A. qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti tasviriy san


Bo’yinga yopishib turadigan qaytarma yoqa


Download 1.31 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/5
Sana10.10.2020
Hajmi1.31 Mb.
#133158
1   2   3   4   5
Bog'liq
kiyimlarni konstruksiyalash va modellashtirish


Bo’yinga yopishib turadigan qaytarma yoqa

 

 

 



 

 

 

 



 

 

 



 

Buklangan qaytmali 

 

V



V



V



V



V



A



A



A



V

 

F



F



F

 

L

 

 

 

 

 



 

 

 



Buklangan qaytarmali yoqalar. 

 

V





V



V



V



F



V

 

A



F



F

 

A



V



L

 

 

 

 



 

 

 



Buklangan qaytmali yoqalar

 

 



 

 

 



 

 

 



Apash tipidagi yoqa

 

 

 



V



V



V



A



A



A



O

 

L

 

 


 

Ayollar  ko’ylagining  yoqalari  konstruktiv  jixatdan  qaytarma  yoqa,  shal 

yoqa,  tik  yoqa  va  matroscha  yoqalarga  ajratiladi.  Gazlama  to’riga  qarab  ularga 

qayirma  qo’yiladi  yoki  qo’yilmaydi.  Yoqa  o’miziga  ulanish  usuliga  qarab 

o’tqazma va yaxlit bichilgan (old bo’lak bilan va adip bilan) bo’lishi mumkin. 

Yoqa tayyorlash 2 bosqichdan iborat:  

1. Yoqa tayyorlash

 

Yoqani yoqa o’miziga o’tqazish. 



 

Yoqalar  ustki  va  ostki  qismi  alohida  bichilgan,  yalang  qavat  va  olib 

qo’yiladigan bezak yoqalar to’rlariga bo’linadi. 

 

Erkaklar  va  o’g’il  bolalar  ko’ylagining  ustki  va  ostki  yoqasi  orasiga 



qo’shimcha  qatlam  qo’yiladi.  Yanada  qattiqroq  bo’lishi  uchun  yana  bir  qavat 

qo’shimcha  qatlam  yopishtiriladi.  Keyingi  qo’shimcha  qatlamning  chetlari 

yoqaning agdarma chokiga kushib tikilmasligi kerak, Yoqalarning qaytarma qismi 

bilan  ustki  va  ostki  qismi  alohida  bichilgan,  yalang  qavat  va  olib  qo’yiladigan 

bezak yoqalar to’rlariga bo’linadi. Ko’tarma qismi alohida yoki yaxlit bichiladi. 

Ustki va ostki qismi alohida bichilgan yoqani tikish. 

 

Ustki va ostki yoqa alohida bichilgan bo’lsa ularni o’ngini ichkariga qaratib 



qo’yib,  yoqa  burchaklarida  ustki  yoqadan  0,4  sm.  solqi  xosil  qilib  -  0,5  sm. 

kenglikdagi agdarma chok bilan tikiladi. Yoqa burchaklaridagi chok haqi chokka 2 

mm.  yetkazmay  qirqiladi, o’ngiga  agdarib,  ustki  yoqadan  0,2  sm.  kant  xosil  qilib 

ko’klanadi, dazmollanadi va yoqachetlariga bezak baxyaqator yurgiziladi. 



Qaytarma va ko’tarma qismi alohida bichilgan yoqani tikish 

Yoqaning  qaytarma  qismi  bilan ko’tarma  qismi  alohida bichilganda, tayyor 

yoqa qaytarmasini yoqa ko’tarmasi 2 qismi orasiga to’grilab qo’yiladi va o’tkazilib  

ayni  vaqtda  ko’tarmaning  yon  chetlari  agdarma  chok  bilan  tikiladi.  Ko’tarma 

o’ngiga  agdarilib,  ostki  ko’tarma  yoqa  o’miziga  o’tkaziladi,  ustki  ko’tarmaning 

pastki  qismi  ostki  ko’tarma  o’tkazilgan  chokni  yopib,  buklangan  ziydan  0,1  sm. 

naridan bostirib, ko’tarmaning yuqori cheti ham tikiladi. 

Qaytarma va ko’tarma qismi yaxlit bichilgan yoqani tikish. 

 

Qaytarmasi bilan ko’tarmasi yaxlit bichilgan yoqa agdarma chok bilan tikib 



olgandan  keyin  qo’shimcha  qatlamga  yoqa  qaytarmasining  ko’tarmaga  ogish 

chizigi bo’ylab, yoqa uchlariga 3- 4 sm yetmaydigan qilib elimlab qo’yiladi. Ustki 

yoqa qo’shimcha qatlam bilan birga yoqa o’miziga o’tkaziladi. Ostki yoqaning 0,1 

sm oraliqda bostirib tikiladi  va yoqa tayyor bo’lgandan keyin qaytarmaning ko’tarmaga o’tish  

chizig’I  bo’ylab baxyaqator yurgiziladi  

Adip qaytarmali yoqani tikish. 

Adip qaytarmali yoqani o’tkazayotganda, adip bilan old bo’lak o’ngi ichkariga qaratilib 

juftlanadi va ular orasiga yoqani o’ngini, 

o’ngigaga

 qaratilib, adip tomondan yelka chokigacha 

tikilishi bilan birga bort ham ag’darma chok bilan Germaniya "Tekstima" firmasining 8332 kl 

mashinasida tikiladi. Ustki yoqaning chok haqi kertilib, qaytarib qo’yiladi va ostki yoqa ort 


bo’lak o’miziga o’tkaziladi. Ustki yoqa qirqim tomonga buqilib, ort bo’lak yoqa o’miziga 

bostirib tikiladi  



Taqilmasi yoqagacha yetgan ko’y lak yoqasini tikish. 

Taqilmasi yoqagacha yetgan ko’ylak yoqasini o’tqazishda ostki yoqa asosiy detal bilan ung 

tomonlari  ichkariga  qaratilib  juftlanadi  va  qirqimlari  tekislanib,  kertimlari  to’g’ri  keltirilib, 

ostki yoqa tomonidan 0,7-1 sm. kenglikdagi chok bilan  o’tkaziladi. Ustki yoqaning qirqim 

tomondagi  cheti    ichkariga  buqilib,  ostki  yoqa  o’tqazilgan  chokni  yopadigan  qilib,  bostirib 

tikiladi  



Yalang qavat yoqalarni tikish. 

Yalang qavat yoqalarni to’rlicha tikish mumkin. Ularning yon va qaytarma qirqimlariga 

to’r  qo’yib,  siniq  baxyaqator  mashinada  qo’yma  chok  bilan,  magiz  chok  bilan  yoki  yoqa 

qirqimlarini teskariga bukib, bostirib tikish mumkin  



Olib qo’yiladigan bezak yoqalarni tikish. 

Bunday yoqalarning ko’tarma qismining qirqimi yo’rmalanadi yoki 

to’rtala tomoni tikiladi, shu ochikq joydan o’ngi-ga ag’dariladi va ochiq  

joyi  chok  qirqimlari  ichkari  tomonga  bukilib,  ziylaridan  0,1-0,2  sm. 

oraliqda tikiladi .Yoqaning ko’tarma qirqimiga magiz qo’yib tikish xam 

mumkin  Yoqasiz  kiyimlarning  yoqa  o’mizini  tikish.  Yoqasiz 

buyumda  yoqa  o’mizi  qirqimlarini  shu  yoqa  o’mizi  shaklida 

bichib  yoki  qiya  (tanda  ipiga  nisbatan  45°  S  burchak  ostida) 

bichib  olingan  magiz  yoki  beyka  bilan  agdarma  chok  solib, 

kant hosil qilib  tikish  mumkin. Avval magiz pastki cheti 

0,7  sm  bukiladi  va  ustki  yoqa  o’tkazilgan  chokni 

yopadigan  qilib,  bukilgan  ziydan  bo’laklari  biriktirib 

tikiladi,  chok  haqi  yorib  dazmollanadi,  keyin  asosiy  detal  o’ng  tomonga  o’ngini 

pastga  qilib  tugrilanadi  va  agdarma  chok  bilan  tikiladi.  Chok  magiz  tomonga 

