Algoritmik tillar va dasturlash asoslari

FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
MATEMATIKA-INFORMATIKA FAKULTETI
AMALIY MATEMATIKA YO’NALISHI
21.08-GURUH TALABASI
MAMASODIQOVA MUBINANING
“ALGORITMIK TILLAR VA DASTURLASH ASOSLARI” FANIDAN
“KO`P O`LCHAMLI VA NOTEKIS (ARRASIMON) MASSIVLAR ”MAVZUSIGA OID TAYYORLAGAN SLAYDI
C# tili tarixi
C dasturlash tilining evolyutsiyasi:ALGO-BCPL-B-TraditionC-K&R C-ANSI CANSI/ISO C99. -C dasturlash tili Bell labaratoriyasida 1972-yilda Dennis Ritchie tomonidan yaratilgan. -C dasturlash tili kompyuter dasturlash tillari tarixida eng ko`p vaqt foydalanilgan til hisoblanadi. -C dasturlash tilida 45 ta operator bo`lib ular 8 ta guruhga bo`linadi. -C dasturlash tilida 2 xil konstanta bor. Bular: Primary va Secondary constant. -C dasturlash tili obyektga yo`naltirilgan dasturlash tili bo`lmaganligi uchun Vorislik va Polimforfizm tushunchalari yoq
Bugungi kunda biz mazkur sifatlarni oʻz oʻzidan anglashiladigan deb hisoblaymiz, lekin S da birinchi marotaba dastur tuzuvchiga zarur boʻlgan ajoyib yangi imkoniyatlar mujassamlashtirilgan. Natijada 1980 yillardan boshlab S strukturaviy dasturlash tillari orasida eng koʻp foydalaniladiganlaridan biri boʻlib qoldi. Biroq, dasturlashning rivojlantirish choralariga koʻra bundanda kattaroq dasturlarni qayta ishlash muammosi kelib chiqmoqda. Loyiha kodi maʼlum bir hajmga yetgan zahoti (uning raqamli ahamiyati dastur, dastur tuzuvchi, foydalanilgan instrumentlarga bogʻliq boʻladi, lekin taxminan 5000 satr kodlari nazarda tutilayapti) S-dasturlarini tushunish va kuzatib borishda qiyinchiliklar yuzaga keladi.
Hozirgi kunda C# dasturlash tili yuqori bosqichli dasturlash tillari ichida eng samarali dasturlash tillaridan hisoblanadi. C# dasturlash tilida dastur tuzish uchun Visual Studio .NET muhitidan foydalanamiz. C# dasturlash tili obektga mo‘ljallangan dasturlash tili hisoblanadi. Visual Studio.NET sistemasida dasturni kompilyatsiya qilish va bajarishning bir necha usuli bor. Ko‘p hollarda dasturchilar dasturni alohida kompilyatsiya qilib bir nechta klavishalar kombinatsiyalari orqali ishlatishga o‘rganishgan.
Massivlar
Massiv bu– bir turdagi o`zgaruvchilarni o`zida saqlovchi biror nom bilan nomlangan o`lchami chegaralangan o`zgaruvchilari guruhi ya`ni oddiyroq qilib aytganda maxsus idishdir. Bitta yoki ikkita o`zgaruvchi ustida amallarni bajarmoqchisiz, buning uchun bir yoki ikkita o`zgaruvchi yaratib olib xohlagan amalni bajari mumkin. Lekin bu o`zgaruvchilar ko`p bo`lsachi? Agar har bir ishlatmoqchi bo`lgan o`zgaruvchi har safar yangidan o`zgaruvchilarni yarataversak bu bir muncha noqulayliklar tug`diradi. Bu vaziyatda esa mssivlarni ishlatish qo`l keladi.
Massiv bu umumiy nomga ega bo`lgan bir xil tipdagi o`zgaruvchilar to`plamidir. C# da massivlar bir o`lchovli yoki ko`p o`lchovli bo`lishi mumkin. Massiv o`zgaruvchan parametrlarni birlashtirish uchun qulay vosita hisoblanadi. Masalan, massivda siz biror guruhdagi talabalar ism shariflari keltirilgan ro`yhatni, biror oy davomida qayd etilgan maksimal kunlik haroratni, yoki biror dorixonadagi dorilar nomlari va ularning narxlari ro`yhatini saqlashingiz mumkin. Massivning asosiy maqsadi ma`lumotlarni boshqarishni osonlashtirishdsn iborat. Masalan, biror dorixonada ishlovchi xodim mijozga harid qilingan dorilar narxlarini osongina hisoblab berish mumkin. Bunda dorilar nomlari biror satrli massivda saqlansa ularning narxlari mos ravishda boshqa sonli massivda saqlanadi. Haridor xarid qilgan maxsulotlari belgilangach uning narxlari avtomatik hisoblab boriladi.