A jorch Kyuve

1. Atrof-muhit jonli organizmlar hayotiga ta’sirini o’rganishni boshlab bergan olim to`g`ri korsatilgan qatorni aniqlang?
A) Jorch Kyuve
B) Aleksandr Gumbold
C) Jon Batist Lamark
D) Charliz Darvin

2. Atrof –muhitning insonga va jamiyatning tabiatga ta’sirini qaysi ekologiya bo’limi o’rganadi?

A) ijtimoiy ekologiya B) sanoat ekologiyasi
C) landshaftlar ekologiyasi D) matematik ekologiya

3. Tajrtibada o`rganish qiyin bo`lgan holatlarni o`rganishda yordam beruvchi metod ko`rsatilgan qatorni toping.

a) Dala metodi, b) Ekologik tajribalar metodi,
c) Matematik modellashtirish metodi,
A) a,b B) b C) a D) c

4. Biogeotsenoz ta’limotini yartgan olim ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

A) V.N.Sakuchaev B) J.B.Lamark
C) J. Tommson D) A.Tensli

5. Biogeotsenozning qism (lar) i to’g’ri ko’rsatilgan qatorni aniqlang?

a) ekotop, b) biotop, c) biotsenoz, d) populatsiya,
e) hujayra, f) malekula
A) d, e va f B) a C) a va c D) b va c

6. “Ekosistema” tushunchasi fanga kiritgan olim kim?

A) J.Ryuve B) A.Tensli
C) J.Tomson D) V.N.Sukechev

7. Ekosistemani “Yer yuzining asosiy birliklari” deb hisoblagan olim kim?

A) J.Ryuve B) A.Tensli
C) J.Tomson D) V.N.Sukechev

8. Konsementlarga mansub bo’lgan qatorni ko’rsating?

1. Zarpechak, 2. Sachratqi, 3. Qoqio’t, 4. Qo’ypechak, 5. To’qay mushugi, 6. Karnaygul
A) 1,4 B) 1,5 C) 2,3,5 D) 2,3,4,6

9. Qaysi o’simliklar ildizi substratga birikish vazifasini bajaradi.

A) elodiya, qo’g’a B) qo’g’a, suv nilufari
C) suv nilufari, o’q barg D) qo’g’a, o’q barg
10. Plankton organizmlarni aniqlang.
a-boshoyoqli moluska, b-sodda hayvon, c-bo’shqichlilar, d-mayda qisqichbaqasimonlar, e-baliq, g-baliq tuxumlari, f-kurakoyoqlilar, j-baliq chaoqlari, h-moluska;
A) a,b,c,d,h B) b,c,d,g,j
C) d,b,g,j,h D) a,b,c,d,e

11. Ekologik omillar berilgan qatorni aniqlang.

A) abiotik, biotik, bevosita, bilvosita
B) abiotik, biotik, antropogen
C) abiotik, biotik, antropogen, bevosita
D) abiotik, biotik, antropogen, bilvosita

12. Tabiatning tirik organizmlariga ta’sir ko’rsatadigan va ularda moslanishlarning hosil bo’lishiga sabab bo’ladigan har qanday tarkibiy qism bu …………………….

A) yashash muhiti B) adaptatsiya
C) komponenet D) ekologik omil

13. Suvdagi kislorodning asosiy manbai nima?

A) atmosfera O₂ di B) suv o’simliklari
C) suv hayvonlari D) Aerenxima

14. Sho’r suvlarda faqat qaysi organizmlar uchraydi?

A) baliqlar B) kurakoyoqlilar
C) suvo’tlar D) moluskalar

15. Extoparazitlarni aniqlang.

A) bit, burga, askarida
B) burga, to’shak qandalasi, bezgak plazmodiysi
C) bezgak plazmodiysi, bit, kana
D) kana, burga, to’shak qandalasi

16. Tuproqni qazib (a), tuproqni surib (b) o’ziga yo’l ochadigan hayvonlarni aniqlang.

A) a-hasharot, b-krot
B) yomg’ir chuvalchangi, b-krot
C) a-krot, b-buzoqbosh
D) a-buzoqbosh, b-yomg’ir chuvalchangi

17. G’og’rlar tubida deyarli o’zgarmaydigan (a), ochiq yerlarda yashaydigan yirik hayvonlar uchun salbiy ta’sir (b) ko’rsatadigan omillar?

