin
18 Sifatlarning ma'no guruhlari necha turga bo'linadi?
A 4 turga xususiyat, rang-tus, hid, maza- ta'm B 5 turga xususiyat, rang-tus, maza- ta'm, hid, hajm-o'lchov
D 6 turga xususiyat, rang-tus, maza-ta'm, hid,hajm-o'lchov,makon-zamon belgisini bildiruvchi sifatlar
19 Xususiyat bildiruvchi sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
20 Rang-tus sifatlari berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
21 Maza-ta'm bildiruvchi sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
22 Hajm-o'lchov bildiruvchi sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
23 Hid bildiruvchi sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
24 Makon-zamon belgisini bildiruvchi sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
25. Son qanday so’roqlarga javob bo’ladi?
______________________________________________________________________
6-sinf. Ona tili. IV chorak. I-variant.
1 Orttirma nisbat qanday vazifada keladi?
A -ni ga,da,dan qo'shimchalarini oladi B -t,dir,,tir,giz,kiz qiz,giz,gaz,kaz,-ir,ar iz qo'shimchalarini oladi
D - im,ing,u,imiz,ingiz,lari qo'shimchalarini oladi
2 Birgalik nisbati qanday vazifada keladi?
A unli bilan tugagan fe'l asosiga -sh undosh bilan tugagan fe'l asosiga -ish qo'shimchasi qo'shiladi
B ni,ga,da,dan,qo'shimchasi qo'shiladi D moqda moqchi qo'shimchasi qo'shiladi
3 Fe'llar vazifa shakllariga ko'ranecha guruxga bo'linadi?
A 2 turga sof fe'l shakli(o'qidi) harakat nomi shakli(o'qish,o'qimoq) B 3 turga sof fe'l, harakat nomi, sifatdosh shakli
D 4 turga sof fe'l shakli(o'qidi) harakat nomi shakli(o'qimoq,o'qish) sifatdosh shakli(o'qigan) ravishdosh shakli(o'qib kelgach)
4 Harakat nomi qanday yasaladi?
A Fe'lning otga xoslangan shakli harakat nomi deyiladi va fe'l asoslariga -i (sh) u (v) -moq,-mak qo'shimchasini oladi
B Fe'lning sifatga xoslangan shakli -in,-tir,-moqda D Fe'lning songa xoslangan sshakli -ta,-tacha
5 Sifatdosh qanday yasaladi?
A fe'lning otga xoslangan shakli sifatdosh deyiladi B fe'lning songa xoslangan shakli sifatdosh deyiladi
D fe'lning sifatga xoslangan shakli sifatdosh deyiladi -gan,(kan,qan) –ydigan(adigan) (a)yotgan -a (r) qo'shimchalarini oladi
6 O'tgan zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A -ydigan,-adigan-a, -r qo'shimchasini olib yasaladi B -(a)yotgan qo'shimchasini olib yasaladi
D -gan -kan qo'shimchasini olib yasaladi
7 Hozirgi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A (a)yotgan qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi B -ydigan,-adigan,-a, -r qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi
D -gan (kan,qan) qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi
8 Kelasi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A -gan (kan, qan) qo'shimchasini oladi B -a (yotgan) qo'shimchasini oladi D -ydigan,-adigan,-a, -r qo'shimchasini oladi
9 Ravishlar qanday so'roqlarga javob bo'ladi?
A kim?nima? qayer? B qanday? qachon? qayer? qancha? D kimni? nimani? kimga? nimaga?