buqilib,  magizning  o’ngidan  agdarma  chokdan  0,1-0,3  sm  oraliqda  bostirib 

tikiladi. Keyin magiz buyumning teskari tomoniga qaytarilib, 0,1-0,2 sm kenglikda 

kant  hosil  qilib  dazmollanadi.  Magizning  ichki  qirqimlari  buklab  tikilgan),  yoki 

maxsus  mashinada  yurmalangan  bo’ladi,.  Keyin  asosiy  detalga  7-8  sm  oraliqda 

yashirin qaviq bilan qo’lda chatiladi yoki maxsus mashinada tikib qo’yiladi. 

Qalin  gazlamalardan  tikilgan  kiyimning  yoqa  o’mizini  magizli  chok  bilan  va 

ikki ignali mashinada beyka qo’yib tikish mumkin. 2 - rasm 

 

 



1-rasm 

KO’YLAKLAR YENGLARINI TIKISH VA O’TKAZISH. 

 

 

Ko’ylaklar  bichimi  yeng  konstruksiyasi  tuzilishiga  va  yeng  o’mizining 



o’yilishiga qarab o’tqazma  yengli, reglan  yengli, ort va old bo’laklari bilan yaxlit 

bichilgan yengli bo’lishi mumkin. Yenglar tor, keng, yeng uchi ulanma, qaytarma 

manjetli,  manjetsiz,  terib  burma  hosil  qilingan,  taqilmali,  uzun,  kalta  bo’lishi 

mumkin. Ular bir, ikki va uch chokli bo’ladi. Bir choklining choki ostki tomonda, 

ikki  choklining  yeng  oldi  va  tirsak  chokli  yoki  ustki  o’rta  chok  va  ostki  chokli 

bo’ladi. 

 

Bukib tikiladigan yeng uchlari andaza yordamida bo’rlanadi. Yeng uchining 



qirqimi teskariga 0,7-1 sm buqilib va bukish chizigi bo’ylab yana bukib 0,1-0,2 sm 

kenglikda  bostirib  tikiladi  Ipak  va  jun  gazlamadan  tikilgan  bo’lsa  yopiq  qirqimli 

qilib yashirin baxyali mashinada bukib tikiladi Yeng uchi qaytarmali bo’lsa, belgi 

chiziq  qaytarma  kengligidan  2  baravar  ortiq  kenglikda  chok  haqi  qo’shib 

belgilanadi. Yeng qirqimi teskari belgi chiziq bo’ylab bukiladi va sirma qaviq bilan 

ko’klanadi, yoki ko’klan-may maxsus igna bilan qadab qo’yiladi. Bukish haqi 0,5-

0,7  sm.  kenglikda  teskariga  bukiladi  va  ziyidan  0,1-0,2  sm.  kenglikda  bostirib 

tikiladi.  

 

Eng  uchida  bukish  haqi  oldirmay  bichiladigan  yenglarning  uchiga  magiz 



qo’yib  tikiladi.  Magiz  agdarma  chok  bilan  yeng  uchiga  tikiladi,  chok  haqi  magiz 

tomonga  qaytarilib,  agdarma  chokdan  0,1-0,2  sm.  oraliqda  magizga  bostirib 

tikiladi.  Qalin  gazlamadan  tikiladigan  bo’lsa  ochiq  qirqimi  yo’rmalanadi  va 

maxsus  yashirin  baxyali  mashinada  tikiladi.  Yeng  uchini  magiz  chok  bilan 

tikishda, magiz buklagich yordamida buqilib, 1 ta baxyaqator bilan tikiladi. Yeng 

uchiga  elastik  tasma  qo’yilsa,  yeng  uchi  yopiq  qirqimli  qilib  buqilib,  bir  yo’la 

ichiga  elastik  tasma  qo’yib  tikiladi  .  Yeng  uchiga  bezak  yoki  asosiy  gazlamadan 

bichilgan beyka maxsus moslama yordamida, qirqimlari ichkariga 0,7 sm. buqilib, 

bostirib tikiladi. 

