9- ma’ruza mavzu: do’ST FUNKSIYA VA do’st sinflar

this ko’rsatkichi
this joriy obyektga ko’rsatkich.
class c1 {
int a;
public: int get_num() { return this->a;}

a o’zgaruvchi joriy obyektga tegishli
c1(int a){ this->a = a; }
};
c1 b = 4;
cout<4


Nasl olingan toifaga ko’rsatkich
Bir toifadagi ko’rsatkich boshqa bir obyekt toifaga ko’rsata olmaydi. Faqatgina bir holat istisno. Bu ona class voris classlarga ko’rsatkich bo’la oladi.
class base {
int a;
public: int get_a() { return this->a;}
void set_a(int x){ this->a = x; }
};
class derived: public base {
int b;
public: int get_b() { return this->b;}
void set_b(int x){ this->b = x; }
};
Nasl olingan toifaga ko’rsatkich
base *bp; // ona bp ko’rsatkich
derived d; // voris d obyekt
bp = &d; // base ko’rsatkich derived ga ko’rsatadi
//derived obyektiga base ko’rsatkich orqali murojat
bp->set_a(5);
cout<get_a();
//errorrrr, chunki bp base pointer orqali derived obyektning a’zolariga
murojat qila olmaymiz
bp->set_b(5);
//derived obyektning a’zolariga murojat qilish uchun bp base ko’rsatkichni derived ko’rsatkich toifasiga o’zgartirish kerak
((derived*)bp)->set_b(10);
cout<<((derived*)bp)->get_b();


Sinf a’zolariga ko’rsatkich
C++ da shunday ko’rsatkich qilsa bo’ladiku bu ko’rsatkich class a’zosini ko’rsatib turadi. Bunday ko’rsatkichlarni pointer-to-member deb ataladi. Class a’zosiga ko’rsatkichda maxsus .* va ->* operatorlar ishlatiladi.
E’lon qilinishi:
int c1::*data; //toifaga ko’rsatkich
int (c1::*func)(); //funksiyaga ko’rsatkich
data = &c1::val; //val joyini data’ga olish
func = &c1::get_num; //get_num joyini func’ga olish
ob.*data; // val ga murojat
(ob.*func)(); // get_num() ga murojat
Demak yuqoridagi misoldan ko’rinib turibdiki, obyekt ko’rsatkichi orqali sinf a’zolariga murojaat qilish imkoniyati mavjud. Bunda sinf a’zosiga mos ko’rsatkich o’zgaruvchi e’lon qilinadi va ushbu o’zgaruvchi orqali sinf a’zosiga murojaat qilinadi.
class c1 {
public: int get_num() { return val + val; }
c1(int a){ val = a; }
int val;
};
int c1::*data; // c1 class a’zolariga ko’rsatkich yaratildi
int (c1::*func)(); // c1 class a’zolariga ko’rsatkich yaratildi
c1 a(4), b(8); // a va b obyektlar yaratildi
data = &c1::val; // data va func ko’rsatkichlariga c1 a’zolarining joylari olindi
func = &c1::get_num; // data va func ko’rsatkichlariga c1 a’zolarining joylari
olindi
cout<Obyekt a’zolariga ko’rsatkichlar orqali murojat
qilinmoqda
cout<<(a.*func)();<<(b.*func)(); // Obyekt a’zolariga ko’rsatkichlar orqali murojat qilinmoqda