9-mavzu. Maktabgacha yoshdagi bolalarni aqliy tarbiyasi

9-mavzu. Maktabgacha yoshdagi bolalarni aqliy tarbiyasi

reja:

• 1. Aqliy tarbiya haqida tushuncha.
• 2. Maktabgacha yoshdagi bolalarni aqliy rivojlanishi.
• 3. Aqliy tarbiya vazifalari.
• 4. Maktabgacha yoshdagi bolalarni sensor tarbiyasi.

Aqliy tarbiya bozor iqtisodiyotida kelib chiqayotgan yangidan-yangi muammolarni ilmiy asosda hal qila oladigan shaxsni tarbiyalashda bosh masala hisoblanadi. Buning uchun esa aqliy qobiliyatni rivojlantirish, aqliy mehnat qilish madaniyatini o‘rgatish zarur. Aqliy tarbiyani shakllantirishda faqat tushuncha va faktlardan foydalanishning o‘zi yetarli emas, buning uchun fikrlash, isbotlash, xulosa chiqarish, umumlashtirish, sisemalashtirish, taqqoslash, asosiy ma’lumotni ajratib olishni ham bilish lozim bo‘ladi. Bularning hammasi mashg‘ulot vaqtida amalga oshiriladi. Aqliy tarbiya bolalarda aqliy mehnatni to‘g‘ri tashkil etish, o‘z-o‘zini boshqarish, o‘z-o‘zini nazorat qilish malakasining hosil bo‘lishiga ko‘maklashadi, xotirasini musahkamlash, fikrlash malakalarini o‘stiradi.

• Aqliy tarbiya bozor iqtisodiyotida kelib chiqayotgan yangidan-yangi muammolarni ilmiy asosda hal qila oladigan shaxsni tarbiyalashda bosh masala hisoblanadi. Buning uchun esa aqliy qobiliyatni rivojlantirish, aqliy mehnat qilish madaniyatini o‘rgatish zarur. Aqliy tarbiyani shakllantirishda faqat tushuncha va faktlardan foydalanishning o‘zi yetarli emas, buning uchun fikrlash, isbotlash, xulosa chiqarish, umumlashtirish, sisemalashtirish, taqqoslash, asosiy ma’lumotni ajratib olishni ham bilish lozim bo‘ladi. Bularning hammasi mashg‘ulot vaqtida amalga oshiriladi. Aqliy tarbiya bolalarda aqliy mehnatni to‘g‘ri tashkil etish, o‘z-o‘zini boshqarish, o‘z-o‘zini nazorat qilish malakasining hosil bo‘lishiga ko‘maklashadi, xotirasini musahkamlash, fikrlash malakalarini o‘stiradi.
• Aqliy tarbiyasi yetuk, o‘tkir zehnli, zukko va zakovatli insonlarni xalqimiz donishmand kishilar deb ataydilar. Donishmandlik, bu — donolik. Donolik insonning eng buyuk va oliyjanob fazilatidir. Donolik shunday bir noyob ne’matdirki, u har kimga ham nasib etavermaydi. Shuning uchun bo‘lsa kerak, xalqimizda «Aql toji oltindan, oltin har kimda ham bo‘lmas», deyiladi.