 

Englar taqilmalarini tikish manjetli yenglarning taqilmalari tirsak chokining 



davomida yoki yaxlit detalning kesimida tikilishi mumkin. Yaxlit detalning kesimi 

bitta  magiz  qo’yib  tikila  o’ng  tomonga  bukiladi.  So’ngra  ular  ustma-ust  qo’yilib, 

taxlama hosil qilinadi va to’g’ri qismi to’g’ri burchak shaklida baxyaqator yuritib 

puxtalanadi). 

 

Engning tirsak choki davomida taqilmani tikish uchun taqilma joyida ishlov 



haqi tashlab bichiladi. Ostki tomon qirqim shakliga bichilgan magiz bilan agdarma 

chok  solib  tikiladi,  ichki  qirqimi  esa  ochiq  qirqimli  buklama  chok  bilan  tikiladi. 

Magizga  chok  solib  puxtalanadi  Tirsak  choki  davomida  (yoki  kiritma  chokida) 

planka  qo’yib  yo’rmalab  tikish  mumkin.  Bunda  magiz  detalga  o’ngini  pastga 

qaratib  maxsus  moslama  yordamida  ulanadi.  Magizning  taqilma  yuqori  tomonini 

hosil  qiladigan  qismini  teskari  tomonga  bukib,  butun  eni  bo’ylab  taqilma  ziyiga 

burchak ostida 2 ta baxyaqator yuritib puxtalanadi. Kesimdagi taqilmani magizsiz 

xam  tikish  mumkin.  Bunda  asosiy  detal  belgilangan  chiziq  bo’ylab  tanda  ipi 

yo’nalishida  qirqiladi  va  oxirida  tugri  burchak  ostida  0,5-0,7  sm.  qirqma  hosil 

 


qilinadi.  So’ngra  qirqimga  parallel  qalib  0,5-0,7  sm.  naridan  qirqmalar  bukiladi. 

Taqilmaning  ustki  tomonini  hosil  qiladigan  cheti  teskari  tomonga,  ostki  tomonini 

hosil  qiladigan  cheti  esa  manjet  tikish  va  yengga  ulash.  Manjetlar  qotirma  bilan 

yoki  qotirmasiz  tikiladi.  Ulanma  manjet  tikishda  kotirma  buklama  chok  bilan 

ulanadi. So’ngra yon tomonlari agdarma chok bilan tikiladi. Burchaklaridagi chok 

haqidan 0,2 sm qoldirib ortikchasi qirqilib tashlanadi va manjet o’ngiga agdariladi. 

Manjetga 0,5 sm. kenglikda bezak baxyaqator yuritiladi. Ulanma manjet choklash 

mashinasida  yoki  tikish-yurmash  mashinasida  yengga  ulanadi.  Manjetning  ostki 

qismi yengga ulanib, chok manjet tomonga qaytarib qo’yiladi. Ustki manjet ulash 

baxyaqatorini yopadigan qilib 0,1 sm oraliqda bostirib tikiladi  

 

Tikish-yo’rmash mashinasida manjet yeng uchi bilan o’ngini ichkariga qilib 



mashinada yo’rmalanib ulanadi Qaytarma manjetli yengni tikishda bitta bo’lakdan 

iborat  menjetning  yon  tomoni  biriktirib  tikiladi.  Choklar  yorib  dazmollanadi. 

O’ngiga  agdarilib  ikki  buklab  dazmollanadi.  Manjet  yengning  teskarisiga  qo’yib 

ulanadi,  chok  qirqimi  yo’rmalanadi.  Chok  haqi  biriktirma  chokdan  0,1-0,2  sm. 

masofada  yengga  bostirib  tikiladi.  Yeng  uchi  dazmollanadi.  Engni  yeng  o’miziga 

o’tkazish  qo’yimlarini  to’grilab  agdarma  chok  bilan  tikiladi.  Chok  haqini  magiz 

tomonga bukib, agdarma chokdan 0,1 sm. oraliqda magizga bostirib tikiladi. Magiz 

detal  teskarisiga  o’tkaziladi  va  asosiy  detaldan  0,1-0,2  sm.  kenglikda  kant  hosil 

qilib  dazmollanadi.  Magizning  ichki  tomonidagi  qirqimi  universal  mashinada  0,1 

sm kenglikda bukib tikiladi, yoki maxsus 51-A kl mashinasida yurmalanadi. 

