7-amaliy mashg‘ulot mavzu: Vernam, Gammalash hamda Uitstonning “ikkilik kvadrat” shifrlash usullari yordamida shifrlash Kirish

942-19 guruh tolibi

Bohodirov Dilshodning

Kiber xavfsizlik fanidan
7-AMALIY MASHG‘ULOT

Mavzu: Vernam, Gammalash hamda Uitstonning “ikkilik kvadrat” shifrlash usullari yordamida shifrlash

Kirish. Hozirgi vaqtda axborotlarni himoyalashni ta'minlashning qandaydir biror texnik usuli yoki vositasi mavjud emas, ammo ko‘p xavfsizlik muammolarini yechishda kriptografiya va axborotlarni kriptoo‘xshash almashtirishlari ishlatiladi.

Ishdan maqsad: Simmetrik kriptotizimni asosiy usullarini o‘rganish va dasturini ishlab chiqish.

Kerakli jixozlar: Kerakli jixozlar: Kompyuter, dasturlar(Java, S++, S#, ixtiyoriy), printer, daftar, A4 formatdagi oq qog‘oz.

Qisqacha nazariy ma'lumot:

Vernamning shifrlash usuli

Vernamning shifrlash tizimi modul qiymati m=2 bo‘lgan Vijiner shifrlash tizimining bir qismi hisoblanib, 1926-yilda bu usulning aniq ko‘rinishi ishlab chiqiladi. Gilbertom Vernam AT&SSHA firmasi xomiyligi ostida kiruvchi matn sifatida ikkilik sanoq sistemasidan foydalandi. Shifrlashda birinchi Ingliz alfavitidagi(A,B...Z). Matnning xar bir xarfi 5-bit bo‘lakli (b0,b1…b4) Bado raqami bilan kodlanadi. Ixtiyoriy ketma-ketlikdagi ikkilik kalitlar k0,k1,k2, avval kitobsimon lentaga yoziladi. Quyidagi rasmda uzatilayotgan axborotni Vernam usuli orqali shifrlash ko‘rsatilgan(2.1-rasm).

2.1-rasm. Vernam usuli orqali shifrlash

Kiruvchi matnni shifrlashda x-kiruvchi matn ikkilik ko‘rinishiga o‘tkaziladi va ikkilik modul ostida ikkilik ketma-ketlikdagi k-kalit bilan shifrlash amalga oshiriladi. U shifrlangan yozuv: