Algoritmlarni loyihalash” fanidan yakuniy nazorat uchun test savollariga javoblar
Download 64.43 Kb.
|
1- 100 gacha javoblar
|
“Algoritmlarni loyihalash” fanidan yakuniy nazorat uchun test savollariga javoblar “Algoritm” so’zi qaysi so’zdan olingan? "Algoritm" so'zi arab tilidan olingan. Bu so'zning ma'nosi "hisob-kitobni bajarish usullari" deb tarjima qilinadi. “Algoritm” so’ziga ta’rif bering? Algoritm, bir yoki bir nechta amallarni bajarish uchun belgilangan tartib va shartlarga muvofiq hisob-kitobni bajarish usuli sifatida tariflanadi. Boshqa so'zlar bilan aytganda, algoritm bir masalani hal qilish uchun to'g'ridan-to'g'ri amalni bajarish qoidalari to'plami hisoblanadi. Qo’yilgan masalani yechilishiga olib keluvchi aniq harakatlarning chekli ketma-ketligi nima deyiladi? Qo'yilgan masalani yechish uchun belgilangan tartib va shartlarga muvofiq amallarni bajarishning tartibi va cheklari ketma-ketligi algoritmdir. Boshqa so'zlar bilan aytganda, algoritm masalani yechish uchun qilinishi kerak bo'lgan harakatlarni belgilash va ularni to'g'ridan-to'g'ri tartibda bajarish usuli hisoblanadi. Algoritmning nechta xossasi bor? Algoritmning 5-ta asosiy xossasi bor: Diskretlilik, Aniqlilik, Tushunarlilik, Ommaviylik va Natijaviylik Algoritmda aniqlanayotgan jarayonni qadamba-qadam ko’rinishi qaysi algoritm xossasini ifodalaydi Algoritmda aniqlanayotgan jarayonni qadamba-qadam ko'rish tartibi, algoritmlarning tartiblangan xususiyatini ifodalaydi. Diskretlilik – bu.. Diskretlilik (lotincha discretus — ajratilgan, uzlukli) — 1) muayyan hodisa, jarayon, tizim va boshqalarning uzlukliligi, uziluvchanligi; uzluksizlikka qarama-qarshi qo’yiladi Ommamiylik – bu … Ommamiylik - bu o’xshash masalalar turkumini yechish xossasi. Bu algoritmning ommaviylik xossasini ifodalaydi. Ommaviylik xossasiga ega bo’lgan algoritm bir necha turdagi masalalarni yechishga qo’llaniladi. Algoritmda o’xshash masalalar turkumini yechish algoritmning qaysi xossasini ifodalaydi? Algoritmda o'xshash masalalar turkumini yechish, algoritmning kengaytirilishi va qayta ishlanishi mumkinligini ifodalaydi. Berilgan masalalardan qaysi birida yechimni olish uchun umumiy algoritm mavjud emas? Har bir masala uchun umumiy algoritm mavjud emas. 10 Algoritmni to’liq qurishning qaysi bosqichida nima beriladi? Nimani topish kerak? Yechim qanday aniqlanadi? Savollariga javob berish kerak? ?
