Adabiyot qoidalari
Download 83.5 Kb.
|
Adabiyot nazariyasi
|
1. Fitratning “Adabiyot qoidalari ” asariga birinchi boʻlib kim taqriz yozgan? А. Abdulla Qodiriy B.Oybek S.Sadriddin Ayniy D.Izzat Sulton Adabiyotning oʻziga xosligi qaysi bandda toʻgʻri koʻrsatilgan? A.Ta'sirchanligi, insonshunosligi,, obrazliligi, toʻqib chiqarilganligi, tipiklashtirishi
..............— insonning ozmi - ko‘pmi batafsil tasviri bo‘lib, u hayotdagi odamning jo‘n nusxasi emas, balki yozuvchining ma’Ium davr va sharoitda yashovchi inson haqidagi tasawurining ifodasidir. Unda ma’Ium davr va muhit kishisining eng muhim va xarakterli xususiyatlari mujassamlashgan bo‘ladi. ( Нуқта ўрнидаги истилоҳ номини аниқланг) А. Xronotop В. Peysaj S. Inson obrazi D. Portert Аристотелнинг “ Поэтика” асарида ёзувчиларни икки гуруҳга бўлади. Улар.......? А. Уларнинг бир гуруҳи одамларни қандай бўлса шундай тасвирлайди, иккинчи гуруҳи эса одамларни ўта бадиийлаштириб тасвирлайди В. Уларнинг бир гуруҳи одамларни қандай бўлса шундай тасвирлайди, иккинчи гуруҳи эса одамларни руҳиятини очиқ тасвирлайди S . Ularning bir guruhi odamlarni aslida qanday bo‘lsa, shunday tasvirlaydi, boshqa guruhi esa odamlarning qanday bo‘lishi lozimligini nazarda tutadi.
Лирик асарда “субъект” ва “объект” тушунчаси нимани англатади? A.Субъект – шоир ва объект –тасвир этилаётган ҳодиса ва шахс
„Agar men yozayotgan asarning hozirgi bolalar tomonidan 20 yilcha keyin o‘qilishini va ularning o‘qib turib yig‘lashi va kulishini hamda hayotni sevib qolishini bilsam, bu asarga butun hayotimni va bor kuchimni sarf etgan bo‘lardim“, degan edi .....................? А. Фитрат В. И.Султон S. Аристотел D.. Л.Тольстой „……..“ lotincha so‘z b o llib, bir hisga qattiq berilish, zo‘r hayajon, ehtiros demakdir. Oddiy hayotda biror kishi o‘z fikrini chuqur e’tiqod bilan ,,yonib-kuyib“ ifodalasa, uni „…… bilan so‘zlayotir” deydilar. Adabiyotshunoslik va san’atshunoslikda ham ,,…..“ so‘zi ana shunga yaqin, ammo undan ancha keng va chuqur ma’noda ishlatiladi. А. Бадиий психологизм
,,Oltgan kunlar“ romanining ..........i o'zbek xalqining XIX asr ikkinchi yarmidagi hayotidir. ......... odatda yozuvchi yoritmoqchi bo‘lgan ijtimoiy yoki axioqiy muammo bilan birga tug‘iladi. Shuning uchun ham „O'tgan kunlar“ romanining qisqacha so‘z boshisida muallif asar mavzusini tilga olganda, uning qaysi ruhda, qanday g'oyaviy nuqtayi nazardan yoritilishini (ya'ni muammoni) ham bab-baravar eslaydi. A.. Мавзу
Асар ғоясига таъриф беринг? A. Badiiy asarda yozuvchi ifodalagan asosiy fikr, tasvir predmetiga bergan bahosi „asarning g ‘oyasi“ deb ataladi.
.Misralrning maʼlum bir ritm asosida jamlanib bir guruhni tashkil etishi.........deb ataladi .Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. А.Band
.G'afur G'ulomning ,, Sogʻinish" sheʼri necha banddan iborat? А.20 band B.19 band S. 21 band . D. 18 band O'zbek poeziyasida va adabiyot nazariyasida band necha misradan iborat boʻladi? А. 2misradan 10 misragacha В. 1misradan 10-15 misragacha S. 4 misradan 12 misragacha D. 4 misradan 10 misragacha Kimning fikricha ,, yozuvchi faqat qalam bilan yozmaydi,balki soʻz bilan surat chizadi, surat chizganda ham, rassomga oʻxshab odamlarni bexarakat tasvirlamaydi, balki ularni muttasil harakatda, oʻzaro uzluksiz toʻqnashuvlarda, sinflarda, guruhlar alohida shaxslar kurashida tasvirlashga intiladi." А. M.Gorkiy В.Beliniskiy S. Fitrat D.Marks . O'tmishdagi hayot tasvirida ishlatilgan oʻsha zamonga xos soʻzlar ......deb ataladi. Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. А. Istorizmlar В. Tarixiy soʻzlar S. Shevaga xos soʻzlar D. Oʻsha davr tili ,,Yusuf savdosida beqaror Zulayho ismidan, Majnun ishqida yigʻlagan Layli otidan." Ushbu parcha qaysi asardan olingan? А. ,, Layli va Majnun" В. ,, Yusuf va Zulayho" S. ,, Oʻtgan kunlar" D. Toʻgʻri javob yoʻq. M.Gorkiy ,, Adabiyotning birinchi elementi ..........." deganda nimani nazarda tutgan? A. Soʻzni B. qahramoni S .tilni D.yozuvchini . Badiiy asar tilini qonli, jonli obrazli qiladigan vositalar nima deb ataladi? A. badiiy til B. qahramon nutqi S. muallif nutqi D. ta'sirchanlik Personajning hayot haqidagi eng muhim oʻylarini bir joyga yigʻib, yorqin ifoda etgan personaj tomonidan boshqalarning yoʻqligida yoki ularning jim turgani holda aytiladigan nutq nima deyiladi? A. muallif nutqi B. personaj nutqi S. dialog D.monolog Klassik adabiyotimizda 7 misrali band .......deyiladi. Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. A. musaddas B. musabba S. mutassa D. muashshar Klassik adabiyotimizda 8 misrali band...... deyiladi. Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. A.musamman B.muashshar S.muxammas D.murabba . ,, Bizning klassik gʻazallarimizning eng koʻpi bilan 7 baytdan oshmasligida buyuk hikmat bor. Uzun sheʼrlarda lirik harorat soʻnib ketishini marhum ajdodlar yaxshi tushunganlar" Ushbu fikrlar kimga tegishli ? A. Fitrat B. M.Shayxzoda S. Oybek D. G'.Gulom Tarjibandning tuzilishi....... A. 16 tadan 24 misragacha B.10 tadan 20 misragacha S. 5 tadan 25 misragacha D. 4 tadan 24 misragacha ,,Ey kiprigi neshu koʻzi xunxor " misrasi bilan boshlanuvchi tarjiband muallifi kim? A. Munis B. Xorzmiy S. Navoiy D. Toʻgʻri javob yoʻq ......... odatda 16 misrali bandlardan tashkil topadi, ammo unda takroriy bayt boʻlishi shart emas. Nuqtalar oʻrnini toʻldiring A. gʻazal B.tarjiband S.tarkiband D.ruboiy Ruboiyda ishlatiladigan toʻrtlik bandda tipik qofiya sxemasini aniqlang. A. aa - ba B. aa - bb S. ab - ab D. bb -aa Adabiyotshunoslikning tarkibiy qismlari qaysilar? A. adabiyot nazariyasi, adabiyot tarixi, adabiy tanqid, adabiyotshunoslik metodologiyasi B. matnshunoslik, bibliografiya, istografiya S. adabiyot nazariyasi, matnshunoslik, adabiy tanqid D. adabiyot nazariyasi, adabiyot tarixi, matnshunoslik, bibliografiya Annotatsiya nima? A. kitob mazmunining qisqacha bayoni B. tanqidchining alohida bir asarga munosabati S. kitobning muallifi, bosib chiqarilgan yili koʻrsatiladigan koʻrsatgich D. Zarur paytda muallifi nomaʼlum boʻlgan badiiy asar yaratuvchisini aniqlash Adabiyotshunoslikning oʻrganilish sohasi predmeti nima ? A. badiiy adabiyot B.mumtoz adabiyot S. hayot D. so'z O'zbek adabiyotshunosligida adabiyot tarixi sohasining dastlabki kurtaklari sifati qaysi janrni koʻrsatish mumkin? A. tazkira B .tuyuq S. Fard D. ruboiy O'zbek adabiyotshunosligida adabiyot nazariyasining alohida tarmoq sifatida shakllanishi nechinchi yilda amalga oshdi? A. XX asr B. XIX asrning oxiri S. XIX asr D. XVIII asr Oʻzbek adabiyotshunosligining ilk nazaryotchilari sifatida kimlarni koʻrsatish mumkin? A. A.Fitrat, A. Sa'diy B. I. Sulton, N. Shukurov S. L. Qayumov, B.Nazarov D. G' G'ulom, A. Fitrat Adabiyotshunoslikning ilmiy -adabiy sohasi qaysi? A. Biblografiya B. Matnshunoslik S. Manbashunoslik D. Adabiy tanqid . Badiiy adabiyotda qaysi hodisa genetik asosga ega? A. mazmunning shaklga oʻtish hodisasi B. xarakter yaratish hodisasi S. shaklning mazmunga oʻtish hodisasi D. Shakl va mazmunning uygʻunligi .Formalizm koʻrinishlari qachondan boshlab bir qator oqimlardan namoyon boʻldi? A. XIX asr oxiri XX asr B. XX asrning oxiri S. XIX asrning 30 -yillari D. XX asr boshlarida Badiiy adabiyot tarixidagi qaysi oqimlar ,, shakl-shakl uchun "shiori ostida ish koʻradilar? A. Futurizm, majinizm, dadaizm, avangardizm B. Futurizm, dadaizm, sotsiogizm S. Psixologizm, futurizm, dadaizm D. Avangardizm, sotsiogizm, dadaizm Muhammad Alining ,, Mashrab " dostonida eng koʻp uchraydigan band qaysi? A. toʻqqizlik band B. sakkizlik band S. toʻrtlik band D. oltilik band Voqealikni qayta tiklashning tarixan oʻziga xosligiga qarab jahon adabiyotida qanday ijodiy metodlar mavjud? A. Romantizm, realizm B. Klassizm, romantizm, realizm S. Realizm, klassizm D. Faqat bitta realizm mavjud edi. . M. Gorkiy ijodiy metodlar haqida gapirganda qaysi metodlarni tilga oladi? A. Romantizm B. Klassizm, realizm S. Romantizm, realizm D. Romantizm, klassizm . Klassizm qachon qayerda shakllangan? A. XX asr oʻzbek adabiyotida B. XVIII asr hind adabiyotida S. XVI asr rus adabiyotida D. XVII asrda fransiya adabiyotida . Badiiy adabiyot vazifalarining spesifikasi nima? A. badiiy soʻz B. ommaviylik S. insonshunoslik D. insonshunoslik, ommaviylik Asarda yozuvchi tomonidan maxsus targʻib etiladigan muhim gʻoyalarning mavjudligini F.Engels nima deb atagan? A. tema B. problema S. g'oya D. tendensiya Ilk realistik roman kim tomonidan yaratilgan? A. Gyote XVIII asr B. A. Qodiriy XIX asr S. L.Tolstoy XVII asr D. Pushkin XV asr . Boyning o'z hizmatlori xotiniga uylanishi tarixi haqida qaysi asarda keltirilgan? A. ,, Dahshat " B. ,, Mehribondan chayon" S. ,,Boy ila hizmatchi" D.,, Yosh Verterning iztiroblari" ,,Har qanday asar faqat u hayotning yangi tomonini ochib bersagina sanʼat asaridir" ushbu fikrlar kimga tegishli? A. F Engels B. L.Tolstoy S. Chexov D. Marks Chexov kimning asari haqida ,, bu kitobni kun boʻyi oʻqidim, meni qattiq hayajon chulgʻab oldi va hayotning avval bilmaganim yangi elementlari qalbimning tag tagidan joy olayotganini sezib turdim." deb ta'kidlaydi? A. Pushkin B. L Tolstoy S. M. Shayxzoda D. A. Qodiriy . ,, Adabiyot - obrazli tafakkurdir." adabiyotga berilgan ushbu fikrni birinchi marotaba fanga olib kirgan shaxs kim? A. F.Marks B. M.Gorkiy S. Gyote D. Gegel . Estetika soʻzi qanday maʼnoni anglatadi? A. lotincha ,, his etiladigan seziladigan" B. lotincha ,, goʻzallik nafosat" S. yunoncha ,, quvontiradigan zavqlanadigan" D. fransuzcha ,, estetik qarash " ,,Odamlarning hislarini larzaga sola bilish, ularda zavq va hayajon qo'zg'ata bilishdir" ushbu ta'rif nima haqida? A. Estetik ta'sir B. Estetika S. Goʻzallik D. Estetik his . Adabiyot tasvir predmeti......... A. peysaj B. portert S. voqea D. hayot Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. ,, G'oya badiiy asarning ....... hamma ifoda vositalar....... A. kompazitsiyasi, peysajdir B. metodi, usuli S. shaklidir, mazmunidir D. mazmunidir, shaklidir 1. T. Boboyev tasnifiga koʻra ham shakl ham mazmun hodisasi bu- A. Syujet B. Konflikt S. Kompazitsiya D. Obraz V. Shklovskiy, V. Jirmunskiy, Y. To'nyanon, G. Vinokur kabi namoyondalar qaysi maktab tarafdori sanaladilar? A. Psixologizm maktabi B. Sotsiogizm maktabi S. Rus vulgar sotsiogizm maktabi D. Rus formal maktabi .Asarda tasvirlanayotgan hayot materiali bu - A. Mavzu (tema ) B. Kompazitsiya S. Syujet D. Fabula Fabula nima? A. asarda tasvirlanayotgan hayot materiali B. mazmunning qisqacha bayoni S. asarda badiiy idro etish uchun qoʻyilgan muammolar majmuasi D. Asarda tasvirlanayotgan tabiat manzarasi Asarda badiiy idrok etish uchun qoʻyiladigan ijtimoiy, maʼnaviy-axloqiy falsafiy va boshqa problemalar majmui bu? A. Tema B. Kompozitsiya S. Fabula D. Syujet .Mavzuni badiiy tadqiq uchun olingan hayit6 materiali desak, ayni shu materialni uyushtirish nimaning zimmasiga tushadi? A. Syujetning B. Kompazitsiyaning S. Konfliktning D. Obrazning Muallifni oʻylantirayotgan problema nimada oʻz aksini topadi? A. Obrazda B. Syujetda S.Konfliktda D. Kompozitsiyada Badiiy asar mazmuni koʻp qatlamli hodisa boʻlib, ularning qaysilari universal xarakterga ega? A. Ijtimoiy-siyosiy qatlam B. Aktual va estetik qatlam S.Madaniy va maʼrifiy qatlam D. Tarixiy-madaniy qatlam . Badiiy asar mazmunining spetsifik xususiyatlari haqida alohida toʻxtalib, salmoqdorlik, haqqoniylik, universallik, orginallik, ta' sirdorlik kabi beshta jihatini alohida ajratib koʻrsatgan adabiyotshunos kim? A. Izzat Sulton B. E. Xudoyberdiyev S. Dilmurod Quronov D. U. Normatov 60- yillarda ,, O'tgan kunlar' romanining qaysi qirrasi davr uchun benihoya muhim gʻoya hisoblangan? A. Millat fojiasining ildizi, milliy ozodlik gʻoyalari B. Ota-ona orzusi gʻoyalari S. Sevgi va vafo gʻoyalari D. Milliy ozodlik, sevgi gʻoyalari Oʻzbek adabiyotida qachon maʼrifatparvar-demokratik adabiyot vujudga keldi? A. XIX asrning 2-yarmi B. XIX asrning 1-yarmi S. XX asr boshlari D. XIX asr oxiri . Badiiy adabiyot asarining tili.......nimadan iborat boʻladi? A. til vositalaridan B. muallif nutqi va personaj nutqidan S. asosan personaj nutqidan D. togʻri javob yoʻq ....... badiiy asarning hamma katta va kichik qismlarini bir-biriga mahkam bogʻlab turuvchi muhim omildir. Tushirib qoldirilgan soʻzni toping. A. badiiy soʻz B. personaj nutqi S. muallif nutqi D. obraz ....... jamiyatdagi xilma-xil tabaqa vakillarining obrazlarini yaratishga yordam beradi? A. so'z B. obrazlar sistemasi S. personaj nutqi D. muallif nutqi . Obrazli til bu- A. tipiklashtirilgan til B. badiiy asar tili S. A va B javoblar D. sheva xos soʻz Qaysi soʻz lotinchada ,, suhbat ,bahs, tortishuv" maʼnolarini anglatadi ? A. dialog B. soʻzlashuv S. monolog D. toʻgʻri javob berilmagan . Epitet adabiyotshunoslikda qanday nom bilan qoʻllanadi? A. metafora B. sıfatlash S. o'xshatish D. jonlantirish . Metonimiya o'zbek klassik terminologiyasida qanday nom bilan yuritiladi? A. o'xshatish B. sıfatlash S. A va B D. kinoya . Eposning predmeti- A. kechinma B. voqea S. xarakat D. toʻgʻri javob berilmagan ,, O'rtoq Navoiy" sheʼrining muallifi kim? A. Oybek B. G' G'ulom S. H. Olimjon D. M. Shayxzoda . Avval folklorda tugʻildi, keyinroq kitob holiga kirib, ,,xalq kitobi "nomi bilan mashhur boʻldi. Berilgan taʼrif qaysi janr haqida? A. hikoya B. ertak S. pafos D. to'g'ri javob berilmagan Uning mazmuni ertakdagidan ortiqroq hayotiydir.Unda fantastik va mifologik elementlar yoʻq yoki juda ham kam boʻladi. Bu qaysi janr? A. Hikoya B. Doston S. Qissa D. Novella Lirik turning eng kichik vakili- A. misra B. bayt S. fard D. masnaviy Klassik adabiyotda ,, bayt " soʻzining koʻpligidan ,, abyot " termini yasalgan. Abyot qanday maʼnoda ishlatiladi? A. sheʼrlar jami , poeziya B. koʻp misrali sheʼrlar S. o'n misradan kam boʻlmagan she'rlar D. To'g'ri javob yoʻq Sheʼriy misradan qofiyadan keyin kelib, boshqa misralarda ham muttasil takrorlanadigan soʻz yoki soʻzlar nima deb ataladi? A. Erkin qofiya B. radif S. qo'sh qofiya D. ichki qofiya Badiiy til deganda badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til tushiniladi" deb aytgan rus filologi kim? A. G.Vinokur B. V.Jirmuniskiy S. Y.To'nyanov D. B.Eyxenba Lirik asarlarda yetakchilik qiladigan nutq turi bu? A. Monolog nutq B. Dialog nutq S. Vulgar nutq D. Poetik nutq Qaysi turdagi asarlarda monologik va dialogik nutqning har ikkisi ham keng oʻrin egallagan? A. Dramatik B. Lirik S. Poemalarda D. Epik Badiiy nutq necha shaklda boʻladi? A. 2 shaklda nasr va nazmda B. 2 shaklda monolog va dialog S. 3 shaklda monolog, dialog , sochma D. 4 shaklda sochma, tizma, monolog, dialog Personajning so'z vositasida tasvirlangan tashqi koʻrinishi, uning harakterini ochib beruvchi vosita bu? A. Obraz B. Portert S. Fabula D. Qiyofa Portertlar asarning qaysi oʻrnida keladi? A. Asar xotimasida B. Asar qahramoni voqelikka kirib kelganda S. Asar voqealari kulminatsion nuqtaga yetganda D. Asar kirish qismida Prolog nima? A. Adabiy asarning muqaddimasi B. Adabiy asrdagi obraz yaratilishiga asos boʻlgan shaxs S. Adabiy asar xotimasi D. Adabiy asardagi voqealar oʻrtasi Adabiy asardagi obrazning yaratilishiga asos boʻlgan real shaxs bu ? A. Obraz asosi B. Qahramon S. Prototip D. Obraz Mumtoz adabiyotshunoslikda soʻzni oʻz ma'nosida emas, boshqa bir koʻchma maʼnoda ishlatish nima deyiladi? A. Metonimiya B. Majoz S. Metafora D. Ramz lafzni o'z yasog'idin oʻzga ma'noda yasog'u lafzu o'shul ma'no orasidag'i biror aloqayu munosabatqa asoslanaroq qoʻllamoqdin iboratdur, oʻz yasog'ida tushunmakka moni boʻlg'uvchi jumladoshim kelturmak sharti bila'' deya majozga ta'rif bergan kim? A. A.Navoiy B. A.Husayniy S. H To'qtash D. Nasimiy Ekspozitsiya soʻzning maʼnosi nima? A. lotincha ,, bayon , tushuntirish " B. yunoncha ,, hikoya qilish " S. lotincha ,, kirish qism " D. yunoncha ,, boshlanma " Syujet va konfliktning boshlanmasidan oldin keladigan muqaddima nima deyiladi? A. Xotima B. Kompazitsiyasi S. Tugun D. Ekspozitsiya . ...... badiiy asarda tasvirlangan xarakterlar ifoda etilgan gʻoyalar, kayfiyatlarning kurashidir. Nuqtalar oʻrnini toʻldiring. A. Yechim B. Kulminatsiya S. Konflikt D. Tugun Lotinchada ,, cho'qqi" ma'nosida ishlatiladi. Ushbu taʼrif qaysi javobda toʻgʻri koʻrsatilgan. A. Tugun B. Kulminatsiya S. Yechim D. Kompazitsiyasi . Tugunda maydonga kelib, syujetda oʻz rivojini topgan konflikt bu-....... A. Xotima B. Ekspozitsiya S. Yechim D. Kulminatsiya . Syujet tarkibiy qismlari berilgan qatorni toping. 1.ekspozitsiya 2.tugun 3. voqealar rivoji 4. kulminatsiya 5. yechim 6. xotima A. 1.2.3.4.5.6 B. 1.2.3.4. S. 2.3.4.5.6 D. 1.2.3.4.5. Kishilarning asarda badiiy soʻz vositasida chizilgan tashqi qiyofasi nima deyiladi? A. peysaj B. portert S. Obraz D. To'g'ri javob berilmagan ,, O'tgan kunlar " romanida Otabekni ,, asl yigit " deb kim ta'riflagan? A. Qutidor B. Kumush S. Xasanali D. Oftoboyim Lotinchada ,, bayon , hikoya " maʼnolarini anglatgan soʻz qaysi qatorda toʻgʻri koʻrsatilgan? A. Fabula B. Personaj S. Kompazitsiya D. Obraz Tip soʻzning ma'no nima ? A. yunoncha ,, namuna , nusxa " B. yunoncha ,, tur, janr " S. lotincha ,, ajratmoq " D. lotincha ,, asarning matni" Oʻtkan kunlar " romanida kelgan tarixiy shaxslar qatorini belgilang. 1.Xudayorxon 2.Azizbek 3.Musulmonqul. 4 Normuhammad qoʻshbegi A. 2.3.4 B.1.2.3.4 S. 4.2 D. 1.2.3 . Yozuvchi tomonidan biror badiiy obrazga asos qilib olingan real shaxs nima deyiladi ? A. Toʻqima obraz B. qahramon S. personaj D. prototip Asarning turli qismlari orasidagi mutanosiblik nima deyiladi ? A. Kompazitsiyasi B. Kulminatsiya S. Tugun D. Yechim Kompazitsiyasi bu- A. lotincha ,, tuzilish'' B. lotincha ,, qism, boʻlak '' S. yunoncha ,, tuzilish'' D. yunoncha ,, qism , boʻlak '' 100.Har bir she'rda konkret ravishda roʻyobga chiquvchi ritm hodisasi nima deb yuritiladi? A. vazn B. turoq S. hijo D. rukn Download 83.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|