10 Ravish yasovchi qo'shimchalar berilgan qatorni toping?
A -cha, -lab, -larcha, -ona, -on, -chasiga B -ib, -i, -gan, -gacha, -kacha,-qacha D -ni, -ning, -ga, ka, qa, da, dan
11 Ravishlarning nechta ma'no turlari mavjud?
A 3 ta holat,payt,o'rin,ravishlari B 4 ta holat,payt,o'rin,miqdor-daraja ravishlari
D 5 ta holat,payt,o'rin, miqdor-daraja,maqsad-sabab ravishlari
12 Holat ravishlari berilgan qatorni toping?
A jim, to'satdan, astoydil, bafurja, arang, zo'rg'a, mardlarcha
B qachon? hozircha, hamisha, doimo, erta-indin D Qayer? ichkari, tashqari
13 Payt ravishlari berilgan qatorni toping?
A qayer? ichkari, tashqari B qachon? hozircha, hamisha, doimo, erta-indin
D qanday? qay holda? qay tarzda? jim, to'satdan,astoydil
14 O'rin ravishlari berilgan qatorni toping?
A jim,to'satdan,astoydil, bafurja, arang, zo'rg'a B qachon? hozircha, hamisha, doimo,erta-indin D qayer?ichkari, tashqari
15 Miqdor-daraja ravishlari berilgan qatorni toping?
A qancha? sal,oz,ko'p,kam,ancha,picha,xiyol B qachon? hozircha, hamisha, doimo, erta-indin D qayer? ichkari, tashqari
16 Sabab ravishlari berilgan qatorni toping?
A ataylab, atayin, jo'rttaga, qasddan B qayer? ichkari, tashqari D noiloj, noilojlikdan,chorasizlikdan
17 Maqsad ravishlari berilgan qatorni toping?
A ataylab,atayin,jo'rttaga, qasddan B qayer? ichkari, tashqari D noiloj, noilojlikdan, chorasizlikdan
18 Nisbiy sifatlar berilgan qatorni toping. Darajalab ko'rsatish imkoniyatiga ega bo'lmmagan sifatlar.
A qishki, ko'chma, derazali, devoriy B yozgi, go'zal, shirin, oq, qora, aqlli D go'zal, chiroyli, shirin, oq, aqlli, yuzaki
19 Sifat darajalari nechta?
______________________________________________________________________
20 Oddiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
21 Sifat so'z turkumining so'roqlari ko'rsatilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
22 Sifatlar tuzilishiga ko'ra necha turga bo'linadi?
______________________________________________________________________
23 Qo'shma sifatlar berilgan qatorni toping?
______________________________________________________________________
24 Xabar mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
______________________________________________________________________
25 Buyruq-istak mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
______________________________________________________________________

6-sinf. Ona tili yillik. I-variant.

1 Morfologiya nimani o'rgatadi?

A yunoncha so'z bo'lib, so'z shakllari haqidagi ta'limot
B lotincha so'z bo'lib, urg'u haqida ma'lumot beradi
S nemischa so'z bo'lib, so'z bo'g'inlari haqida ma'lumot beradi
2 So'z tarkibi nimani o'rgatadi?
A Asosni o'rgatadi B Qo'shimchani o'rgatadi S Asos va qo'shimchalardan iborat
3 Qo'shimchalar vazifasiga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 turga B 3 turga S 4 turga
4 So'z yasovchi qo'shimchalarning vazifasi nimadan iborat?
A Asosga qo'shilib so'zning shaklini o'zgartiradi B asosga qo'shilib yangi ma'no hosil qiladi
S hech qanday so'z yasamaydi
5 SHakl yasovchi qo'shimchalarningvazifasi nimadan iborat?
A Asosga qo'shilib yangi ma'no hosil qiladi B Asosga qo'shilib uning ma'nosidan boshqa ma'no yasamaydi
6 So'z yasovchi qo'shimchalar berilgan qatorni toping?
A -im, ing ga ni B ri kor paz zor S moqda moqchi
7 Hozirgi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A (a)yotgan qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi B -ydigan,-adigan,-a, -r qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi
S -gan (kan,qan) qo'shimchasini qo'shish bilan yasaladi
8 Kelasi zamon sifatdoshi qanday yasaladi?
A -gan (kan, qan) qo'shimchasini oladi B -a (yotgan) qo'shimchasini oladi S -ydigan,-adigan,-a, -r qo'shimchasini oladi
9 Sifatdoshlarning bo'lishsiz shakli qanday yasaladi?
A -ma qo'shimchasi yordamida kelar-kelmas B -dan qo'shimchasi yordamida S -a yotgan qo'shimchasi yordamida
10 Ravishdoshlar qanday yasaladi?
A -i,-b,-a(y) gancha (kancha,qancha) qo'shimchalarini oladi B gan (kan,kan) qo'shimchalarini oladi
S a(yotgan) qo'shimchasini oladi
11 Ravishdoshlar ma'no turlariga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 turga B 3 turga S 4 turga
12 Ko'makchi fe'llar berilgan qatorni toping?
A boshlamoq, olmoq, yubormoq,turmoq, chizmoq B ayta boshlamoq, bajarib olmoq, yozib yubormoq,
S ishni boshlamoq, xatni olmoq, topshiriqni yubormoq
13 Yetakchi fe'llar berilgan qatorni toping?
A ishni boshlamoq, xatni olmoq, yozib yubormoq B boshlamoq,olmoq, yubormoq, turmoq
S ayta boshlamoq, bajarib olmoq, yozib yubormoq
14 Sifat darajalari nechta?
A 1 ta oddiy daraja B 2 ta oddiy va qiyosiy daraja S 3 ta oddiy, qiyosiy , orttirma daraja
15 Oddiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
A qizil, oq, qora, sariq, yaxshi B qizilroq, oqroq, qoraroq, yaxshiroq S juda katta,eng baland, juda keng
16 Qiyosiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
A yashil, och, to'q, yashil, qora B qizilroq, oqroq, qoraroq, yaxshiroq S juda chiroyli, juda keng
17 Orttirma darajali sifatlar ko'rsatilgan qatorni toping
A shirin, nordon, go'zal, xunuk B shirinroq, nordonroq, go'zalroq, xunukroq S eng go'zal, juda nordon, eng shirin
18 Sifatlarning ma'no guruhlari necha turga bo'linadi?
A 4 turga xususiyat, rang-tus, hid, maza- ta'm B 5 turga xususiyat, rang-tus, maza- ta'm, hid, hajm-o'lchov
S 6 turga xususiyat, rang-tus, maza-ta'm, hid,hajm-o'lchov,makon-zamon belgisini bildiruvchi sifatlar
19 Xususiyat bildiruvchi sifatlar berilgan qatornitoping?
A odobli,aqlli,qo'pol, xushfe'l B qizil,oq,ko'k,sariq,yashil S shirin, achchiq, sho'r,nordon
20 Oddiy darajali sifatlar berilgan qatorni toping?
A qizil, oq, qora, sariq, yaxshi B qizilroq, oqroq, qoraroq, yaxshiroq S juda katta,eng baland, juda keng
21 Sifat so'z turkumining so'roqlari ko'rsatilgan qatorni toping?
A kim? nima? qayer? B qanday? qanaqa? S qachon? qayerga? qayerda?
22 Sifatlar tuzilishiga ko'ra necha turga bo'linadi?
A 2 tur sodda va qo'shma sifatlar B 3 tur sodda, qo'shma, juft sifatlar S 4 tur sodda, qo'shma,juft,takroriy sifatlar
23 Qo'shma sifatlar berilgan qatorni toping?
A oq,achchiq,shirin, sariq, ko'k B kulrang, ochko'z, erksevar, devqomat,sheryurak
S katta- kichik, past- baland, turli- tuman
24 Xabar mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
A o'tdi,aytdi,ko'rdi,chaqirdi
B o'tirgin,borayin,ko'rayin
S borsaydi,ko'rsaydi
25 Buyruq-istak mayli berilgan fe'llar qatorini aniqlang?
A borsaydi,aytsaydi,ko'rsaydi,kelsa edi
B o'tdi,aytdi,ko'rdi,chaqirdi
S chaqirdi,ko'rdi