Berilgan masalalardan qaysi biri NP-to’liq masalalar turkumiga kiradi? NP-to'liq masalalar, hal qilish uchun kerakli vaqt va resurslarning to'g'ri bilinmaganligi tufayli hal qilinishi eng yaxshi bilinmaydigan masalalar turkumiga kiradi. Bu masalalar yechimini topish uchun sifatli algoritm yo'q, ammo topilgan yechimni tekshirish uchun sifatli algoritm mavjud. Algoritmni to’liq qurishning qaysi bosqichida qanday matematik strukturadan foydalanish hal etiladi? Algoritmni to'liq qurishning birinchi bosqichida, masalani hisoblashda kerak bo'lgan matematik strukturalarni aniqlash va ulardan foydalanish lozim. Algoritmlar maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanishi nima deyiladi? Algoritmlar maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanishiga "algoritmik tahlil" deyiladi. Algoritmda kiruvchi ma’lumotlarning bajariladigan amallar soniga ma’lum bir qonuniyatlar asosida mos qo’yilishi nima deyiladi? Algoritmda kiruvchi ma'lumotlarning bajariladigan amallar soniga ma'lum bir qonuniyatlar asosida mos qo'yilishi "dastlabki ma'lumotlar" (angl. input data) deyiladi. Algoritmlar maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanishi … deyiladi? Algoritmlar maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanishiga "algoritmik tahlil" deyiladi. Algoritmning baholashni asosiy kriteriyalarini ayting? Algoritmning baholashni asosiy kriteriyalari quyidagilardir: To'g'ri ishlash, Tezlik, Xotira xavfsizligi, Qulaylik, O'zgaruvchanlik Algoritmda kiruvchi ma’lumotlarning bajariladigan amallar soniga ma’lum bir qonuniyatlar asosida mos qo’yilishi … deyiladi? Algoritmda kiruvchi ma'lumotlarning bajariladigan amallar soniga ma'lum bir qonuniyatlar asosida mos qo'yilishi "dastlabki ma'lumotlar" (angl. input data) deyiladi. Quyidagi algoritmik baholashlarning qaysi biri eng kam vaqtda bajariladi? Lineyn qidiruv algoritmi eng kam vaqtda bajariladi. Quyidagi algoritmik baholashlarning qaysi biri eng ko’p vaqtda bajariladi? NP-to'liq masalalar uchun algoritmik yechim topish va NP-to'liq masalalar uchun barcha imkoniy variantlarni tekshirish, eng ko'p vaqtni talab qiladigan baholashlar hisoblanadi. Quyidagi algoritmik baholashlarning qaysi biri eng kam vaqtda bajariladi? Lineyn qidiruv algoritmi eng kam vaqtda bajariladi Quyidagi algoritmik baholashlarning qaysi biri eng ko’p vaqtda bajariladi? NP-to'liq masalalar uchun algoritmik yechim topish va NP-to'liq masalalar uchun barcha imkoniy variantlarni tekshirish, eng ko'p vaqtni talab qiladigan baholashlar hisoblanadi. Quyidagi algoritmik baholashlarning qaysi biri eng ko’p vaqtda bajariladi? NP-to'liq masalalar uchun algoritmik yechim topish va NP-to'liq masalalar uchun barcha imkoniy variantlarni tekshirish, eng ko'p vaqtni talab qiladigan baholashlar hisoblanadi. Algoritm O(N) murakkablik bilan bajarilishida 1024 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(NlogN) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi? Agar algoritm O(N) murakkablik bilan bajarilishida 1024 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(NlogN) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi, bu haqida aniq fikr bildirish qiyin, chunki O(NlogN) vaqt kompleksligi bilan bajariladigan ishlar va O(N) vaqt kompleksligi bilan bajariladigan ishlar o'rtasida katta farq bo'lishi mumkin. Algoritm O(N) murakkablik bilan bajarilishida 256 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(NlogN) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi? Agar algoritm O(N) murakkablik bilan bajarilishida 256 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(NlogN) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi, bu haqida aniq javob berish mumkin emas, chunki NlogN murakkablik bilan bajariladigan ishlar va N murakkablik bilan bajariladigan ishlar o'rtasida nisbatan katta farq bo'lishi mumkin. Algoritm O(NlogN) murakkablik bilan bajarilishida 160 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(N^2) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi? Agar algoritm O(NlogN) murakkablik bilan bajarilishida 160 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(N^2) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi, bu haqida aniq javob berish mumkin emas, chunki N^2 murakkablik bilan bajariladigan ishlar va NlogN murakkablik bilan bajariladigan ishlar o'rtasida katta farq bo'lishi mumkin. Algoritm O(NlogN) murakkablik bilan bajarilishida 64 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(N^2) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi? Agar algoritm O(NlogN) murakkablik bilan bajarilishida 64 s vaqt sarflasa, shu algoritm O(N^2) murakkablik bilan qancha vaqt sarflaydi, bu haqida aniq javob berish mumkin emas, chunki N^2 murakkablik bilan bajariladigan ishlar va NlogN murakkablik bilan bajariladigan ishlar o'rtasida katta farq bo'lishi mumkin. O`z-o`zini chaqiruvchi funksiyalardan foydalanib dasturlash… deyiladi O'z-o'zini chaqiruvchi funksiyalar, kod yozishda xatoliklarni boshqarish uchun qo'llaniladigan yordamchi vositalardir. Rekursiya bu – Rekursiya, bir funksiyada o'z-o'zini chaqirish yordamida amalga oshiriladigan algoritmdir. Quyida funksiya x=4 uchun qanday qiymat qaytaradi? Int ran(x){ if x == 1: return 1 else: return x * ran(x-1)} Berilgan funksiya, faktorialni topish uchun yozilgan rekursiv funksiya hisoblanadi. Agar biz funksiyaga x=4 qiymatini beramiz, funksiya quyidagi natijani qaytaradi: ran(4) = 4 * ran(3) = 4 * 3 * ran(2) = 4 * 3 * 2 * ran(1) = 4 * 3 * 2 * 1 = 24 Demak, funksiya x=4 qiymatiga 24 qiymatini qaytaradi. Quyida funksiya x=5 uchun qanday qiymat qaytaradi? Int ran(x){ if x == 1: return 1 else: return x * ran(x-1)} Berilgan funksiya faktorialni hisoblash uchun yozilgan rekursiv funksiya hisoblanadi. Agar biz funksiyaga x=5 qiymatini beramiz, funksiya quyidagi natijani qaytaradi: ran(5) = 5 * ran(4) = 5 * 4 * ran(3) = 5 * 4 * 3 * ran(2) = 5 * 4 * 3 * 2 * ran(1) = 5 * 4 * 3 * 2 * 1 = 120 Demak, funksiya x=5 qiymatiga 120 qiymatini qaytaradi. 31.Agar uzluksiz ¦(x) funksiya biror [a,b] oraliqning chetki nuqtalarida har xil ishorali qiymatlarni qabul qilsa, u vaqtda bu oraliqda tenglamaning hech bo’lmaganda bitta ildizi mavjuddir jumlasi rostmi Ha, bu to'g'ri. Agar uzluksiz f(x) funksiya biror [a, b] oraliqning chetki nuqtalarida har xil ishorali qiymatlarni qabul qilsa, u vaqtda bu oraliqda "tenglamaning hech bo'lmaganda bitta ildizi mavjud"dir. ¦(x) funksiya [a, b] oraliqda analitik funksiya bo’lsin. Agar [a, b] oraliqning chetki nuqtalarida ¦(x) har xil ishorali qiymatlarini qabul qilsa, u vaqtda f(x)=0 tenglamaning a va b nuqtalar orasida yotadigan ildizlarning soni juftligini yoki toq ko’rsating. Bu haqida umumiy qonuniy ta'rif mavjud emas, chunki barcha analitik funksiyalar uchun shunday qonuniy ta'riflar yo'q. Agar f(x) funksiya [a, b] oraliqning chetki nuqtalarida bir xil ishorali qiymatlarni qabul qilsa, u vaqtda f(x)=0 tenglamalarning ildizlari yoki [a,b] oraliqda yotmaydi, yoki ularning soni juftdir (karraligini hisobga olgan holda) jumlasi to’g’rimi. Agar f(x) funksiya [a, b] oraliqning chetki nuqtalarida bir xil ishorali qiymatlarni qabul qiladi, u vaqtda f(x)=0 tenglamalarning ildizlari [a,b] oraliqda yotmaydi. Bu, Darboux teoremasiga asoslangan. Darboux teoremasi, analitik funksiyalar uchun ham amal qiladi. Gauss usulida tizim matritsasi A ozod hadlar ustuni bilan kengaytirilsa, ya'ni n+1 ustun qilib ozod hadlar kiritilsa, uni … ko’rinishda yozish mumkin. Gauss usulida tizim matritsasi A ozod hadlar ustuni bilan kengaytirilsa, ya'ni n+1 ustun qilib ozod hadlar kiritilsa, uni genl ko'rikdagi shaklda quyidagicha yozish mumkin: [A|I]
Bu yerda I - n x n identitet matritsa. Bu shaklda matritsaning chap qismi A va o'ng qismi identitet matritsa I. Bu shaklda matritsa A va I matritsalarni bir-biridan ajratish, ko'rish va tahlil qilish uchun foydalaniladi.
35. Quyidagi chiziqli tenglamalar tizimi berilgan bo‘lsin. bu tenglamalar tizimi vektor formada quyidagicha yoziladi…. ?
А×X=B vektor tenglamasini yechish uchun uning ikki tamoniga A-1 teskari matritsani ko‘paytiramiz va natijada quyidagiga ega bo‘lamiz. A teskari matritsasi, A^(-1), A matritsasining invertsiyasi (teskari matritsasi) deb ataladi. Bu matritsa, quyidagi shartni qanoatlantiradi: A × A^(-1) = A^(-1) × A = I bu yerda I - identitet matritsa. Siz berilgan tenglama, A × X = B ni yechishni talab qilgan edingiz. Bu tenglamani A^(-1) bilan ko'paytirib yechish uchun, ikki tomoniga A^(-1) ni ko'paytirish kerak: A^(-1) × A × X = A^(-1) × B A × A^(-1) × X = B I × X = B X = B
Shunga ko'ra, tenglamani yechish uchun kerakli X vektori B ga teng. Bu esa, A ni teskari matritsasini topish va uning ikki tomoniga B ni ko'paytirish orqali olinadi.
Gauss usuli, lineyka tenglamalarni yechishning qulay va kuchli usulidir. Ushbu usul orqali matritsa yoki tenglama sistemasini yechish mumkin. 38. Yaqinlashgan son deb shunday songa aytiladiki u … dan juda oz farqlanadi. "Yaqinlashgan son" deb atalgan songa, ushbu songa yaqin son deb atalgan sonlar to'plamidan biri bo'lgan son anglatiladi. Bunday sonlar to'plami, haqiqiy sonlar to'plamiga nisbatan kichik va yaqin sonlardan iborat bo'ladi. Misol uchun, 3.1415926535 kabi son yaqinlashgan son deb ataladi, chunki bu son haqiqiy sonlarga nisbatan kichik va yaqin keladi. 39. Xatolik yoki farqlik ∆а yaqinlashan a soniga odatda aniqA va shu yaqinlashgan sonorasidagi farq yani ∆a bu yerda A ning yaqinlashgan soni bilan haqiqiy soni orasidagi farqni ifodalaydi. Ya'ni, ∆a = yaqinlashgan son(A) - haqiqiy son(A) Bu formulada, A yaqinlashgan soni va haqiqiy soni farqi hisoblanadi va natijada ∆a qiymati aniqlanadi. ∆a ning qiymati, yaqinlashgan sonning haqiqiy son bilan qarshiligi hisobida A ning xatoligi yoki farqlik darajasini ifodalaydi. 40 Absolyut xatolik Absolyut xatolik, bir o'zgaruvchining yaqinlashgan va haqiqiy qiymati orasidagi farqning musbat bo'lgan qiymatidir. Ya'ni, A ning yaqinlashgan soni bilan haqiqiy soni o'rtasidagi farqning musbat qiymati hisoblanadi va bu qiymat absolyut ifodalanganligi uchun "absolyut xatolik" deb ataladi. 41. π raqamining o`rniga ishlatiladigan а = 3,14 raqamining chegaraviy absolyut xatoligini ko`rsating Agar π ning o'rniga a = 3,14 raqamidan foydalanilsa, π ning haqiqiy qiymati va yaqinlashgan qiymati orasidagi farq quyidagicha hisoblanadi: π - a = 3,14159265359 - 3,14 = 0,00159265359 Bu yerda 0,00159265359 musbat son, ya'ni yaqinlashgan qiymat haqiqiy qiymatdan katta. Shu sababli, bu sonning absolyut xatoligi quyidagicha bo'ladi: |∆a| = |π - a| = |3,14159265359 - 3,14| = 0,00159265359 Shuningdek, absolyut xatolik yaqinlashgan son va haqiqiy son orasidagi farqni hisoblashda foydalaniladigan bir o'zgaruvchining musbat qiymatidir. Bu qiymat o'nlik sanoq sistemasida ifodalangan bo'lsa, uni uchun yagona o'nliklar bo'lishi kerak. Bu sababli, yuqoridagi absolyut xatolikni 0,0016 deb yaxshi ko'rsatish mumkin. 