6-sinf uchun 1 dars ishlanmasi “ ” Mavzu: matn muharrirlari
Download 217.5 Kb.
|
1 2
Bog'liq6-sinf uchun 1 dars ishlanmasi “ ” Mavzu matn muharrirlari
|
6-sinf uchun 1 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: MATN MUHARRIRLARI Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Tarixidan ma’lumki, axborotlar saqlashning eng qadimiy usullaridan biri yozuv hisoblanadi.Qadimgi odamlar yashagan g’orlar devorlaridagi rasim va yozuvlar buning yaqqol isbotidir. Yozuv san’ati asrlar davomida deyarli o’zgarmadi.Faqatgina yozish vositalari takomillashib bordi. Avval toshlarga o’yib yozilgan bo’lsa, keyinchalik bo’yoqlar yordamida yoziladigan bo’ladi.Hayvon terilariga ishlov berib toshlar o’rniga teriga ishlov berib toshlar o’rniga teriga yozish yo’lga qo’yiladi. Qog’oz ishlab chiqarilishi bilan yozish qulaylashadi. Shu bilan birga yozuv quroli ham takomillashib bordi. Yozish uchun toshlar, turli mo’yqalam, qamishperolar, g’oz patlaridan foydaliniladi.Keyinchalik esa yozuv mashinkalari ishlatila boshlandi. Lekin, doimo asosiy jarayon-matn o’zgartirilishi kerak bo’lsa, uni qayta ko’chirib yozish zarurligi o’zgarmaydi. Bu esa juda ko’p vaqt va mehnat talab qilishini yaxshi bilasiz. Kampyuterlar ishlab chiqilishi va rivojlanishi yozuv san’atini tubdan o’zgartirib yubordi. Matnlarni yozish, saqlash, qayta ishlash , qog’ozga chop etish kabi ishlarni bajarishga mo’ljallangan ko’plab dasturlar ishlab chiqildi.bu dasturlar, asosan ikki turga bo’linadi; matn muharrirlari va matn Protsessorlari.ularning asosiy farqi kampyuterga kiritilgan Matnning ko’rinishiga bo’g’liq. Masalan, matn muharririda faqat matn yozish mumkin bo’lsa, matn prorsessorida shu matn turli rasmlar bilan boyitilish munkun .E’tiboringizga havola etilgan ushbu qollanma ham matn protsessorida yzilgan bo’lib turli rasmlar jadvallar, ranglar va boshqa bezaklardan foydalanilgan. Matn muharrirlarida ishlash Konpuyuterda eng ko’p ishlatiladigan dasturlar qatoriga kirgan uchun barcha rusumdagi kompyuterlar uchun matn muharirlari ishlab chiqarilgan bir rusumli kompyuter uchun ishlab chiqarilgan o’nlab matn muharrirlarini aytib o’tish mumkin masalan windows operatsion sistemasining tarkibiga kiritilgan bloknot wordpad va hokozo shuni bilingki bloknot word-pad matn muharrirlari siz 5-sinfda o’rgangan paint yoki kalkulyator dasturlari kabi ishga tushiriladi. Deyarli barcha matn muharrirlari quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi. 1) malumotlar krtitish. 2) belgilar,so’zlar, satrlar, abzaslar o’rnini almashtirish, yoki o’chirib tashlash 3) matnni hotirada saqlash. 4) matnni hotirada o’qish; 5)hatolarni tuzatish; 6) chop etish. Matn muharrirlarining nomi, tashqi ko`rinishi turlicha bo`lgani bilan,ularda Ishlash jarayoni deyarli farq qilmaydi.Matn muharrirlarining asosiy elementlari bo`lgan ishchi maydon, yurgich va menyu yurgich va ishchi maydonning ko`rinishi Matn muharriri ishiga deyarli ta’sir ko`rsatmaydi.Ular turli matn muharrirlarida Biroz farq qilishi mumkin.Matn muharrirlari, asosan, menyusi bilan bir-biridan farqlanadi. Menyudagi buyruq va amallar matn muharrirlarining imkonyatlarini belgilaydi. Ular qancha imkoniyatlari shuncha yuqori shuncha yuqori bo`ladi.Turli matn muharrirlarining mos buyruqlari biroz farqlansa-da, ma’nosini tushunib olish qiyin emas. Masalan, matnni xotiraga yozish buyru-g`i ba’zi matn muharrirlarining fayl men-yusida,,yozish’’deb nomlangan bo`lsa, ,,o`qish’’, ,,yuklash’’ yoki,, ochish’’ deb nomlanishi mumkun. Maskur buyruqlar nomlari turlicha bo`lsa ham, deyarli bir xil ma’noni anglatadi va aynan bir xil vazifani bajaradi. Uy vazifasi 1-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 2 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: MS WORD MATN MUHARRIRI Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Matn protsessorlari Matnning faqat mazmuni emas,balki tashqi ko’rinishi ham katta ahamyatga ega bo’lganda qo’llanladi.Masalan,Matnga turli rasm va jadvallar joylashtirish, belglarning o’lchami,rangi va ko’rinishlarini o’zgartrish va hokazo. Matn protsessorlari odatda rasmiy hujjatlar tayyorlashda ko’p qo’llanladi.Matn protsessori yordamida tayyorlangan matn hujjat deb yurtladi. Matn protsessori yordamida hosil qilingan hujjat faqatgina Matn emas, balki uning tashqi ko’rinishi haqdagi [shrift turi,o’lchami, rangi va hokazo ] ahboratni ham o’zida saqlaydi.Turli matn protsessorlarida