Abdurashidov murodjon

 
 
 
 
1. 
rasm. Yarimo‘tkazgichli diod VAXsining to‘g‘ri shohobchasini (VAX) o‘lchash 
prinspial sxemasi 
Amaliy jihatdan bu faktorlarinning teskari tokka bo'lgan ta'siri katta 
ahamiyatga ega. Masalan muhit haroratining ko'tarilishi yoki teskari 
kuchlanishi biror qiymatgacha hirilishi teskari birdan ko'payib tishiga , 
natijada p-n o'tishning 
buzilishiga
, sabab bo'ladi. Shulardan issiqlik va 
elektr buzilishini ko'raylik 1-rasmda yarim o'tkazgichli diodning sxemada 
belgilanishi va to'lqin volt - amper xarakteristikasi ko'rsatilgan, Unda 1-
chiziq issiqlik bo'lishi,b2-chiziq esa, elektr buzilishini ko'rsatadi. 
Kontakt sohasining kengligiga qarab yarim o'tkazgichli diodlar nuqtaviy va 
yassi diodlarga ajratiladi . 
Diodga qo'yilgan kuchlanish o'zgarishi p-n o'tishning kengligini 
o'zgartiradi. Bu o'zgarish kondensator qoplamlari orasidagi masofaning 
o'zgarishiga mos keladi. p - n o'tishning bu xususiyati diodni boshqaruvchi 
sig'imli element qilib ishlatish imkonini beradi. Bunday diodlar varikplyar 
deb atalab. 
 
 
Yarim oʻtkazgichli triod . Bipolyar tranzistorlar.
 
Yarim o'tkazgichli triod elektron asboblarining bir turi bo'lib, tranzistor deb 
ataladi. Tuzilishi va ishlash usuliga qarab tranzistorlar bipolyar va unipolyar 
tranzistorlarga ajratiladi. 

---

Bipolyar 
tranzistorlarning 
ishlashi 
p-n 
o'tish 
hodisasiga, 
unipolyar 
tranzistoring ishlashi esa,
bir turdagi o'tkazuvchanlikka ega 
bo'lgan yarim o'tkazgichning o'tkazuvchanligini elektr maydoni yordamida