42. Nisbiy xatolik Nisbiy xatolik, bir o'zgaruvchining yaqinlashgan qiymati va haqiqiy qiymati orasidagi farqning haqiqiy qiymatga nisbatan foizdagi hisobidir. Ya'ni, A ning yaqinlashgan qiymati bilan haqiqiy qiymati orasidagi farqning, haqiqiy qiymatga nisbatan foizdagi hisoblanadi va bu qiymat nisbiy ifodalanganligi uchun "nisbiy xatolik" deb ataladi. 43 А+(В+С) matritsalar yig’indisi hossalarini ko’rsating Matritsalar ustida amalga oshirish bo'lgan yig'indilar uchun, quyidagi qoidalarni joriy qilish kerak: Yig'indirish amalga oshiriladigan matritsalar o'zaro teng ko'nikmada bo'lishi kerak. Ya'ni, ularning o'lchamlari va shakllari bir xil bo'lishi kerak. Har bir matritsaning mos elementlari bir-biriga qo'shiladi. Shu sababli, A, B va C matritsalari uchun A+(B+C) yig'indisi quyidagi formula orqali hisoblanadi: A+(B+C) = A+B+C Bunday hisoblashning asosiy sababi, matritsalar ustida yig'indirish amalga oshirishning kommunutativligi, ya'ni A+B = B+A va (A+B)+C = A+(B+C) bo'lganligidir. Shuningdek, matritsalar ustida yig'indirish amalga oshirishning assotsiativligi ham mavjud, ya'ni (A+B)+C = A+(B+C) formulasi. Bu sabablarga ko'ra, A+(B+C) yig'indisi A+B+C ga tengdir. 44. m×n matritsada satrlar va ustunlarini joyini almashtirganda bilan qanday tenglamalar yechiladi? M x N matritsa berilgan bo'lsa, ushbu matritsaning har bir elementi a_ij ning indekslari i va j orqali belgilanadi. Bu yerda i - satr indeksi, j - ustun indeksi. Agar matritsaning ustunlarini va satrlarini o'z joylari bilan almashtirganda yangi matritsa hosil qilinsa, ushbu matritsaning yangi elementlari quyidagi formula orqali hisoblanadi: a'_ij = a_ji 45. Gauss usuli necha etapdan iborat? 4
Gauss usuli, chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini yechish uchun eng oson va samarali usullardan biri hisoblanadi. Lekin, bu usulning ta'siri matritsaning o'lchami va elementlarining kattaligi bilan o'zgaradi, shuning uchun, katta matritsalarni yechish uchun, avtomatlashtirilgan usullar ishlatilishi tavsiya etiladi. 47.Teskari matritsa usuli.AX=B vektor tenglamasini yechish uchun uning ikki tamoniga A-1 teskari matritsani ko‘paytiramiz va natijada quyidagiga ega bo‘lamiz. Teskari matritsa usuli, chiziqli algebraik tenglamalar sistemalarini yechish uchun bir usul hisoblanadi. Bu usul orqali, quyidagi vektor tenglamasini yechish mumkin: AX = B
Bu yerda, A - kvadrat matritsa, X va B esa mos holda vektorlar.
