84a guruh talabasi Murodullayev Muhammadali

84a guruh talabasi Murodullayev Muhammadali

Inson skeleti (qadimgi yunoncha: σκελετος - "quritilgan") - inson tanasining suyaklari to'plami, tayanch- harakat tizimining passiv qismidir. U yumshoq to'qimalarni suyanchigʻi, mushaklarni qo'llash nuqtasi, ichki organlarni himoya qilish uchun xizmat qiladi. Skeletning suyak to'qimasi mezenximadan rivojlanadi.

Voyaga yetgan odam skeleti taxminan 206 suyakdan iboratdir. Ularning deyarli barchasi bo'g'inlar, ligamentlar va boshqa birikmalar yordamida bir butunga birlashtirilgan. Tug'ilganda inson skeleti 270 dan ortiq suyaklardan iborat; balog'at yoshida suyaklar soni 205-208 gacha kamayadi, chunki ba'zi suyaklar, asosan, bosh suyagi, tos suyagi va umurtqa pog'onasi suyaklari birlashadi[

Etimologiya[tahrir | manbasini tahrirlash] Skeletning qadimgi yunoncha nomi - "quritilgan", skelet yasashning qadimgi usuli - quyoshda yoki issiq qumda quritishdan kelib chiqqan[

Tasnifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

• Tasnifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
• Shakl va tuzilishga ko'ra suyaklar quyidagilarga bo'linadi:
• uzun suyaklar, ularda uzunligi boshqa o'lchovlardan ustun turadi (humerus, ulna, radius);
• yassi suyaklar, ularda ikki o'lcham uchinchidan ustun turadi (bosh suyagi, sternum suyaklari);
• gubkasimon (qisqa) suyaklar, ulardagi barcha uch o'lchamlar havo

Uzun suyaklar - femur, humerus va boshqalar. Ular tutqich vazifasini bajaradi va oyoq-qo'llarning mushaklarini biriktirish uchun xizmat qiladi. Ular o'rta qismni - diafizni va artikulyar uchlarini - epifizlarni ajratib turadilar. Bolalarda o'sish zonalari ochiq - epifiz xaftaga qatlami. Kattalardagi diafiz va epifiz o'rtasida metafiz aniqlanadi. Yassi suyaklar - bosh suyagi, skapula, tos suyaklari, sternum, qovurg'alar ichki organlarni himoya qiladi, ba'zilari mushaklarni biriktirish uchun asosdir. Havo suyaklari - bosh suyagi va yuz suyaklari - sfenoid, etmoid, frontal, temporal, maksiller havo sinuslari yoki hujayralarini o'z ichiga oladi. Suyaklardagi tuzilish xususiyatlariga ko'ra, shimgichli va zich (kortikal) moddalar farqlanadi. Periosteum kollagen tolalari orqali suyak bilan bog'langan zich biriktiruvchi to'qima plastinkasidir. Osteoblastlar va osteoklastlarning faolligi tufayli suyak to'qimalarining o'sishi va qurilishi sodir bo'ladi

• Uzun suyaklar - femur, humerus va boshqalar. Ular tutqich vazifasini bajaradi va oyoq-qo'llarning mushaklarini biriktirish uchun xizmat qiladi. Ular o'rta qismni - diafizni va artikulyar uchlarini - epifizlarni ajratib turadilar. Bolalarda o'sish zonalari ochiq - epifiz xaftaga qatlami. Kattalardagi diafiz va epifiz o'rtasida metafiz aniqlanadi. Yassi suyaklar - bosh suyagi, skapula, tos suyaklari, sternum, qovurg'alar ichki organlarni himoya qiladi, ba'zilari mushaklarni biriktirish uchun asosdir. Havo suyaklari - bosh suyagi va yuz suyaklari - sfenoid, etmoid, frontal, temporal, maksiller havo sinuslari yoki hujayralarini o'z ichiga oladi. Suyaklardagi tuzilish xususiyatlariga ko'ra, shimgichli va zich (kortikal) moddalar farqlanadi. Periosteum kollagen tolalari orqali suyak bilan bog'langan zich biriktiruvchi to'qima plastinkasidir. Osteoblastlar va osteoklastlarning faolligi tufayli suyak to'qimalarining o'sishi va qurilishi sodir bo'ladi