 

Engni yeng o’mizi ichiga kiritib, ularning o’ngini ichkariga qaratib qo’yiladi 



va yeng tomondan maxsus 302 kl mashinasida ustki materialdan qiyalama qismida 

solqi  hosil  qilib,  yeng  o’miziga  1,2-1,5  sm.  kenglikdagi  chok  bilan  o’tkaziladi. 

Hosil  qilingan  yeng  solqilari  dazmolda  yoki  pressda  kirishtirib  dazmollanadi  (ip 

gazlamadan  tikilgan  bo’lsa  kirishtirib  dazmollanmaydi).  Bir  chokli  yenglarni 

o’mizga  o’tqazishda  yeng  choki  yon  chokiga  to’gri  keltirib  o’tqaziladi,  chok 

qirqimlari yurmalanadi. 



Engsiz ko’ylaklarning yeng o’mizini tikish. 

 

Eng  o’mizini  magizli  chok  yoki  magiz  qo’yib  agdarma  chok  bilan  tikish 



mumkin.  Magizli  chok  bilan  tikishda,  yelka  qirqimlari  tikilgandan  keyin  magizni 

maxsus  buklagich  yordamida  bukib,  uning  orasiga  eng  o’mizi  qirqimini  tugrilab, 

bitta  baxyaqator  yuritib  tikiladi.  Eng  o’miziga  magiz  qo’yib  agdarma  chok  bilan 

tikishda asosiy detalning o’ngiga magizning o’ngini qaratib, tikiladi. 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

O’g’il bolalar kiyimini konstruksiyalash

 



 

Bolalar  kiyimini  formalar  va  modalar  tobora  ko’payayotganligi  katta 

yoshdagi  kishilar  kiyimining  turlari  o’amda  formalari  ko’payishi  bilan 

chambarchas  bog’liq.  Hozirgi  bolalar  kiyimining  asosiy  sifat  ko’rsatkichlaridan 

biri uning funktsionalligidir. Kiyimning funktsionalligi umumiy tushuncha bo’lib, 

kiyimning  konstruktiv  va  estetik  xarakteristikasini,  unga  qo’yiladigan  fiziologik, 

sotsial  va  texnologik  talablarni  o’z  ichiga  oladi.  Yasli  yoshidagi  bolalarning 

kiyimlari juda erkin, harakatlanishni qiyinlashtirmaydigan va qulay bqlishi lozim. 

Chahalohlarning  birinchi  ustki  kiyimi  –  sovuq  o’tkazmaydigan,  engil,  etarli 

darajada  tekis,  engsiz  bo’ladi.  Ich  kiyimi  –  polzinka  bilan  birga  koftochka  va 

ko’ylak,  ko’pincha  trikotajdan  tikiladi.  Bola  o’sib  katta  bo’lgan  sari  uning 

kiyimlarining  turi  ham  o’zgaradi:  kombinezon,  kurtka,  plashch  shular 

jumlasidandir.  Maktabgacha  tarbiya  yoshidagi  o’g’il  bolalarga  shim,  ko’ylak, 

kurtka tavsiya etiladi. O’g’il bolalar pal’tosining eng o’miziga o’tqazib tikiladigan 

yoki  reglan  bichimli  eng  bo’ladi:  barxyalar  o’rtadan  tugmalanadi.  Cho’ntakli  va 

belbandli  bo’ladi.  Maktab  yoshidagi  bolalarning  kiyimlari  xilma-xilligi  bilan 

ajralib  turadi.  Maktab  bolalarining  kiyimlari  garderobini  maktab  formasidagi 

o’huvchilar  formasi  bilan  bir  qatorda,  sport  kiyimlari  tashkil  etadi.  Maktab 

yoshidagi  bolalarning  pal’tosini  koketkali,  belbandli,  pogonli  hqilib  tikish,  tabiiy 

va  sun’iy  charmdan  bezash,  xilma-xil  shnur,  metall  tugma,  tugma,  bilan  bezatish 

mumkin. 