48. Ma’lumotlarni kiritish kaysi simvol orqali bajariladi? Ma'lumotlarni kiritish odatda ko'p xil simvollar yordamida bajariladi, va bu simvollar o'zaro aloqada bo'lishi mumkin. 49. Xotiradagi xajmni xisoblash amalini ko‘rsating: Xotiradagi xajmni xisoblash amaliyoti, kompyuter sistemalaridagi yodgorlikni boshqarish uchun juda muhim hisoblanadi. Xotiradagi xajmni xisoblash uchun quyidagi bosqichlar odatda amalga oshiriladi: Xotiradagi har bir bo'shliqka belgi (bit) beriladi. Misol uchun, 1 byte (8 bit) bo'lishi mumkin. Xotiradagi har bir bo'shliq (bit) uchun 2 bo'lib ko'paytiriladi, ya'ni 2^8=256 ta qiymatga ega bo'lishi mumkin. Xotiradagi har bir bo'shliq (bit) uchun 0 dan 255 gacha bo'lgan bir qiymat tanlanadi. Xotiradagi har bir bo'shliq (bit) uchun o'zgaruvchini ifodalash uchun 16 lik sistemasidan foydalaniladi. Ya'ni, 0 dan 15 gacha qiymatlar 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E va F belgilari bilan ifodalash uchun foydalaniladi. Xotiradagi ma'lumotlar odatda bitta yoki undan ko'p byte larda saqlanishi mumkin. Xotiradagi xajmni aniqlash uchun, xotira bo'shligidagi ma'lumotlar barchasi yig'indisini hisoblangan va uni byte lar soniga bo'lib bo'lingan. Xotiradagi xajmni MB, GB yoki TB yoki boshqa o'lchov birliklarida ifodalash uchun, yig'indini mos o'lchov birlikiga bo'lgan nisbati hisoblangan. Xotiradagi xajmni sarflangan va qolgan qismi hisoblash uchun, yig'indidan sarflangan qismni ayrilib, qolgan qismni hisoblangan. Xotiradagi xajmni xisoblash amaliyoti, kompyuter sistemalaridagi yodgorlikni boshqarishning ko'p asosiy qismlaridan biridir va juda muhim hisoblanadi. 50. Ma’lumotlarni chiqarish qaysi simvol orqali bajariladi? Ma'lumotlarni chiqarish ham ko'p xil simvollar yordamida amalga oshiriladi, va bu simvollar o'zaro aloqada bo'lishi mumkin. . 51. Qaysi so‘z yordamida ko‘p alternativli tanlash namoish etiladi? Ko'p alternativli tanlash uchun "variant" yoki "variantlar" so'zi yordamida ko'p ishlatiladi. Misol uchun, "uchta variantdan birini tanlang" deb yozilgan savol. Boshqa yordamlar esa "alternativa", "varianta", "opsiyalardan birini" kabi so'zlar bo'lishi mumkin. 52. Operator goto boshqaruvni qaysinga beradi: "goto" operatori dasturlash tillarida shartlar bo'lmagan holda bajarilishi kerak bo'lgan qatorni belgilash uchun ishlatiladi. 53 Siklni keyingi bosh iteratsiyasiga boshqaruvni qaysi operator yuboradi? Dasturlash tillarida, siklni keyingi bosh iteratsiyasiga o'tkazish uchun "continue" operatori ishlatiladi. "Continue" operatori, siklni bajarish jarayonida, shartni tekshirishdan oldin, siklni keyingi iteratsiyaga o'tkazadi va siklni to'xtatmaydi. 54. Qaysi so‘z yordamida sikldan chiqish bajariladi? Sikldan chiqish bajarish uchun "break" operatori dasturlash tillarida ishlatiladi. Sikldan "break" operatori yordamida chiqish, siklni to'xtatadi va siklni bajarishdan chiqaradi. 55. Qaysi so‘z yordamida dinamik xotira ajratiladi? Dinamik xotirani ajratish uchun "new" yoki "malloc" operatorlari dasturlash tillarida ishlatiladi. 56. Qaysi so‘z yordamida dinamik xotira uchiriladi?
