Adalet Menzili

Adil Yakubov
108

---

— Öğrendim. Hani şu Mercantav genel müdürü vardı ya, Suvankulov!
Onun meselesiyle ilgiliymiş..
“Daranin’in işi! Kasten yapıyor bu işleri! Aptal!” Şaranavski, asabi
adımlarla ilerleyerek pencere önüne vardı. Vücudunu sarsan titremeyi
yenmeye çalışarak, bina önündeki geniş, ama bakımsız meydana ve susuz
kalmış kuru çeşmeye dikilip kaldı.
Meydan her gün olduğu gibi yine insanlarla dolu; yine ağlamalar
sızlamalar, feryad-u figanlar birbirine karışmış vaziyetteydi. Ellerinde bohça,
sırtlarında heybe bulunan bu insanlar nedense sürekli onun cinlerini tepesine
çıkarıyordu. Yine cin çarpmışa dönünce asabi adımlarla sekreterya bürosuna
doğru yürüdü.
Son yirmi yıllık meslek hayatı boyunca şahsen soruşturmakla görevli
olduğu pek çok davanın içinde en ağın, en sinir bozucusu Suyun
Suvankulov’un davası olmuştu. Doğrusunu söylemek gerekirse başlangıçta
Suyun Suvankulov aleyhinde yazılan birkaç mektup, yangında telef olan
koyunlarla ilgili çıkan dedikodular onu fazla ilgilendirmiyordu. Çünkü o
generali gibi boğulunca büyük gölde boğulmak veya oynayınca büyük
oynamak 
niyetindeydi 
ve 
ancak 
böyle 
yaparsa 
büyük 
şöhreti
yakalayabileceğinden emindi. Bu amaçla bu ülkeye gelirken vilayet ileri
gelenleri ve özellikle birinci sekreter Necmeddinov hakkında bilgi toplamaya
başlamıştı. Şans da ondan yana çalışıyordu. Aleyhinde epey dedikodu çıkan
Suyun Burgut hakkında “genel müdür olmak için Necmeddinov’a büyük
rüşvetler verdi” şeklinde mektuplar almış ve muavininin “aslını araştırmadan
bu sözlere dayanarak bir harekete girişmeyelim..” türünden uyanlarını kulak
ardı edip bir celsede Suyun’u tutuklamış, Necmeddinov’u tutuklamaya
cesaret edememişse de, adım adım takip eder olmuştu..
Gerçeği söylemek gerekirse Şaranavski Suyun Suvankulov’u - insanlar
ona niçin kartal demişler, halbuki arslan demeliydiler! - bir iki gün içinde
sindirir, hatta değil sindirmek ayaklarına kapandırır, yerde emeklettiririm
diye düşünmüştü. Ama ilk bakışta ağırbaşlı ve sabırlı görünen bu Özbek
gencinin katır gibi inatçı çıkacağını tahmin edemezdi.
Şaranavski ona her türlü işkenceyi yapmıştı. İlk gün ahır olarak kullanılan
Adalet Menzili
Adil Yakubov
109

---

kene dolu kilere hapsetmiş, günde bir kâse su ve kuru bir pide vermiş;
dövdürmüş, sövdürmüş ama ağzından tek kelime alamamıştı. Elbette Daranin
buna çok sevinmişti! Ama Daranin ne kadar sevinirse sevinsin Şaranavski
onu bülbül gibi öttürmesini bilirdi. Gerekirse şu ana kadar yaptıklarından beş
beter işkencelere tâbi tutardı. Lüzum ederse babasını bile gözünü kırpmadan
bıçaklayan katiller, kumarbazlar ve caniler arasına atardı. Zaten dün de Mir
Celalov’a Suyun’un karısını çağırtıp elli bin sum istemesini tenbihlemişti.
Tabii ki kimi kap derse kapan, kimi ısır derse ısıran uysal köpeği Mir
Celalov, onun amacının para değil tamamen başka bir şey olduğunu
düşünerek hiç vakit kaybetmeden vazifesini becermişti.
Gerçekten de Şaranavski için elli bin sum para değildi! Ama şu Özbekler
enteresan insanlarmış. Hırsızlıkla itham edildikleri zaman cinler tepelerine
yığılıveriyor!. Gel gör ki, Şaranavski hangi kolhoza, hangi çiftliğe veya köye
gitse, dönüşte çantası parayla doluyordu. Bu parayı kimler ve ne zaman
koyuyorlardı, kendisi dahi bunu bilmiyordu. Bu yüzden son zamanlarda
yaptığı ziyaretlerde elinde bir diplomat çantayla gitmeye başlamıştı. Tabii
gidişte içi boş olan çanta, dönüşte açıp bakınca deste deste paralarla dolmuş
oluyordu! Şu anda birikmiş parası milyonlara ulaşmıştı ve bunun da yansını
generaline vermişti. Kalan miktar dahi kendisine bol bol yeterdi!. İnsanın
cebinde yarım milyon sum varken, elli binin lafı mı olurdu?! Halbuki
Şaranavski’nin amacı tamamen başkaydı. Şayet Suyun Burgut’un hanımı
kabul ederse, rüşvet verirken suçüstü yakalatmak, hatta gerekirse şu eşşek
Mir Celalov’un ellerine dahi kelepçe vurmaktı. İşte o zaman Necmeddinov
meselesini de tereyağından kıl çeker gibi halletmiş olacaktı. Peki,
müfettişlere elli bin sum rüşvet veren Suyun Burgut, Necmeddinov’a bir
milyon sum vermiş olabilir miydi? Olabilirdi! Elbetteki böyle bir başarı
Şaranavski’nin şanına şan, şöhretine şöhret katacaktı..
Eğer Şaranavski’nin bu planı işe yaramazsa, öteki planını uygulamaya
koyacaktı. Şaranavski çok iyi biliyordu: Hapsedilenler arasında katır gibi
inatçı olan kişilerin dilini tek bir şey çözerdi ki, o da, karılarının da hapse
atılmasıydı! Hatta Suvankulov’a benzeyen nice inatçı kişiler böyle bir baskı
karşısında hemen itirafta bulunmuşlar ve müfettişlerin istedikleri doğrultuda
Adalet Menzili