Bolalar gavdasining tuzilishi 

 

 

Yangi  tug’ilgan  chaqaloqning  bosh  uzunligi  tana 

uzunligining 1/4 qismini tashkil qilsa

 o’smirlik davrida 



esa  1/8  qismiga  teng.  Chaqaloqlarda  bo’yin    kalta

 



qorin  chiqqan  va  uzun

  oyoq  qo’lga  nisbatan  kalta 



bo’ladi.  Bolalarni  o’sish  davrida  gavda  qismlari  bir 

tekisda  rivojlanmaydi.  Qo’l  va  oyoqlar  tez  o’sadi

 

o’smirlik  davriga  kelib  oyoq  5  marta



  qo’l  4  marta 

uzaygan  bo’ladi.  Tana  qismi  esa  sekinroq  o’sadi. 

O’smir  yoshiga  kelib  tana  3  marta

  bosh  qism  esa  2 



marta  kattalashgan  bo’ladi.  Bolalarda  bo’yning  o’sishi 

5-7


 10-11


 13-16 yoshlarda juda sezilarli

 bo’ladi. 

 

 

Bolalar kiyimlarining sinflanishi 

 

K/k 



Guruh 

Bolaning yoshi 

Buyum razmeri 

1. 


2. 

3. 


4. 

5. 


Yasli yoshidagilar 

Bog’cha yoshidagilar 

Kichik maktab yoshidagidagilar 

Katta maktab yoshidagilar 

O’smirlar 

0.5-2.5 


2.5-5.5 

5.5-11.5 

11.5-14 

14-17.5 


22

 24



 26 


28-30 

32-36 


38-42 

44-46 


 

 

O’spirinlar kiyimi kompozitsiyasi va uslubi jihatidan katta yoshdagi kishilar 

pal’tosiga o’xshaydi. To’g’ri bichimli pal’to bilan bir qatorda beli qisman yopishib 

turadigan bichimli pal’tolar ham uchraydi. 

Formalar ikki guruxda: 3 dan 12 yoshgacha va 12 dan 18 yoshgacha bo’lgan 

bolalar  guruxlari.  12  yoshgacha  bo’lgan  davr  modaga  beparvo  qaraladigan  davr 

hisoblanadi. Bu guruhga mansub bolalarning kiyimlari qulay, mahsadga loyiq qilib 

tikilishi bilan birga, badiiy bezatiladi. 12 yoshdan katta bolalarning kiyimlari katta 

yoshdagi kishilarning kiyimlariga oz-ozdan o’hshatila boriladi. 

Bolalar ich kiyimi engil, qulay, havoni yaxshi o’tkazadigan, issiq tutadigan, 

gigroskopik  bo’lishi  lozim.  Ich-kiyim  bolaning  erkin  nafas  olishiga,  badanda 

qonning  harakatlanishiga  xalahit  bermaydigan  bo’lishi  kerak.  Bolalar  kiyimi 

kunduzi  yoki  kechasi  kiyilishiga,  mavsumga  hamda  bolaning  yoshiga  qarab,  turli 

gazlamalardan tikiladi. Bolalar kiyimiga ishlatiladigan gazlama miqdori kiyimning 

kengligi  va  uzunligiga  qarab  belgilanadi,  bunda  gazlamani  ikki  buklangan  holda 

bichilishi  va  chok  haqi  tashlab  ketish  zarurligini  hisobga  olish  kerak,  bolalarni 

chiroyli  kiyina  bilishga,  kiyimni  avaylab  kiyish  va  uni  toza  tutishga  yoshligidan 

qrgatish  zarur.  Agar  kiyimning  biror  choki  so’kilgan  bo’lsa,  o’z  chok  yo’lidan 

mashina  chokida  yoki  qo’l  chokida  kiyimga  mos  rangli  ip  bilan  tikiladi  va 

dazmollanadi.  Kiyimning    yirtilgan,  teshilgan,  kuygan,  sitilgan  joylari  bo’lsa, 

yamoq  solinadi.  Yamoq  solish  kiyimning  turiga  qarab,  oddiy  yamoq  solish, 

kiyimning ustidan yoki tagidan yamoq qo’yib bajariladi. Yirtilgan joyni mo’ljallab, 

rangini  moslab  yamoq  qirqib  olinadi,  hammasini  yaxshilab,  tekis  qilib 

dazmollanadi.  Yamoqni  kiyimdagi  yirtiq  joyning  tagiga  qilib  ko’klab  tikiladi. 

