Adalet Menzili

Adil Yakubov
72

---

kızından çok sevdiği Mercanay, burada onuncu sınıfa geldiğinde Suyun
BurgutTa kaçıp gittiği zaman, sinirinden şakaklarını yumruklayan Şirbuta
Narbutayev, kendi kendine sövüp sayarak gitmişti. Sonraları ise her yıl
Bibisara’yla Mercantav’a gelmiş ve damadı Suyun Burgut’un kurduğu beyaz
çadırda bir iki ay tatil yapıp, kımız içmiş, yorgunluk atıp dönmüştü. Her geliş
gidişlerinde mamayla birlikte birkaç gün bu evde kalırlardı. O zamanlar,
yarım hektar genişliğindeki bu avlu bir cennet gibi yeşilliklere bürünür;
ortadaki ağaç kerevet çevresine ekilen reyhanlar, güller ve çeşitli süs bitkileri
avluya acaip bir güzellik bahşederdi. Şimdi ise avludaki güller kurumuş,
güllerin arkasına ekilen domates ve salatalıklar sararmış, ağaçlar bile Suyun
Burgut için yas tutuyormuş gibi boyunlarım bükmüştü. Toplanmadığı için
yere dökülüş elmalar, erikler ve kayısılar çimenlerin üzerine kilim gibi
yayılmıştı.
Gazi, evin önündeki kayısı ağacının altına kurulmuş olan büyük kerevetin
kenarına ilişip derin hayallere daldı. Genelde onlar geldiklerinde Mercanay
akşamları avluyu sular, kerevet üstüne halı serer, üzerine kat kat minderler,
yumuşak yün yastıklar koyar; minderler üzerine yanlamasına uzanan Gazi
kitap okumayı falan bir yana bırakıp torunu Laçin’le oynaşır da oynaşırdı..
Zavallı Laçin! Babasını çok severdi.. Hatta onlar baba oğul değil, sanki
birbirlerini çok seven iki sırdaş, ağabey kardeş gibiydiler. Herhalde şimdi
anasından beş beter yanıp kavrulmuş, sararıp solmuştur!.
Gaziyi daldığı hayalden “Gazi dede!” diye seslenen küçük bir çocuğun sesi
uyandırdı. Kapı girişinde yedi sekiz yaşlarında, yum yumalak, tombulca bir
çocuk kendisine bakıp duruyordu.
— Ne var çocuğum? - dedi Gazi şaşkın şaşkın.
— Dedem seni çağırıyor! - diye karşılık verdi çocuk zil gibi öten sesiyle. -
Pilav hazır, gelip pilav yesinler dedi..
— Hangi deden?
Çocuk, sanki benim dedemi nasıl tanımazsınız der gibi tombul yanakları
arasında kaybolmuş gibi duran burnunu oynatarak:
— Dedem işte.. Mansur dedem! - dedi.
— Ha, Fıçı Mansur desene, oğlum!.
Adalet Menzili
Adil Yakubov
73

---

— Fıçı sensin! - diye karşılık veren çocuk yukarı doğru kaçtı gitti. Daha
sonra sokaktan “Sensin fıçı! Sensin fıçı!..” diye bağıran sesi işitildi.
“Bu fıçı göbekli nerden öğrendi benim buraya geldiğimi? Toprak altında
yılan kıpırdasa haberi olur bu yaşlı tilkinin! Herhalde ya arabamı gördü, ya
da birisi kulağına fısıldadı!”
Gazi, Fıçı Mansur’u çoktan beri, vilayet komitesinin sekreteri olarak görev
yaptığı zamanlardan tanırdı ve hatta bir zamanlar araları da fena değildi. Göz
açıp gördüğü hanımı rahmetli olup, bir kızı ve oğluyla ortada kalınca,
Bibisara’yla aralarını yapan da bu Fıçı Mansur olmuştu! Doğru, yerini Suyun
Burgut’a kaptırdığından beri davranışları değişmişti bu fıçının. Çünkü her
gelişlerinde evinde ağırlamadan bırakmayan Fıçı Mansur, bu olaydan sonra
yüzlerini bile görmek istememişti.
Gazi, bir süre tereddüt edip oturduktan sonra, sabık genel müdürün evine
gitmeye karar verdi. Ne de olsa bu koca tilkinin buralarda dönüp biten her
şeyden haberi vardı. Suyun Burgut’un başına gelen olayı da bilse gerek, ama
damadına kuyu kazanlardan birinin bu fıçı göbekli olması da uzak bir ihtimal
değil. Yine de arkadan duran düşmandan göz önünde olan düşman daha
iyidir. Hiç olmazsa eteğindeki çakılı döksün ortaya!.
İçerden hâlâ mamanın ağlama sesleri geliyor, ama bunlar artık ağlamaktan
boğulmuş bir hancereden çıkan zayıf ve cansız hıçkırıkları andırıyordu.
Fıçı Mansur sokağa kurdurduğu geniş kerevet üzerine yanlamasına
uzanmıştı. Şişko göbeğini deri korsesine yerleştirmiş ve iki askıyla
omuzlarına bağlamıştı. Yanından hiç ayırmadığı “Divâne-i râstguy” lâkaplı
köse şaklabanı ise, yere bitişikmiş gibi duran kerevet çevresinde hizmet
etmek için fır dönüyordu. Mansur, Gazi’nin yaklaşmakta olduğunu görünce
ayağa kalkmak isterken şaklabanı:
— Eyvah, kalkmayın patron, kalkmayın!- diye kikirdedi.- Siz yerinizden
kıpırdarsanız dünya bir tarafa ağar, biz de esfel-i safilini boylarız, canım
ağam!.
Fıçı Mansur tebessüm ederek yalandan cilvelendi:
— Kırk yıl kırgın olup, herkes kırılsa sen yine sağ kalmayı becerirsin tilki!
Git işinle uğraş!
Adalet Menzili