9. Ichki yonuv dvigatellari va gaz turbinali qurilmalar ssikllari
| 16.10-rasm.
|
|
16.11-rasm. |
Bu rasmlarda: 1 –2 – havoni kompressorda adiabatik siqilishi; 2 –5 – regeneratorda issiqlikning izobarik keltirilishi; 3 –4 – turbina soplosida yonish mahsulotlarining adiabatik kengayishi; 4 – 6 – regeneratorda issiqlikni olib ketilishi; 6 – 1 – regeneratordan chiqishda gazlardan issiqlikni izobarik olib ketilishi.
Agar gazlarning regeneratorda sovishi unga kirayotgan havo temperaturasigacha bo‘ladi deb faraz qilsak, ya’ni T4 dan T6=T2 gacha, u holda regeneratsiya to‘liq bo‘ladi. To‘liq regeneratsiyali (T4–T6=T5–T2) siklning termik F.I.K. ni quyidagi tenglamadan aniqlaymiz:
,
bu yerda
u holda
Siklning asosiy nuqtalaridagi temperaturalar quyidagicha aniqlanadi:
Siklning termik F.I.K.
tre2=1-1/=1-T1/T4 (16.6)
demak, ushbu siklning termik F.I.K. gazning boshlang‘ich temperaturasiga T1 va adiabatik kengayish oxiridagi temperaturaga T4 bog‘liq bo‘lar ekan.
Regeneratorning o‘lchamlari cheklanganligi va isitilayotgan hamda sovutilayotgan gaz oqimlari oxirgi temperaturalari o‘rtasidagi farq borligi tufayli to‘liq regeneratsiyani amalga oshirib bo‘lmaydi. Bunday holda regeneratorda isitilayotgan havoning temperaturasi T7 (T7>T5) , sovutilayotgan gazlar temperaturasi esa T8 (T8>T6) bo‘ladi. Shuning uchun siklning termik F.I.K. quyidagi temperaturalar nisbati bilan aniqlanadigan regeneratsiya darajasiga bog‘liq bo‘ladi:
=(T7-T2)/(T5-T2)=(T4-T8)/(T4-T6)=(T4-T6)/(T5-T2) (16.7)
To‘liq regeneratsiya bo‘lmagan, ya’ni <1, GTQ siklining termik F.I.K. quyidagicha aniqlanadi:
tre2=1-[T4-T1-(T5-T2)]/[T3-T2-(T5-T2)] (16.8)
Regeneratsiya darajasi issiqlik almashinuv apparatining tuzilishiga (mukammalligiga) bog‘liq bo‘ladi. Regeneratsiyani =const da issiqlik uzatiladigan GTQ da ham amalga oshirish mumkin. Regeneratsiya jarayoni IAA da o‘zgarmas bosimda amalga oshishi sababli, bu holda issiqlik izobara bo‘yicha ham, izoxora bo‘yicha ham keltiriladi (16.12-rasm).
Do'stlaringiz bilan baham:
