9- mavzu: Ma’lumotlar bazalari va kata hajmdagi malumotlar bilan ishlash texnologiyalari Asosiy savollar


Download 1.07 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/28
Sana09.01.2022
Hajmi1.07 Mb.
#267651
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   28
Bog'liq
9 Dars Mavzu Ma’lumotlar bazasi bilan ishlash texnologiyalari

 

Relyatsion ma’lumotlar bazasi. 

Agar MB da ishtirok etadign jadvallar o`zaro bog`langan bo`lsa, bunday MO ni 

relyatsion  turdagi  MB  deb  atash  qabul  qilingan.  Bunda  jadvalni  o`zaro  bog`lash 

uchun  umumiy  xususiyatga  ega  bo`lgan  unikal  maydon  tushunchasi  kiritilgan. 

Ushbu  tushuncha  ba`zan  MOning  kalitli  maydoni  deb  ham  ataladi.  Jadvalning 

bunday  bog`lanishi  bog`lanish  sxemasi  deyiladi.  MO  doimo  o`zgarib  turadi:  o’nga 

yangi  yozuvlar,  borlariga  esa  elementlar  qo`shiladi  yoki  o`chirib  tashlanadi. 

Relyatsion ma`lumotlar bazasi quyidagi parametrlar bilan baholanadi: 

1.  Soddalik (Prostota). 

2.  Moslashuvchanlik (Gibkost). 

3.  Aniqlilik  (Tochnost).  Matematik  aniq  usullar  bilan  MO  manipulyatsiya 

qilinadi. 

4.  Maxfiylik (Sekretnost). 

5.  Bog`liqlik (Svyazannost). 

6.  Bog`liqsizlik (Nezavisimost). 

7.  Ma`lumotlar bilan murakkab amallarni bajarish tili. 

 

Ba’zan  MB  ishlatilish  samaradorligini  oshirish  maqsadida  uning tuzilishi  ham 



o`zgartirilib  turiladi.  Bu  holda  MBning  shajaraviy  va  tarmoqli  modellari  vujudga 

keladi.  MBni  tahlil  qilish,  uni  to`ldirish,  nusxasini  olish  kabi  vazifalarni  bajarish 

uchun  maxsus  dastur  ta’minoti  bo`lishi  zarur.  Bunday  dastur  ta’minoti  MBBT 

deyiladi.  Mazkur  tizimlar  bir  vaqtning  o`zida  bir  necha  foydalanuvchiga  xizmat 

ko`rsata  oladi,  ya’ni  ma’lumotlardan  bir  vaqtning  o`zida  bir  necha  kishi  foydalana 

oladi.  Bunday  MBBTlariga  quyidagilar  misol  bo`la  oladi:  Clipper,  Paradox, 





Download 1.07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling