7-sinf informatika va axborot texnologiya darslarida axborotlarni himoyalash va havfsizlik tushunchalarini shakllantirish metodlari

Axborot xavfsizligini ta`minlash.

Hisoblash tarmoqlarining dasturiy ta’minoti ularning hisoblash va ahborot resurslariga kollektiv chiqish yo’lini tashkil etishni, tarmoqning resurslarini dinamik taqsimlash va qayta taqsimlashni ta’minlab beradi.

hisoblash tarmoqlarining dasturiy ta’minoti uchta tarkibiy qismlardan iborat:

• umumiy dasturiy ta’minot, tarmoq tarkibiga kiradigan alohida EHMlarning asosiy dasturiy ta’minoti yuzaga keladi;

• mahsus dasturiy ta’minot, amaliy dasturiy vositalar bilan hosil bo’lgan;

• tizimli tarmoqli dasturiy ta’minot, hisoblash tarmog’ining hamma resurslarining yagona tizim sifatida o’zaro ta’sirini saqlab turuvchi dasturiy vositalar kompleksini ifodalaydi. hisoblash tarmog’ining dasturiy ta’minotida o’ziga hos o’rin tizimli tarmoqli dasturiy ta’minotga to’g’ri keladi. Uning vazifalari tarmoqning taqsimlangan OT sifatida amalga oshiriladi.

Tarmoqning operasiyaviy tizimi boshqaruvchi va hizmat qiluvchi dasturlar to’plamini o’z ichiga oladi. Ular quyidagilarni ta’minlab beradi:

• kirish yo’lining dasturlararo usuli;

• alohida amaliy dasturlarning tarmoq resurslariga kirish yo’li;

• bir hilda hisoblash resursiga ularning murojaati sharoitida amaliy dasturiy vositalarining ishini sinhronlantirish;

• tarmoq «pochta yashiklari»dan foydalanish orqali dasturlar orasida ahborot bilan almashinish;

• tarmoqning EHMlari orasida ma’lumotlar (fayl) bilan almashinishi;

• uzoqlashgan EHMlarda saqlanayotgan fayllarga kirish yo’li va bu fayllarni qayta ishlash;

• ma’lumotlar va hisoblash resurslarni himoyalash;

• tarmoqning haqida turli hil ma’lumotlarni berish;

• ahborotlarni bir foydalanuvchidan boshqalariga uzatilishi (elektron pochta).

Tarmoqning OT yordamida:

• foydalanuvchining masalalarni echish ketma - ketligi o’rnatiladi;

• foydalanuvchining masalalari tarmoqda saqlanayotgan kerakli ma’lumotlar bilan ta’minlanadi;

• apparat va dasturiy vositalarning ishlashi tekshirib turiladi;

• hisoblash tarmoqlaridagi turli foydalanuvchilarning ehtiyojlariga ko’ra resurslarning rejali va operativ taqsimlanishi ta’minlanadi.