9-“A”(11. 01) 9-“B”(11. 01) 9-“V”(12. 01) Mavzu: Parametrli takrorlash operatori

For operatori, asosan, takrorlanishlar soni avvaldan ma’lum bo‘lganda qo‘llaniladi.

2–misol. Ekranga 1 dan 20 gacha bo‘lgan butun sonlarni o‘sish tartibida chiqaruvchi dastur tu­zing.

Yechish. Ekranga chiqariladigan sonlarni S bilan belgilaymiz. Avval S:=0 deb olamiz. S ning qiymatini S:=S+1 yordamida bittaga orttirib WriteLn(S) yordamida ekranga chiqaramiz. Bu amallarni 20 marta takrorlash lozim, shuning uchun For operatoridan foydalanamiz.

Program Ketma_ketlik;

Var I, S : Integer;

Begin

S:=0;

For I:=1 To 20 Do begin S:=S+1; WriteLn(S); end;

End.

Umuman, takrorlash parametrini takrorlash tanasida ishlatish ham mumkin. Lekin uning qiymatini o‘zgartirib bo‘lmaydi. 2-misol dasturini tahlil qilib, takrorlanish davomida S o‘zgaruvchi I bilan bir xil qiymatlar qabul qilayotganligini ko‘rish mumkin. Shunday ekan, ekranga S ning o‘rniga I ni chiqarsa ham bo‘ladi. U holda dasturda S o‘zgaruvchini ishlatishga hojat qolmaydi. Bularni inobatga olib, dasturni quyidagicha o‘zgartiramiz:

Program Ketma_ketlik;

Var I : Integer;

Begin

For I:=1 To 20 Do WriteLn(I);

End.

3–misol. 1 dan 100 gacha butun sonlarni kamayish tartibida chop etuvchi dastur tuzing.