7 amaliy mashg‘ulot mashinalar yaratishda aqliy xujum usulidan foydalanish

Mexaniq reverslash. Tokarlik dastgoxlarini ishga tushirish, val va vintining aylanish yo‘nalishini o‘zgartirishga xizmat qiluvchi mexanizm bo‘lib, unga trenzel xam deyiladi.









7.3-rasm. Inversiya munosabatlarida reverslash mexanizmlarining sxemasi.
Agar dasta A vaziyatda bo‘lsa, (7.3-rasm, a), aylanmaxarakat Z₁ shesternyadan Z₄ shesternyaga quyidagi zanjir orqali uzatiladi:

Agar dasta B vaziyatda bo‘lsa, aylanmaxarakat Z₁ shesternyadan Z₄ shesternyaga quyidagi zanjir orqali uzatiladi:
Agar dasta O vaziyatda bo‘lsa, zanjir ulanmagan bo‘ladi, 7.3-rasm, a,b da silindrik shesternyalar , 7.3-rasm v da esa kulachokli reverslash mexanizmlari ko‘rsatilgan. Bu mexanizmlarni ishlash prinsipi yuqoridagi ma’lumotlar asosida sxemalardan tushinib olish qiyin emas.
2. Elektr reverslash. Amalda bunday mexanizmlarda reverslash: a) yuritma elektrmotorining aylanish yo‘nalishini o‘zgartirish yo‘li bilan; b) to‘g‘ri va ayqash tasmali uzatmalarda elektromagnit mufta yordamida amalga oshiriladi.
3.Gidravlik reverslash. Nasos dvigateliga kelayotgan moy yo‘nalishi moyni silindrning o‘ng va chap tomoniga kiritish bilan o‘zgartiriladi.
3. Uzluksiz xarakat uzatuvchi mexanizmlar. Dastgoxning ish organlariga uzluksiz xarakat uzatish uchun davriy ishlaydigan mexanizmlaridan, masalan, randalash, o‘yish, dastgoxlar stolini yoki kesish asbobini surish kabi ishlarni bajarishda foydalaniladi. Bularning ichida ko‘proq qo‘llaniladiganlari ustida to‘xtalib o‘tamiz.

a) b)
7.4-rasm. Inversiya munosabatlari xropovikli mexanizmlar sxemasi.
a-xropovikli: 1-yetakchi val; 2,8- tishli g‘ildirak; 3-barmoq; 4,6- shatun; 5-planka 7- sobachka; 9-vint; 10- gayka; b-malta krestli; 1- yetakchi val; 2-vodilo; 3- barmoq; 4-malg‘ta kresti; 5-paz; 6-yetaklanuvchi val; 7-disk;