186
INFEKSIYALANGAN JAROHATLAR: ULARNI QANDAY
ANIQLASH VA DAVOLASH KERAK
Jarohat infeksiyalangan bo’lsa, quyidagi belgilarga ega bo’ladi:
• jarohat qizarsa, shishsa va lovullab og’risa
• yiringlasa
• yoki sasiy boshlasa, jarohatga infeksiya tushgan bo‘ladi.
Infeksiya tananing boshqa qismlariga tarqay boshlagan bo‘ladi,
agar:
• isitma kelib chiqsa
• jarohatlangan joyda qizil chiziqlar paydo bo‘lsa,
• yoki limfa tugunlari shishib, tekkanda og’risa. Limfa tugunlari—
ko‘pincha „bezlar” deb ham ataladi. Mikroblar to‘planib qolib, infeksiya
tushganda, ular kattalashib teri ostida tugunlar hosil qiladi.
Quloq orqasidagi limfa tugunning shishib qolgani
bosh yoki terisining, ko‘pincha yara yoki bitlar sabab-
li infeksiyalanganini bildiradi. Shuningdek, qizilcha
ham shishgan tugunlar sababchisi bo‘lishi mumkin.
Quloq atrofi dagi va bo‘yindagi shishgan tugunlar
quloq, yuz yoki bosh infeksiyalanganidan (yoki
sildan) dalolat beradi.
Jag‘ osti shishgan tugunlar tish yoki tomoq
infeksiyalanganini ko‘rsatadi.
Qo‘ltiqdagi shishgan tugunlar qo‘l, bosh yoki
ko‘krak infeksiyalanganini yoki ba’zan ko‘krak
o‘smasi (raki) belgilarini ko‘rsatadi.
Chovdagi shishgan tugunlar oyoq, jinsiy organlar yoki
orqa peshov infeksiyalanganini bildiradi.
Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
187
Infeksiyalangan jarohatlarni davolash:
♦ Jarohatning ustiga kuniga 4 mahal 20 minutdan issiq kompresslar
qo‘ying. Yoki infeksiyalangan qo‘l yoki oyoqni issiq suvli idishga soling.
♦ Infeksiyalangan joyni dam oldiring va ko‘tarib qo‘ying (yurakga nisbatan
sal teparoq qilib).
♦ Agar og‘ir infeksiya bo‘lsa yoki bemor qoqsholga qarshi emlanmagan
bo‘lsa, ukolli penitsillin antibiotiklarini ishlating (629 -bet).
EHTIYOT BO‘LING: Agar jarohat sasiy boshlasa va unda jigar
rang yoki kul rang suyuqlik oqib chiqa boshlasa yoki jarohat atrofidagi teri
qorayib, havo to‘lgan pufaklar hosil bo‘la boshlasa, bu gangrena (qora-
son) bo‘lishi mumkin. Tez tibbiy yordamga murojaat qiling. Tibbiy yordam
kelgunga qadar, qorason (gangrena) xususida 399-betda ko‘rsatilgan
yo‘l-yo‘riqlarga amal qiling.
XAVFLI INFEKSIYA TAHDIDINI SOLADIGAN JAROHATLAR
Do'stlaringiz bilan baham: |