A) a-yog’ingarchilik miqdori; b-harorat
B) a-shamol tezligi; b-yorug’lik
C) a-havo harorati; b-kuchli shamol
D) a-yorug’lik; b-havo harorati

18. O’simlik va hayvon turlarining shimol tomonga tarqalishida(a) va janub tomonga tarqalishda(b) cheklovchi omil?

A) a-yorug’lik yetishmasligi; b-harorat pastligi.
B) a-harorat pastligi; b-namlik tanqisligi
C) a-haroratning balandligi; b-yorug’likning yetishmasligi
D) a-yorug’lik baland; b-harorat pastligi.

19. Muhitning o’zgaruvchanligi keng doirada moslashuvchan kosmopolit organizmlarni belgilang.

1.kalamush; 2.qushlar; 3.chigirtkalar; 4.suvarak; 5.baqalar; 6.pashshalar; 7.kaltakesaklar; 8.burgalar.
A) 1,3,4,8 B) 2,5,6,8
C) 7,5,1,2 D) 1,4,6,8

20. Yorug’lik ochilib, kun botganda yopiladigan (a), kun botganda ochilib, tongda yopiladigan (b) o’simliklarni belgilang.

A) a-lola, qoqi o’t, b-namozshomgul
B) a-namozshomgul, b-lola, sachratqi
C) a-lola, sachratqi, b-qoqio;t, namozshomgul
D) a-qoqio’t, sachratqi, b-lola

21. Kuchli yorug’likni yoqtirmaydigan o’simliklar qaysi qatorda berilgan?

A) qirqquloq, lipa, qulupnay, plaun
B) moxlar, qo’ng’ir suvo’tlar, yo’sinlar
C) lipa, qizil suvo’tlar, plaun, nastarin
D) qarag’ay, binafsha, lipa, qirqquloq

22. Madaniy o’simliklarning hosildorligi tuproq tarkibida kam miqdorda bo’ladigan mineral moddalarga bog’liqligini aniqlagan olim?

A) V.I.Vernadskiy B) A.Tensli
C) Yustus Fon Libix D) Elton

23. Uy pashshasi uchun maksimum(a) va optimal harorat(b) qancha?

A)a - +7C; b - +50C
B) a - +50C; b - +23+25C
C) a - +30C; b - +7C
D) a - +23+25C; b - +50C

24. Atmosferaning yuqori chegarasida quyosh nurlanishining quvvati qancha?

A) 1680 W/m² B) 1380 W/m²
C) 200-300 mµ D) 2670 W/m²

25. Gnu antilopasi o’t poyalarning qaysi qismini iste’mol qiladi?

A) yuqori qismini B) pastki qismini
C) o’rta qismini D) mevasini

26. Tuproq muhitida yashovchi organizmlar qanday nomlanadi?

A) edafobiontlar B) gidrobiontlar
C) simbiontlar D) endobiontlar

27. O’simliklarda fotosintezning intensivligi (jadalligi) nimaga bog’liq?

A) ko’rinadigan nurlarga
B) yorug’likning maksimall darajasiga
C) yorug’likning minimall darajasiga
D) yorug’likning optimal darajasiga

28. Yer sharining qaysi zonasida kun uzunligi yil davomida deyarli bir xil saqlanadi?

A) Taygada B) Amazonkada
C) Arktikada D) Ekvatorda

29. Askarida nima gidrostatik skelet sanaladi? A) suv B) kutikula

C) solishtirma issiqlik D) muvozanat

30. Sutkaning yorug’ va qorong’u vaqtining almashinishi bilan bog’liq harakatlar ko’rinishida namoyon bo’ladigan jarayon?

A) fotonastiya B) fotoperiod
C) fototropizm D) fototaksis