Abyssal-abissal

КАЛЬЦИТ — CALCITE KALSIT— m-l, kimyoviy tarkibi CaSO4. Rangsiz, oq, ba’zan kulrang, sariq, pushti, qung’ir ranglarda uchraydi (shaffof xili island shpati deyiladi). K. mo‘rt. S. 2,6—2,8, trigonal singoniyali. Xilma-xil geologik jarayonlarda yuzaga keladi. Gidrotermal yo’l bilan hosil bo‘lgan yaxshi kristallangan K. tabiatda keng tarqalgan. Ohaktoshlar, marmarlarning tarkibiy qismi.

КАМЕННОУГОЛЬНЫЙ ПЕРИОД — CARBONIFYEROUS PYERIOD TOSHKRMIR DAVRI. Taxminan 60 mln yil davom etgan paleozoy Yerasining boshidan beshinchi geologik dar. Ili T. d. ga turri kelgan tektonik harakatlardan keyin Yer kurrasining platforma va geosinklinal regionlarining keng maydonlarida cho’kish va transgressiyaning eng katta taraediyot darajasi vizey asrida yuz berdi. Ko‘pchilik tektonik ko‘tarilishlar vizey va namyura eralarining chegarasida sodir bo’ldi. T.d. eng katta tektonik harakatlar transgressiya va regressiyasini keltirib chiqardi va bu jarayonlar T. d. ning oxirlarigacha davom etdi. Bu davr davomida turli regionlarda magmatik jarayonlar sodir bo’ldi. Davrning dengiz oldi tekielnklarida torf qatlamlari va o‘simlik k,olditslari tuplana boshladi va ulardan keyinchalik toshko‘mir yotkizihlari vujudga keldi. Xayvonot dunyosida anchagina o‘zgarishlar yuz berdi. Dengizda yashovchilar ichida eng ko‘p tarqalgani foraminifYerlar va fuzulinidlardan iborat buldi. SHuning bilan birga mshankalar, braxiopodalar, aynitsea produktidlar va spirifYeridlar rivojlandi. Ko‘pgina krinoideyalar, blastoideyalar, dengiz kirpilari, marjonlar: tabulyatlar va rugozalar suv utlari bilan qatta marj oy soyalarini hosil qildi. Sefalopodlar, goniatitlar va ikki tabaqali hamda korimoyokli chig’anoqlar bir muncha rivojlandi. Bugimoyoslilar –ichida qisqichbaqasimonlar, ayniqa ostrakodalar ko‘pchilikni tashkil kilgan, trilobitlar va gigantostraklar esa nisbatan kam bo‘lgan. Kemirchakli va suyakli baliqlar rivojlanishda davom etdilikda yoki kontinentdagi suv havzalarida bo’g’in-oyoqlilar, chiganoqlar, balitslar, suvda hamda quruqlikda yashovchi jonivorlar (stegoqefallar) va kamroq sudralib yuruvchilar yashagan hasharotlardan juda katta o‘lchamli ninachilar va urgimchaksimonlar paydo bo’ldi. Dengiz faunalarining tarqalishida T.d. ning vizey oxiridan boshlab yoki namyur asrining boshidan 3 ta asosiy paleozoogeografik O‘rta Yer, Shim. Evropa va Sibir regionlari aniq belgilandi. T.d. ning o‘simlik dunyosi psilofitlarning yoqolganligi, gigant kalamitlar va plaunga oid (lepidodendronlar va sigillyariylar) rivojlanganligi, arxaik formadagi paporotniklarning, kamligi va kordaitlarning rivojlanganligi bilan xarakterlanadi. Davrning oxirida birinchi ignabarglilar paydo bo‘ladi. O‘simlik dunyosi 3 ta paleofloristik regionga: Evrameriy-tropik (yoki subtropik) vestfal florali, Tunguse va Gondvana o‘rtacha florali regionlarga bo‘linadi.