Abdullayeva sarvinoz

etimologiyasi“deb nomlangan. Unda magistrant “Qutadg’u bilig”dagi ayrim 
so’zlarning tarixiy asoslari hamda asardagi o’z va o’zlashgan qatlamga oid so’zlar 
xususida batafsil ma’lumot beradi. Nazariyaga uygun holda asar matnidan olingan 
parchalar bobda qo’yilgan masalani oydinlashtirishga xizmat qiladi. 
MDning 
ikkinchi 
bobi 
“Qutadg’ubilig“asaridagiso’zlarningshaklvama’nomunosabatigako’raturlarit
ahliliga bag’ishlangan. Bu bobda magistrant asarda qo’llangan sinonim so’zlarning 
o’ziga xos xususiyatlari hamda omonim va antonim so’zlarning uslubiy vosita 
sifatida“Qutadg’u bilig”da tutgan o’rnini yoritishga harakat qiladi. Fikrlar 
bayonida izchillik, tahlillarda uzviylik, keng qamrovlilik, asosiy tushunchani 
ilmiy-nazariy jihatdan izohlash ustunlik qiladi. 
MDning uchinchi bobi“Qutadg’u bilig” da adibning so’z qo’llash 
mahorati” deb nomlangan.Unda muallif asosiy e’tiborni Yusuf Xos Hojibning 

---

96 
so’z qo’llash mahoratiga qaratadi. Asar badiiyatini ochish ko’zlangan ushbu bobda 
magistrant o’z oldiga qo’ygan maqsadga to’la erisha olgan. Unda metafora asosida 
badiiy –tasvir vositalarining yaratilishi hamdametonimiyaning semantik- uslubiy 
imkoniyatlaridan foydalanish, sinekdoxa asosida ma’nosi ko’chgan so’zlar 
semantikasiga asosiy e’tibor qaratilgan. Ma’no ko’chish usullarining badiiy asar 
tilini boyitishdagi o`rni “Qutadg’u bilig”ning asliyati va tabdili asosida amalga 
oshirilgan.Yusuf Xos Hojibning so’z qo’llash mahorati asliyatdan keltirilgan 
yorqin misollar yordamida tahlilga tortilgan. 
MDning xulosa qismida mavzu yuzasidan barcha nazariy xulosalar 
umumlashtirilib, yakunlangan. Ishda berilgan umumiy xulosalar bitiruv 
magistrlik dissertatsiyasining mazmuniga to`la mos tushadi. Shu bilan birga 
ishda ba`zi juz`iy kamchiliklar ham uchraydi, ammo ular ishning ilmiy va 
amaliy qimmatini pasaytirmaydi. 
Men, O’zbek tili va adabiyoti ta’lim yo’nalishi magistranti Abdullayeva 
Sarvinozning“Yusuf Xos Hojib “Qutadg’u bilig“ asarining leksik-semantik 
xususiyatlari“mavzusidagi magistrlik dissertatsiyasini tugallangan magistrlik 
tadqiqoti sifatida ijobiy baholayman va himoyaga tavsiya etaman.