7-Мавзу: мехмонхона хужалиги ва туризмда маркетинг стратегияси режа

7-Мавзу: МЕХМОНХОНА ХУЖАЛИГИ ВА ТУРИЗМДА МАРКЕТИНГ СТРАТЕГИЯСИ


Режа:

1. 
   Маркетинг стратегияси мазмуни ва мохияти.
   
2. 
   Маркетингда тактик ва стратегик режалаштиришнинг ўрни.
   

1. 
   Маркетинг стратегияси мазмуни ва мохияти.
   

Маркетинг бу бизнес фалсафаси ва фаол жараендир. Бизнеснинг мақсади – истеъмолчини яратиш, яъни танлашга қодир ва тўлашга тайёр ташқи мустақил субъектни яратишдан иборат. Ичкаридан қараганда ҳаридорни тўлашга нима мажбур қилишини аниқлаш қийин. Бизнесга ташқаридан нигоҳ ташлаш керак. Бу ишни амалга оширгандан кейингина ҳаракат йўналишини танлаш ва белгиланган мақсадларга етишга киришиш мумкин. Бундан ташқари, бизнес бу мураккаб тизим бўлиб, унинг ҳолати нафақат унинг ичида нима бўлаётганига, балки кўп жиҳатдан, унинг атрофида нима бўлаётганлиги билан боғлиқ. Маркетинг стратегияси компаниянинг мавжуд ресурсларидан ташқи муҳит ўзгаришларини ҳисобга олган ҳолда самарали ва мўътадил фойдаланиш имкониятини беради.

Маркетинг стратегиясининг марказий нуктаси истеъмолчи ҳисобланади. Истеъмолчи товар ишлаб чиқарувчининг фикрига кўра, унга сотилаётган нарсанинг ўзини камдан-кам ҳарид қилади. Товар учун ҳмас, балки қониқиш олиш учун ҳақ тўлайдилар. Қониқишни ҳеч ким тайёрлай олмайди ва сота ҳам олмайди – энг яхши ҳолда уни олиш воситасини сотиш мумкин. Шу сабабли стратегия самарадорлигини баҳолашнинг энг яхши воситаси истеъмолчининг қониқиши ҳисобланади.
Самарали маркетинг стратегияси тадқиқотдан бошланади. Ғарб экспертларининг баҳоларига кўра, сўнгги йилларда маркетинг тадқиқотларининг бюджети 3-4 бараварга ошган. Маркетинг тадқиқотлари «Ким сотиб олаяпти?», «Бу товарни қаерда ҳарид қилишаяпти?», «Ушбу товарни нима учун сотиб олишаяпти?» деган саволларга жавоб бериши керак. Бу компания кимга ва қандай хизмат кўрсатаяпти ва қандай эҳтиёжларни қониқтиришини аниқ тушунишнинг ягона йўлидир.
Strategiya juda muhimdir, chunki maqsadlarga erishish uchun mavjud resurslar odatda cheklangan. Strategiya odatda maqsadlar va ustuvorliklarni belgilashni, maqsadlarga erishish uchun harakatlarni belgilashni va harakatlarni amalga oshirish uchun resurslarni safarbar qilishni o'z ichiga oladi.^[2] Strategiya vositalar (resurslar) yordamida maqsadlarga (maqsadlarga) qanday erishilishini tavsiflaydi.^[3] Strategiya maqsadga muvofiq bo'lishi mumkin yoki faoliyatning namunasi sifatida paydo bo'lishi mumkin, chunki tashkilot o'z muhitiga moslashishi yoki raqobatlashishi mumkin.^[2] Kabi tadbirlarni o'z ichiga oladi 
Strategiya - bu korxonaning asosiy uzoq muddatli maqsadlarini belgilash, harakat yo'nalishlarini qabul qilish va ushbu maqsadlarni amalga oshirish uchun zarur bo'lgan resurslarni taqsimlash".
Genri Mintzberg 1998 yilda strategiyaning beshta ta'rifini tasvirlab berdi:

• 
  Strategiya reja sifatida - maqsadga erishish uchun yo'naltirilgan harakat yo'nalishi mo'ljallangan maqsadlar to'plami; strategik rejalashtirish kontseptsiyasiga o'xshash;
  
• 
  Strategiya naqsh sifatida - o'tmishdagi xatti-harakatlarning izchil naqshlari, strategiyasi bilan amalga oshirildi vaqt o'tishi bilan emas, balki rejalashtirilgan yoki mo'ljallangan. Amalga oshirilgan naqsh niyatdan farq qiladigan joyda, u strategiyani quyidagicha eslatib o'tdi paydo bo'lgan;
  
• 
  Strategiya pozitsiya sifatida - iste'molchilar yoki boshqa manfaatdor tomonlarning kontseptual asoslari asosida bozorda tovar, mahsulot yoki kompaniyalarni joylashtirish; birinchi navbatda firma tashqarisidagi omillar bilan belgilanadigan strategiya;
  
• 
  Strategiya hiyla-nayrang sifatida - raqibni aldash uchun mo'ljallangan aniq manevr; va
  
• 
  Strategiya istiqbolli - "biznes nazariyasi" ga asoslangan strategiyani amalga oshiruvchi yoki tashkilotning fikrlash doirasi yoki g'oyaviy nuqtai nazarining tabiiy kengayishi.
  

Marketing Strategiyasi aniq o'rganish sohasi sifatida 1970-1980 yillarda paydo bo'lgan bo`lib, u marketingning tashkilot va uning mijozlari o'rtasidagi bog'lovchi rolini ta'kidlaydi.