Matnni bezatish uchun turli kodlar qo’llanladi. Bunday hollarda hujjatlar xar xil formatga ega deyladi .SHu sababli formatlangan Matnli hujjatlarni bir matn protsessoridan boshqasiga olib o’tishga har doim ham erishib bo’lmaydi. Yuqorida aytilganlarni hisobga olib matn ko’rinishdagi ahporatlarni qayta ishlash usullari vayo’l-yo’riqlarini hozirgi kunda eng mukammal matn protsessorlaridan biri bo’lgan. Microoft office- 203paketiga kiritilgan Microsoft office word 2003 qisqacha word matn protsessori misolida ko’rib chiqamiz. U juda ko’p amallari bajara olishi bilan boshqa matn protsessorlaridan ajirlib turadi wortda aksariyat buyruq va amallar bajarilishini tanlash sichqoncha’’yordamida amalga oshiriladi word bir vaqitda bir nechta hujjat bilan ishlash imkoniyatiga ega. Har bir hujjat sizga tanish bolgan oynaning mahsus ishchi maydonida tashkil etiladi. Oynalarning o’lchami va joylasgish tartibini foydalanuvchi o’z xohisgiga qarab belgilab oldi. Microsft word Matn protsessorining hozircha o’zbek tilidagi varianti mavjud emas. Matn prosessorlarida sahifa bir bosma qog’ozga mos keladi. Format (lotincha; shakl beraman)- o’lcham, yozuv shakli, chizma ko’rinishi, interval aniqlash yoki boshqa ko’rinishlar berish. MS Wordni ishga tushirish va unda ishni tugallash. Microsoft Office- 2003 paketining MS Word dasturini ishga tushirish uch xil usulda amalga oshirilishi mumkin ; - Masalalar panelidagi W piktogrammasi yordamida; -Windows ish stolidagi Wt yorlig’i yordamida; -Quyidagi ketma- ketlikdagi buyruqlarni bajarish orqali amalga oshiriladi. Пуск– Программы--- Mikrosoft Office – Microsoft Office World 2003 Word dasturida ishni tugallash uchun X piktogrammasini yoki fayl menyusning Выход ya’ni chiqish buyrug’ini tanlash, Yoki Alt + F4 klavishlarini birga bosish yetarli Uy vazifasi 2-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 3 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Wordda matn yozish qoidalari Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Wordda matn yozganda quyidagilarni bilish maqsadga muofiqdir: Barcha matn muharrirlarida bo’lgani kabi wordda ham Matnning bir satrga sig’magan qismi yangi satrga avtomatik ko’chadi.Yangi abzasga o’tish uchun klavishini bosish zarur. Har qanday tinish belgisidan keyin probel (bo’sh joy ) klavishi bosilishi shart, tinish belgisidan oldin probel bosilmaydi.Qat’iy probel ni joylashtirish uchun klavishlari birgalikda bosiladi. Qat’iy tire satr ohirida yozilgan probel qatnashgan jumla (masalan,N.Solixova) ajralib qolmasligi uchun, ya’ni bir satrda joylashishi shart bo’lganda ishlatiladi. Defis (tire,-) belgisi probellarsiz yoziladi, masalan: qovun-tarvuz. Uzun tire (-) ikki tomondan probellar bilan ajratiladi. Uni yozish uchun Ctrl, Alt va yordamchi klavishlar majmuidan ,,uzun tire “ klavishlari birgalikda bosiladi.,,Qat’iy tire” yozish uchun Ctrl, Shift va --- klavishlari birgalikda bosiladi. Qat’iy tire satr ohirida yozilgan defis qatnash-gan so’z (masalan, 5-sinf) ajralib qolmasligi uchun, ya’ni bir satrda joylashishi shart bo’lganda ishlatiladi. Qavs, tirnoq yoki qo’shtirnoq ichiga olingan so’zlar ulardan probellar bilan ajratilmaydi, masalan: ,,Windows XP”. Rasm raqamlarini yozish uchun I,V,XLCM kabi bosh hariflardan foydalaniladi . HUJATDA HARAKATLANISH hujjatda yurgichklavishlar yordamida quydagicha harakatlantiradi . Bir satirda ikkinchisiga yoki bir belgidan ikinchisiga yo’nalish klavishlari .Bir so’zdan ikinchisiga Ctrl klavshnii bosib turgan holda yoki klavishlarni bosish yordamida ; Bir abzavsdan ikkinchisiga CTRL klavshni bosib turgan holda yoki klavishlarni bosish yordamida ;Bir sahifadan ikkinchisiga Page Up va PageDn klavishlari yardamida ; Satr boshiga Home, satir ohiriga End klavishlari yordamida ; Matn boshiga Ctrl +Home, Matn ohiriga Ctrl +End klavishlari yordamida .Wordda hujjatni ,,varaqlash ‘’,ya’ni oldingi yoki keyingi satirlarni ,hamda sahifalarni ko’rishning quydagi imkoniyatlari bor ; Bir satr yuqoriga o’tish. Bir ekran yuqoriga o’tish.Bir ekran quyiga o’tish. Bir satr quyiga o’tish.Bir sahifa yuqoriga o’tish Bir sahifa quyiga o’tish Sichqoncha ko’rsatkichni belgisiga yo’naltrib chab tugmasni bosgan holda yuqoriga yoki pastga suriladi . Chapdagi amalarni bajarish uchun sichqoncha ko’rsatkichni rasimda ko’rsatilgan joyiga yo’naltrib chap tugmasni bir marta bosish yetarli .Bu amallarni bajarganda yurgich joyi o’zgarmaydi. Uy vazifasi 3-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 4 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Hujjatlarni asosiy parametrlari. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Turli hujjatlar turli o’lchamdagi qog’ozga yozilganini ko’p kuzatgansiz .Bundan tashqari ,matn yozilganda sahifaning chap ,o’ng,yuqori va pastki qismidan turlicha masofa qoldiriladi .Turli hujjatlarda satrlar orasidagi masofa ham har xil bo’lishi mumkin .Rasmiyhujjatlarda bu kabi cheklnshlar juda ko’p uchraydi .Matn prosessorlarida yordamda hosil qi-lingan matn hujjat deb yuritilishi avvalgi darslarda aytib o’tilgan edi .U rasmiy hujjat bo’lishi shart emas .Matn protsessorlari tayyorlanayotgan hujjatning turiga qarab sahifa parametrlari va matn parametrlari (shirif,abzas) belgilab olinadi .Ular hujjatlarning parametrlari deb yuritiladi . Sahifa parametrlari . Biror hujjat tayyorlashda avvalo u qanday O’lchamdagi qog’ozga chop etilishi belgilab olinadi .Shunga ko’ra sahifa o’lchamlari tanlanadi .Buning uchun Fayl menyusiga kiritiladi Fayl menyusi amallari ketma-ketligidan Sahifa parametrlari amali tanlanadi .Ekranda Sahifa parametrlari muloqat oynasi paydo bo’ladi .Uto’rtta ilva (amallar majmuyi )dan iborat .Ulardan qog’oz o’lchamalari ilovasi tanlanadi .Bu ilova orqali sahifaning eni (kengligi ) va bo’yi kiritiladi ,yoki taklif etilgan o’lchamlardan biri tanlanadi .shu ilovaning o’zida sahifa yo’nalish ham belgilab olinadi .U kitob sahifasi yoki albom sahifasi ko’rinishida bo’lishi mumkin . Shrift parametrlari Sahifa parametrlari tanlangach Matn parametrlari (shrift turi, shirft o’lchami, abzas chekinshi, satrlar orasidagi masofa belgilab olinadi kerakli shiriftni tanlash uchun format menyusiga kirib shirif… bo’mi tanlanadi Ekranda shirift muloqat oynasi hosil bo’ladi Shirift oynasi berilgan berilgan yozuv shaklidan biri tanlanadi. Masalan times NEV ROMAN. Tanlanangan shirift yozuv shakli shiriflar ro’yxatining yuqorisida joylashgan mohsus darchada aks etadi. Shakl oynasida berilgan shiriftning ‘’odiy ‘’ ‘’og’ma’’ ‘’qalin’’ ‘’qalin og’ma’’ ko’rinishilaridan birini tanlaymiz masalan ‘’odiy’’. o’lscham oynasidan shirift o’chamini tanlaymiz masalan 12 shirift rangini tanlash uchun Matn rangi darchasining o’ngtomonidagi tugma pastga qaragan strelka bosiladi ekranda bir qancha rangli kvadradchalar hosil bo’ladi Sichqoncha yordamida shu ranglardan biri tanlanadi. Masalan qizil. SHirift turi shakli o’lchami va rangi tanlab bo’lingach, Shrift muloqat oynasidagi OK tugmasi yoki ENTER klavishi bosiladi. Shrift parametirlarin FORMATLASH uskunalari panelidan ham tanlash mumkun. Uy vazifasi 4-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 5 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Hujat hosil qilish va saqlash. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Matnli hujjat tayyorlash uchun avvalo yangi sahifa(ishchi maydon) hosil qilinadi.mic- Rosoft word matn protsessorda bu quyidagicha amalga oshiriladi; a)ishga tushgan dastur (докумэнт) nomi bilan yangi hujjat hosil qilishni taklif etadi; a)fayl menyusidan hosil qilish (Создать) buyrig`i tanlanadi. Natijada Matn terish uchun yani saxifa ochiladi. Bu ishni istandart STANDART uskunalari paneldagi hosil qilish tugmasini bosish bilan ham amalga oshirish mumkin . Enter klavishi bosilganda yurgich keyingi qator boshga kochada Bu esa matnda abzas yuqorga fastga yonalish klavshlar mos ravishda chafga o’ngga yuqorga vafastga siljitadi Ba’zi klavishlarda ikkta yoki uchta belgini tasviri tushirgan bo’ladi Bu klavishlarni bosganda unda tasvirlangan belgilardan qaysi biri ekranga chiqarilishi komvpyuter va qaysi holatda ishlayotganiga bog’liq. Masalan, V klavishi bosilganda ekranga M to’rt xil belgidan bittasi chiqariladi; Kompyuter lotin alifbosi va kichik hariflar holatida bo’lsa ,,v’’ belgisi. Kompyuter lotin alifbosi va katta hariflar holatida bo’lsa ,,V’’ belgisi. Kompyuter kiril alifbosi va kichik hariflar holatida bo’lsa ,,м’’ belgisi. Alifboning kichik hariflari “ quyi registr “, kata hariflar ,, yuqori registr “belgilari deyiladi. Matnni saqlash uchun, agar u birinchi marta saqlanayotgan bo’lsa, Fayl menyusidan Saqlash ( Сохранить) yoki, кabi saqlash’’ (Сохранит как ) buyrug’I tanlanadi. Natijada ekranda ,,…kabi saqlash’’ muloqat oynasi hosil bo’ladi. Kerakli papka (Папка) tanlanib, fayl nomi (masalan “Informatikadan referat”) yoziladi va Saqlash ( Сохранить) tugma- si bosiladi. Navbatdagi saqlashda fayl menyusidagi Saqlash buyurug’ini tanlash yoki STANDART uskunalar penalidagi saqlash tuigmasini bosish kifoya. Agar avval saqlangan faylni boshqa nom bilan yoki boshqa papkada saqlash lozim bo’lsa, u holda Fayl menyusidan faqatgina ,,…kabi saqlash’’ buyurig’I tanlanadi.Yozayotgan Matningizni vaqt- vaqti bilan saqlab turish yodingizdan chiqmasin! Uy vazifasi 5-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 6 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Hujjatlarni tahrir qilish. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Matnli hujjatga tuzatishlar kiritish hujjatni tahrir qilish deyiladi . Masalan, hujjatni tahrir qilish jarayonida biror belgi o’chiriladi, almashtiradi yoki joylashtirildi,matnni ma’lum qismi o’chiriladi , nusxasi ko’chiriladi yoki joyi almashtiriladi. Matnda belgilangan biror qisim blok deyiladi odatda blok qora fonda oq belgi ko’rinishda masalan,bo’yalib tasvirlanadi.Blok ustida turli amallar o’chirish nusxalash ko’chirib o’tkazish, farmatlash va boshqalar bajarish mumkin. Matnda blok ajratish klaviatura yoki sichqon-cha yordamida amalga oshirilishi mumkun Matn yozish jarayonida xato yozilgan belgin o’chirish zarur bo’ladi. A gar yurgich o’chirilishi kerak bo’lgan belgidan oldin turgan bo’lsa -ENT klvshini bosish yeatarli. Matnning belgilangan qismini o’chirish. Agar hujjat nging so’z gap satr yokiabzas kabi qismini o’chirish lozim bo’lsa,bu qismni blokka olib (delete) klavishini bosish kifoya. Ba’zan,o’chirilgan qisimni boshqa joyga joylashtirish lozim bo’ladi. Bunday holda kerakli qismda blokka olib, tahrir (Pravka) menyusidan Qirqib olish bo’limi yoki standart uskunalar panelidan qirqib olish tugmasini bosiladi tanlanadi. Matning nusxa kochirish Matning nusxa kochiriladigan qismi blokka olinadi va Tahrir menyusidagi Nusxalash buyrugi beriladi. Blokdagi Matn buferga joylashadi. Buferdagi axboratni Matning biror yeriga qoyish uchun yurgich Matning tanlangan yeriga qo’yiladi va Tahrir men-yusidagi Joylashtirish buyrug’i beriladi. Uy vazifasi 6-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 7 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Hujjatni formatlash Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Matnni formatlash Matndagi shifitning rangi, chizma ko’rinish, o’lchami, yozuv shakli quydagicha tanlanadi 1] formatlanshi kerak bolgan qisim belgilanadi, ya’ni blokka olinadi; 2] Format menyusidan Shrift (A Shirift) bolimi tanlanadi; 3] blokka biror yozuv shaklini berish uchun Shrift shaklini tanlash darchasidan kerakli yozuv shakli tanlanadi; 4) shrift uchun kerakli rang, o’lcham, chizma ko’rinishi va boshqa o’zgarishlar mos darchalardan tanlanadi; Shriftdagi o’zgarishlarni ko’rib turish darchasida kerakli natija ko’zga tashlanganda OK tugmasi tanlanadi yokiEnter klavishi bosiladi. Abzasni formatlash Yodingizda bo’lsa, abzas quyidagi xususiyatlarga ega edi; Abzas kengligi;Sahifada tekislanish usuli (chap yoki o’ng chegara, markazga tomon va sahifa kengligi bo’yicha ); Abzasning bosh satri va keyingi satirlarni chap va o’ng hoshiyadan chekinishi; Intervali(satirlar orasining kengligi). Abzasni formatlash uchun: 1) yurgichni shu abzasga joylashtiriladi; 2) Format menyusida Abzas bolimi tanlanadi 3 Zarur formatlash amallari bajariladi va abzasdagi ozgarishlarni korib turish darchsida kerakli natija aks etganda OK tugmasi tanlanadi yoki Enter klavishi bosiladi . Matn yoki abzasni formatlashni yuqoridagi FORMATLASH uskunalar paneli yordamida bajarish ancha qulay .Bunda amallar korgazmali shakilda aks etadi . Matnning belgilangan qismini formatlash .Formatlash uchun matnning qismi blokka olinnadi FORMATLASH uskunalar panelidan ,,chap tomonga’’ , ,,ortaga’’ , ,,ong tomonga’’ va ,,sahifa kengligi boyicha’’ joylashtirish tugmalaridan biri bosiladi . Yozuv shaklida ozgartirish uchun matnning kerakli qimi blokka olinadi .FORMATLASH uskunalar panelidan ,,qalin’’, ,,og’ma ‘’ va ,,ostiga chizish ‘’tugmalaridan biri bosiladi. Matnning belgilangan qismidagi shrift o’lchamini o’zgartirish. shrift o’lchami o’zgartirish uchun matnning kerakli qismi blokka olinadi FORMATLATLASH uskunalari panelidan 12 o’lcham tuigmasi bosiladi va taklif etilgan o’lchamlardan biri tanlanadi yoki ixtiyoriy o’lchamqiymati klaviaturadan kiritiladi .Matnnig belgilangan qismidagi shrift rangini o’zgartirish .Shriftrangini o’zgartirish uchun Matnning kerakli qismi blokka olinadi .FORMATLASH uskunalar panelidan Srift rangi tugmasidagi uchburchak belgisi bosiladi va tashkil etilgan ranglardan keraklisi tanlanadi . Uy vazifasi 7-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 8 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu:. Hujjatni tahrirlash. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari 1. Word dasturida Respublikamiz Davlat bayrog’ tavsifi to’g’risida matn yozing, shu nomdan saqlang ,tahrir qiling va formatini o’zgartring. 2. Worda ,, Mening maktabim” mavzusida kichik hikoya yozing,shu nomda saqlang,tahrir qiling va formatni o’zgartiring. 3. Quydagi mavzulardan biriga mos Matn hosil qiling, formatni o’zgartiring va saqlang. Assalomu Navro’z; ,,oltin kuz’’;,Suv –hayot manbayi’’; ,,kitob –bilan chirog’I ‘’; ,,Maktab –bilan o’chog’I ‘’; ,,sog’lom tanda sog’ aql”. Uy vazifasi 8-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 9 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu:Hujjatlarda rasmlar bilan ishlash. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Word matn protsessori dasturiy ta’minotiga 100 dan ziyod rasmlar kirgan bo’lib, ulardan turli hujjatlarni bezatishda foydalanish mumkin. Buning uchun yurgich matnning rasm joylashtirilishi kerak bo’lgan joyi o’rnatiladi. So’ngra Joylashtirish menyusining Rasm “ рисунок” bo’limidan Rasmlar “картинки…..” bandi tanlanadi. Natijada ekranga Kliplar kolleksiyasi “Коллекция Клипов” nomli muloqat oynasi chiqadi. U Izlash(Искать), Ko’rib chiqish (Просматривать) obyektlarni izlash Обьекть ) bandlari hamda mavjud Rasmlar aks etid turvchi maxsus oyna-dan iborat . Kliplar kolleksiyasida turli mavzularga oid rasmlar fotosuratlar filmlar va tovushlar bo`lib kerakli rasm sichqoncha yordamida tanlanadi ya`ni sichqoncha ko`rsatkichini kerakli rasm ustiga olib kelib , chap tugmasi bosiladi. Natijada hujjatning yurgich turgan joyiga tanlangan rasm nusxasi joylashadi. Ms Word dasturining quydagi CHIQISH Рисование uskinalar panel yordamida bir necha rasimni birlashtirish yoki birlashtirilgan rasimlarni ajratish, joylashish usulini o’zgartirish, Rasimlar, Tayyor shakilar va WordArt obyekiti bo’limlariga kirish, rasimning chegara chiziqlari rangini, o’lchamini va ko’rinishini o’zgartirish, rasimlarga soya berish mumkun. Uy vazifasi 9-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 10 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Shakllar va chizmalar Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Hujjat mazmunli va go’zal bo’lishi uchun matnga ba’zan shakl yoki rasm joylashtirish lozim bo’ladi.Agar u Word kolleksiyasida bo’lmasachi? U holda siz Paint dasturidan foydalanishingiz mumkun.Lekin Word dasturining shakl va chizma chizish imkoniyatlari ham borki undan foydalanishingiz ishingizni ancha osonlashtiradi. Bu darsdagi ko’pgina amallar sizga Paint dasturdan ma’lum bo’lgani uchun ularni bajarish qiyin bo’lmaydi. CHIZISH uskunalar penali. Biz avvalgi darslarda matnli hujjatlarga rasnlarni joylashtirishini ko’rib chiqdik Uncha murakkab bo’lmagan chizmalarni matn protssesorining imkoniyatlaridan foydalanib ham chizish mumkin Bu ishni quydagi CHIZISH uskunalar penali yordamida bajarish mumkin: Mazkur penaldagi asosiy tugmalarning vazifalari quydagicha: / - to’ngri chiziq chiziq 0 - ellips chizish -chiziq rangini tanlash - to’g’ri to’rtburchak chizish - shakli ichini bo’yash rangi - chiziq turli shtirixlash turini tanlash. Bulardan tashqari Tayor shakilar (Avtofigur) bo’limi juda tayor shakilar uskunalarni taklif etadi. Bo’limdagi shakilar turli xil bo’lgani uchun mazmunga qarab guruxlarga ajratilgan Masalan chiziqlar lini Asosiy shakilar Blok – sxema Yulduzlar va lentalar guruxlari yordamida yoy siniq chiziq uchburchak silindr kabi xilma- xil shakilar chizish mumkun.Ta’sir ko’rsatish bo’limi yordamida esa shakilarni burush akslantirish birlashtrish shakilarni ajratish shakllarriing ko’rnish tartibini o’zgartirish mumkun. Chizmani formatlash. Belgilangan chizma rangini o’zgartirish uchun CHIZISH uskunalar panelidagi chiziq rangi tugmachasidagi uchburchak bosiladi va taklif etilgan ragnlardan biri tanlanadi.Belgilangan chiziq turini yoki shtrix o’zgartirish uchun CHIZISH uskunalari Panelidagi ---- chiziq turi yoki shtrix turi tugmasi bosiladi va taklif etilgan chiziq yoki shtrix turidan biri (tekis chiziq,shtrix chiziq,yo’nalishi chiziq va hokozo) tanlanadi.Belgilangan shakilni bo’yash uchun CHIZISH uskunalar panelidagi …. Shakli ichini bo’yash rangi (цвет заливки) tugmasi bosiladi va taklif etilgan ranglardan biri tanlanadi.Belgilangan shakilni akslantirish yoki burish uchun CHIZISH uskunalr paneldagi Ta’sir ko’rsatish bo’liming chapdan o’nga akslantirisho’ngdan chapga akslantirish yoki burish tugmalaridan biri bosiladi. Yuqoridagilardan ko’rinib turibdiki , MS Word dasturi sodda shakllardan murakkab chizmalar hosil qilish imkonini ham beradi. Chizmalarni bo’yash uchun tavsiya qilingan ranglar ko’lami ham juda keng. Uy vazifasi 10-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 11 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Rasm va chizmalarga oid amaliy dars. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari 1.Word imkoniyatlaridan foydalanib quyidagi rasmlarni chizing: 2.“Davlat bayrog’i “ nomi bilan saqlangan bayrog’imiz rasmini chizing va mos ranglar bilan bo’yang. 3.“Kompyuter xonasi “ nomli hujjat hosil qiling, albom saxifasi ko’rinishiga o’tkazing va shu kompyuter xonasining deraza tomonidagi devor aks etgan rasmni Word 
 
  
Uy vazifasi 11-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 12 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Hujjatlarda jadvallar bilan ishlash. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Ixtiyoriy jadval n ta ustun va matn satrdan iborat bo’ladi. Ular, o’z navbatida, kataklardan tashkil topadi. Jadvalning asosiy elementi- bu Katak. Wordda katakni o’ziga xos mikrohujjat deyish mumkin. Katakda matn yozish, uni formatlash, hatto rasmlar joylashtirsa bo’ladi. Misol sifatida wordda hosil qilingan quyidagi 3 ta ustunlu va 4 ta satrli, kataklar soni 12 ta (3*4=12) bo’lgan jadvalni keltiramiz; 1. Ustiga harf, son va boshqa belgilar yozilgan klavishlardan iborat, uning yordamida kampyuterga turli malumot va buyruqlar kiritiladi. 2 . Quyilma telvizor ekranga o’hshash vazifani I bajaradi ya’ ni chizilayotgan rasm, yozilayotgan hariflar, ko’rilayotgan film undanamoyon bo’lib boradi . 3 . Kompoyterni qulay usulda boshqa-rish, ba’zi ishlarni osongina bajarish uchun Mo’ljalangan qurilma. 1. Worda jadval joylashtirish . Worda jadval hosil qilish jarayonini Ko’rib chiqamz. Aytaylik yuqoridagi Jadvalni hosil qilish kerak bo’lsin .Word matn protsessorida bu quydagicha amalga oshiriladi. 1. Avval jadvalning ustun va satrlari sonini aniqlanadi: bizning holda jadval 3 ta ustun va 4 ta satrdan iborat. a) Birinchi usul: ustun va satrlar soni aniqlangach ,Jadval menyusining Joylashtirilsin bo’limidan Jadval bo’limi talanadi. Hosil bo’lgan muloqot oynasida,ustunlar va satrlar soni kiritiladi. Enter klavishi bosiladi yoki sichqoncha yordamida OK tugmasini tanlaymiz. b) Ikkinchi usul: STANDART uskunalar panelidan Jadval joylashtirilish (Bctavka tabliya) uskunasi tanlanadi. Hosil bo’lgan kataklar majmuyidan sichqoncha yoydanida kerakli sondagi kataklar Belgilanadi va sichqonchani chap tugmasi bosiladi. Bu usulda ko’pi bilan 4 satirli va ustunli jadval hosil qilish mumkin. Natijada quyidagi ko’rinishdagi jadval hosil bo’ladi. Uy vazifasi 12-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 13 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Jadvallar ustida amallar Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Avvalgi darsda wordda hujatka jadval joylashtirish jadvaj ustunlari o’lchamini o’zgatirsh va tartiblash kabi amallar bilan tanishdngiz. Budarsda jadvalga yangi satr yoki ustun qo’shish, satr yoki ustunmi olib tashlash. Jadval kataklarni birlashtirish va aksincha jadval kataklarni katakchalarga ajratish kabi amallarni usullari bilan tanishamiz. Jadvalga yangi satr va ustun qo’shish. Jadvalga yangi satr qo’shish uchun avval yurgich qo’shilishi lozim bo’lgan satrga qo’shni satrga joylashtiring. Jadval (Tabliya) menyusining Joylashtirilsin (Bistavit) bolimi tanlanadi. Agar satr yurgich joylashgan satrdan yuqoriga qo’shilishi kerak bo’lsa, Satr yuqoriga (Ctroki bishi) amali, quyiga qo’shilishi kerak bo’lsa, Satr quyiga (Ctroki nije) amali tanlanadi.Jadvalga yangi ustun qo’shish uchun avval yurgich qo’shilishi lozim bo’lgan ustunga qo’shni ustunga joylashtiriladi Jadval (Tabliya) menyusini Joylashtirilsin (Bctavit) bo’limi tanlanadi. Agar ustun yurgich joylashgan ustundan chapga qo’shilish kerak bo’lsa, Ustun o’ngdan (Ctolby cleva) amali tanlanadi.Jadvaldan satrlar yoki ustunlarni olib tashlash.Ba’zan jadvaldagi ortiqcha satr yoki ustunni o’shish kerak bo’ladi. Lekin oddiy usulda ularni o’chirib bo’lmaydi. SHuning uchun quydagicha amallar bajariladi. Avval yurgich o’chirilishi kerak yoki ustun o’chirilishi kerak bo’lsa, satrlar yoki ustunlar biokka olinadi.Jadval (Tabliya) menyusini Olib tashlansin (Udalit) bo’limidan, mos ravishda Satrlar (Ctroki) yoki (Ctoliy) amallaridan biri tanlanadi. Jadval kataklarini birlashtirish amaliy ish jarayonida jadvalning bir nechasatr va ustunidagi to’g’ri to’rtburchak shaklda blokka olinishi mumkun bo’gan kataklarni birlashtirish zarur bo’ldi. Amallarni ketma-ket bajaramiz: 1)birlashtiriilishi kerak bo’lgan kataklarni blokka olamiz; 2) jadva menyusning Kataklar birlashtirilsin amalini tanlaymiz . Jadval kataklarini bo’lish. Jadval kataklarini kerakli sondagi katakchalarga bo’lish quydagicha amalga oshiriladi. 1. Yurgich kerakli katakka joylashtiriladi toki satrlar va ustunlar blokka olinadi. Jadvalda matn yo’nalishi.Jadvalda matn gorizontal yo’nalishida chapdan o’ngga, vertikal yo’nalishda yuqoridan pastga yoki pasdan yuqoriga yozilishi mumkin. 1.Yurgich matn yoziladigan katakchaga joylashtiriladi. 2.Sichqonchaning o’ng tugmasini bosib kontekst-menyu chiqariladi. 3.Ekranda aks etgan jadvalga mos konteks-menyudan Matn yo’nalishi (Napravlenie tekcta) amali tanlanadi. Natijada ekranda matn yo’nalishini tanlash muloqot oynasi aks etadi. 4.Ekranda aks etgan muloqot oynasidan matnning kerakli yonalishi tanlanadi a Enter klavishi bosiladi yoki sichqoncha yordamida OK tugmasi tonlanadi. Uy vazifasi 13-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 14 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: WORDART OBYEKTI Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Worddagi hujjat yanada go’zal bo’lishi uchun unga so’z yoki matn qismini turli grafik shakllarda tasvirlash imkonini beruvchi WordART obyektini joylashtirish mumkin. Masalan, WordART obyekti referat, maqolalarda nom yoki sarlovhalar yozishda ishlatiladi. WordART kolleksiyasi Hujjatga WordART obyektini joylashtirish Joylashtirish menyusi yoki CHIZISH uskunalar paneli orqali amalga oshiriladi. Buning uchun yurgich matnning WordART obyekti joylashtirilishi kerak bo’lgan joyiga o’rnatiladi. Endi quyidagi usullardan biri orqali WordART kolleksiyasi ekranga chiqariladi.1-usul.Joylashtirish menyusidan Rasm ( Рисунок) bo’limiga kiritiladi.Bo’limdan WordART obyekti tanlanadi.2-usul.CHIZISH uskunalar panelidan WordART obyekti tanlanadi.Natijada ekranda WordART kolleksiyasi aks etadi. Endi bu kolleksiyadan kerakli ko’rinishni tanlab olish mumkin. WordART da matn kiritishKolleksiyadan kerakli ko’rinish belgilangach (masalan, birinchi ko’rinish) klavishi bosiladi yoki sichqoncha yordamida OK tugmasi tanlanadi. Natijada ekranda matnni kiritish oynasi aks etadi. Boyalib turgan yozuv matni (Tekst nadpici) orniga kerakli matn kiritiladi. Masalan, Ona-Vatan –Ozbekistonim!Yashna, ozbekiston! Lozim bolsa, oynaning yuqori qismida joylashgan imkoniyatlardan foydalanib matn formatlanadi.Songra ENTER klavishi bosiladi yoki sichqoncha yordamida OK tugmasi tanlanadi. Natijada yozgan matnimiz rasm sifatida quydagicha aks etadi.ONA-VATAN-O’ZBEKISTONIM! YASHNA, O’ZBEKISTON!WordART uskunalar paneli WordART obyekti forMatni ozgartirish juda oson. Bu uskunalar paneli bizga quyidagi imkoniyatlarni beradi.1.Yangi WordART obektini qo’shish. 2.Matnni o’zgartirish.3.Matnga kolleksiyadan yangi ko’rinishni tanlash. 4.WordART obyekti formanini o’zgartirish.5.WordART obeykti shaklini [formasini] o’zgartirish. 6. WordART obeyktini erkin burish.7.WordART obyektini matnda joylashish holatinio’zgartirish 8. WordART obyektidagi harflar balandligini tekislash.9 WordART obyektini vertikal holatga keltirish.10 Matnni WordART obyektida tekislash turini tanlash.11 WordART obyektidagi belgilar oraligidagi masofani (intervalni) tanlash. Yuqorida tayyorlagan WordART obyektida quyidagicha ozgartirishlar kiritamiz. A) matnga kolleksiyadan yangi korinish tanlaymiz; B)WordART obyekti formati bolimidan harflar chegarasidagi chiziq turini ozgartiramiz; D) WordART obyekti shaklida (formasini) ozgartiramiz; E) Matnni belgilar orasidagi masofa orqali WordART obyekti tengligi boyicha tekislaymiz; F) Belgilar orasidagi masofani juda keng (150%) qilib tanlaymiz Natijada quydagicha hosil qilamiz. 
Uy vazifasi 14-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 15 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu: Wordda formulalar yozish. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Matematikadan yoki fizkadan darsliklaringizni varaqlasangiz turli ko’rinishdagi ifoda va formularni ko’rasiz. Turli ifoda va formulalarni yozish uchun word dasturining formulalar muharriri deb ataluvchi imkoniyatdan foydalalaniladi.Formulalar muharririni ishga tushirish Avval yurgich formula yozilishi Kerak bo’lgan joyga joylashtiriladi. So’ng formulalar muharriri quydagi ketma-ketlikda ishga tushiriladi: 1. Joylashtirish menyusidan Obyekit bo’limi tanlanadi. 2. Ochilgan Obyekitni joylashtirish oynasidan Microsoft tenglamalari bo’limi tanlanadi. Natijada yurgich turgan joyda formula yozish joyi lavhasi va for-mulaga amal belgilarini tanlash Imkonini beruvchi quydagi Formula oynasi aks etadi.Agar uskunalar panelida formulalar muharriri uskinasi belgisi joylashtirilgan bo’lsa, u holda formulalar muharririni ishga tushirish uchun shu uskinani tanlash kifoya.Formulalar muharriridan chiqish uchun suchqoncha ko’rsatkichini ish maydonining Bo’sh joyiga olib kelib chop tugmasi bir marta bosiladi. Formulalar muharriri imkoniyatlari Formulalar muharrirning imkoniyatlari juda keng. U19 ta bo’limdan iborat bo’lib,har bir bo’lim ma’lum bir amallar belgilar majmuyidan iborat. Masalan, turla ko’rinishdagi munosabat belgilar, kasrlar va Radikalar belgilar, qavslar shblonlar shular jumlasidandir.Shu amal belgilaridan foydala-nib quydagini yozamiz (o’zingiz mustaqil yozib ko’ring) 1. 12+1/2 ≤13-x 2. 2 (11/4*4+2/11/1/2-9/96)*9 3. 3x/4 + 1/6 = 5/6 4. (5/8+5/11)/10/19+(10/17-5/4)/7/3 5. (x-9/17)+9/34=9/40/ Agar yozilgan formulada xatolik bo’lsa, bu formulaga tuzatish kiritish mumkun. Buning uchun sichqoncha ko’rsatkichini yozilgan formula ustiga olib kelib chap tugmasi ikki marta bosiladi. Natijada yozilgan fo’rmila lavhasi ochiladi va ekranda Formula oynasi aks etadi.Shunday keyin yurgichni keraklik joyga sichqoncha yoki yo’nalish kilavishlari yordamida joylashtirish va hatolikni tuzatish mumkun bo’ladi. Uy vazifasi 15-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 16 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu:Wordda hujjatni chop etish. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Hujjatni qog’ozga chop etish mushkul ish emas. Buning uchun standart uskunalar panelidagi printer rasmi tasvirlangan chop etish (Печать) piktogrammasini sichqoncha yordamida bosish kifoya . Bu chop etishning eng oddiy va eng qulay usuli. Ammo zamonaviy printerlar turli xil usulda chop etish imkoniyatiga . Masalan, qog’ozning bitta sahifasini chop etish, hujjatni buklet yoki kitobcha shaklida chop etish va hokazo. Hujjatni chop etish parametrlarini o’zgartirish uchun Fayl menyusining Chop etish (печать)bo’limi tanlanadi. Natijada ekranga Chop etish (печать) lavhasi chiqadi . Chop etish lavhasi Printer (Принтер), Nusxalar (Копии), Sahifalar(Страницы) Masshtab (масштаб), Qamrov (Включить), Chop etish(Напечатать), bandlaridan iborat.Sahifalar bandida barchasi (все), joriy (Текущая), tartib raqamlari (Нумира), va ajratilgan qism (выделенный фрагмент ) ko’rsatmalari bo’lib ulardan biri sichqoncha yordamida tanlanadi Joriy ko’rsatmasida loriy sahifa yurgich turgan sahifa chop etiladi. Tartib raqami ko’rsatmasi tanlansa, unga tegishli oyna faollashadi. Bu oynaga chop etilishi lozim Bo’lgan sahifalarining tartib raqamlari yoziladi.Masalan, unga 1,3,5-12 yozilgan bo’lsa, birinchi, uchinchi hamda beshinchidan o’nikkinchigacha sahifalar chop etiladi. Aratilgan qismi belgilangandagina tanlash mumkin. Bu holda hujjatning belgilangan qismi chop etiladi. Nusxalar bandidan nusxalar soni (число копий) va nusxalar bo’yicha ajratish (разобоать по копиям) ko’rsatmalari bor. Masshtab bandida qog’ozning bir sahifasiga hujjatning nechta sahifasi chop etilishi ko’rsatiladi. Buning uchun varaqdagi sahifalar soni (число странитцана листе)oynasida tashkil etilgan 1 sahifa ( 1страница), 2 sahifa (2страницаы), 4 sahifa(4страницаы),va hokazo ko’rsatmalardan biri tanlanadi.Qamrov bandida barcha sahifalar (Все страницы),toq tartib raqamli sahifalar (Нечетные страницы) , juft tartib raqamli sahifalar (Четные страницы) ko’rsatmalaridan biri tanlanadi. Barcha sahifalar ko’rsatmasi tanlansa , hujjat yoki uning belgilangan qismi to’lig’icha chop etiladi. Toq tartib raqamili sahifalar ko’rsatmasi tanlansa , hujjatning faqat toq tartib raqamli sahifalari chop etiladi. Juft tartib raqamli sahifalar ko’rsatmasi tanlansa , hujjatning faqat juft tartib raqamli sahifalari chop etiladi Uy vazifasi 16-darsni o’qib o’rganib kitobda berilgan savollarga javob yozib kelish. IBM tasdig’i: 6-sinf uchun 17 dars ishlanmasi “_______” ____________ Mavzu:Nazorat ishi. Ta’limiy maqsad____________________________________________________________ Tarbiyaviy maqsad __________________________________________________________ Rivojlantiruvchi maqsad ______________________________________________________ Dars uslubi ________________________________________________________________ Dars turi___________________________________________________________________ Dars jihozi _________________________________________________________________ Darsning borishi: Tashkiliy qism, Ma’naviy daqiqa Darsning asosiy tushunchalari Download 217.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
1 2