Yirtiqning  atrofini  qaychi  bilan  to’g’rilab  qirqib  chihiladi  va  ichiga  qayirib 

chetidan  tikiladi,  so’ngra  dazmollanadi.  Bolalar  kiyimlarini  ko’pincha  yirtilgan 

joylarini  applikatsiya  usulida  ham  berkitiladi,  bu  kiyimda  bezak  sifatida  qoladi. 

masalan, shimning tizzasi yirtilgan bo’lsa, ko’ylak engining tirsagi yirtilgan bo’lsa, 

mana  shu  joylarga  turli  geometrik  shakllar,  barglar  qirqib  olinib,  petlya  chok 

yordamida  yirtilgan  joyning  ustiga  tikib  chihiladi.  Bu  o’z  navbatida  kiyimning 

yirtilgan joyini berkitish bilan birga kiyimda bezak vazifasini ham bajaradi. 

Maktabgacha  yoshdagi  qizchalar  ko’ylagini  asosiy  andoza  chizmasidan 

foydalanib,  turli  fasondagi  ko’ylaklar  bichish  va  tikish  mumkin.  Bunda 

materiallarni  ikki  buklangan  holda  olinadi  va  uning  ustiga  tejamkorlik  bilan 

ko’ylak andoza joylashtiriladi, so’ngra kiyim detallari qirqib olinadi. Kiyim tikish 

jarayonida  materiallarning turiga va xossasiga e’tibor bergan  xolda 0,5 dan 1 sm 

gacha chok hahi qo’yib tikiladi. 

Ko’ylakning  tikish  ketma-ketligi.  Birinchi  ko’ylakning  yoqa  o’mizi  va  old 

qismlariga ishlov beriladi, so’ngra elka choklari bilan orqa yoki o’mizi biriktiriladi. 

Yon  choklar  tikiladi,  eng  o’rnatiladi.  Ko’ylakning  etak  va  eng  uchlariga  ishlov 

beriladi.  Ko’ylakni  modasiga  ko’ra  turli  turlar,  bezaklar  va  cho’ntaklar  bo’lsa, 

bularni  chiroyli  o’rnatishga  oham  o’z  navbatida  e’tibor  beriladi.  Ko’ylakni  tikib 

tayyor  bo’lgandan  so’ng  uni  pardozlab,  dazmollab  qo’yiladi.  Bolalar  kiyimlari 

yoqali, yoqasiz bo’ladi. 



Kiyimlarni  kiydirilgan  vahtida  nuhsonlar  topilib  qoladi.  Bunday  nuhsonlar 

kiyimning  turli  qismlarini  bir-biriga  noto’g’ri  ulash,  kiyimni  noto’g’ri  olingan 

noaniq  o’lchovlariga  asoslanib,  tayyorlangan  andoza  bo’yicha  bichish  hamda 

gavda  tuzilishining  xususiyatlarini  e’tiborsiz  qoldirish  natijasida  kelib  chihishi 

mumkin.  Bunday  nuhsonlar  kiyimning  orqaga  ketib  qolishi,  kiyimning  ko’krak 

aylanasi  keng  yoki  tor  bo’lishi,  elka  past  bo’lganda  eng  o’mizida  qiya  burmalar 

hosil  bo’lishi  kabi  nuqsonlar  kuzatiladi.  Qalinligi  ortiqcha  bo’lgan  gazlamadan 

tikilgan  kiyimlarda  vitachkalar  yoqa  o’mizi  tomon  yotqizib  dazmollanadi.  Yupqa 

gazlamadan tikilgan kiyimda vitachkalar ikki tomonga ochib dazmollanadi. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 




Download 1.31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling