Агрокимё. doc

BIKARBONATLAR HISOBIGA YUZAGA KELADIGAN  

IShQORIYLIKNI ANIQLASh. 

 

 Uslubning   mohiyati. So’rimdagi  bikarbonatlar  200-250°C  haroratda qizdirish 

orqali  normal  karbonatga  o’tkaziladi  va  fenolftalein  ishtirokida  0.01n  sulfat  kislota 

ishtirokida titrlanadi. 

Natriy bikarbonat qizdirish davomida suvda eruvchan karbonatga  aylanadi: 

  

2NaHCO         Na

2

CO

3  

+ H

2

O + CO

2

 

Kalsiy bikarbonat suvda  qisman   eruvchan shaklida  bo’ladi: 

2Ca(HSO

3

)

2

           2CaCO

3

 + H

2

O + CO

2

 

Ishni  bajarish  tartibi.  Agar  normal  karbonatlar    aniqlanganda    fenolftalein 

tomizilganda filtrat rangi o’zgarmasa, 25 ml filtrat olinib konussimon kolbaga solinadi, 

pufakchalar  chiqa  boshlashidan  boshlab  5  min  qaynatiladi  va  1-2    tomchi  fenolftalein 

tomiziladi.  Agar    eritmada    pushti  rang  hosil  bo’lsa  bikarbonatlar  borligidan  dalolat 

beradi.  U  holda  2  ta  chinni    kosachaga  25  ml  dan  filtrat  olinib,  suv  hammomida   

quritiladi.  Kosachalar  artib    quritilib,  mufel  pechida  200-250°C    da  1  soat  qizdiriladi. 

Kosachalar  sovutilib,  25ml  distillangan  suv  quyilib,  qoldiq  to’la  eritiladi,  1-2  tomchi 

fenolftalein  tomizilib  rangsizlanguncha 0,01n H

2

SO

4 

yordamida titrlanadi. 

Natija  quyidagicha   aniqlanadi: 

 

(b-a)*2*0,00061*500*100*100 

  X=   ---------------------------------------; 

25*(100-y) 

 

bu yerda; 

b- titrlashga sarflangan 0,01 n H

2

SO

4

 miqdori, ml; 

a- normal karbonatlarni aniqlashda titrlashga sarflangan 0,01n H

2

SO

4 

miqdori, ml; 

0,00061- 0,01n H

2

SO

4 

ga to’g’ri keluvchi HCO

3

 miqdori, g; 

Boshqa ko’rsatkichlar normal karbonatlarni aniqlashda  ko’rsatilgan.