Dinamik xotirani uchirish uchun "delete" yoki "free" operatorlari dasturlash tillarida ishlatiladi. 57. SHart operatori kaysi konstruksiya yordamida ifodalanadi? Bu sintaksisda, condition sharti qiymati tekshiriladi. Agar shart true bo'lsa, true-expression ifoda bajariladi, aks holda false-expression ifoda bajariladi. 58. SHartdan sungi sikl kaysi konstruksiya yordamida bajariladi? "do-while" sikli, shartdan sungi siklni bajarish uchun ishlatiladi. Sikl boshqaruvchisi, siklni bajarishdan oldin, siklni kamida bitta marta ishga tushiradi. Siklning qolgan qismi, shart bajarilguncha takrorlanadi. 59 Quyidagi "while (ifoda_shart) {…}" konstruksiyadan foydalanish nimani bildiradi? Bu sintaksisda, ifoda_shart sharti qiymati tekshiriladi. Shart true bo'lsa, kod qatorlari siklni bajarish uchun kerakli kod qatorlarini ifodalaydi. Sikl bajarilgandan so'ng, ifoda_shart qiymati qayta tekshiriladi va shart false bo'lib qolganida sikldan chiqiladi. 60. Qaysi konstruksiya yordamida parametrik sikl tavsiya etiladi? Bu sintaksisda, initialization o'zgaruvchilarning boshlang'ich qiymatlarini belgilaydi. condition sharti qiymati tekshiriladi va shart true bo'lsa, kod qatorlari siklni bajarish uchun kerakli kod qatorlarini ifodalaydi. Sikl bajarilgandan so'ng, increment/decrement o'zgaruvchilarning qiymatlari yangilanadi va shart qayta tekshiriladi. Shart false bo'lsa, sikldan chiqiladi. 61. Operatorlar bloki qaysi qavslar orqali belgilanadi? //
62. Quyida keltirilgan operatorlarning kaysilari sikl operatorlari? Quyida keltirilgan operatorlar sikl operatorlari hisoblanadi: for - parametrik sikl operatori while - shartdan sungi sikl operatori do-while - shartdan sungi sikl operatori break - sikldan chiqish operatori continue - siklni keyingi iteratsiyasiga o'tkazish operatori 63. Agar continue operatori sikl operatori ichida kelsa, u holda: Agar continue operatori sikl operatori ichida keladi, u holda siklni tashqi qismiga o'tkazib, siklni keyingi iteratsiyasiga o'tkazadi. 64. Blokning ichida ifodalangan o’zgaruvchi qachon ko’rinadi? Blokning ichida ifodalangan o'zgaruvchi, faqat o'sha blok ichida ko'rinadi. Blokning tashqi qismida yaratilgan o'zgaruvchi blok tugagandan so'ng yo'qolib ketadi. 65Qaysi so‘z yordamida shartli operator kiritiladi? Shartli operator, yoki ternar operator ? :, dasturlash tillarida shartlarni tekshirish uchun ishlatiladi. 66. Dasturda kaysi usul bo‘lishi shart? Dasturda shartlar ko'rsatish uchun bir nechta usullar mavjud: If-else operatori Switch operatori Ternar operatori 67. Qiymatni oluvchi funksiya o‘z ichida qaysi so‘zlarni olishi shart? Qiymatni o'luvchi funksiyalar o'z ichiga qayta qayta ishlatiladigan qiymatlarni saqlash uchun bir nechta usullar mavjud. Agar funksiya o'z ichida ishlatiladigan qiymatlar faqat funksiya ichida kerak bo'lsa, ularni o'z ichiga olish kerak. 680. s o‘zgaruvchining іnt a=4; іnt b=3; double s=a/b; qiymati nimaga teng bo‘ladi Kompilyator xatoni hosil qiladi Bu kodning natijasi 1.0 bo'ladi. Bu sababli, a va b o'zgaruvchilari int turidagi qiymatlarga ega bo'lib, a/b ifodasi ham int turidagi qiymatga tenglash uchun, natijada butun son chiqadi. Natijada butun son bo'lgan 1 ni esa double turiga o'tkazish jarayoni nazorat qilinmaganligi sababli 1.0 ga tenglashadi. Bundan tashqari, b ning qiymati 0 ga teng bo'lsa, dastur xatolik bilan to'xtaydi (division by zero). 69. Qiymatni olmagan funksiya qaysi suz orkali ifodalanadi? Funksiyalarda qiymatni olmagan holatda "void" so'zi ishlatiladi. "Void" so'zi funksiya aniqlashida funksiyadan qayta qayta ishlatiladigan qiymatlarni olish uchun ishlatilmaydi. 70Preprotsessor "iostream" preprocessor fayli C++ standart kiritishlari ichida ishlatiladi va konsolga chiqish va fayllarga yozish uchun standart konsol kiritishlarini (input/output operations) taqdim etadi. 71. Butun natija kaytarib xaqiqiy argument qabul qiluvchi funksiya sarlavxasi aniqlansin. Butun natija kaytarib xaqiqiy argument qabul qiluvchi funksiyalar quyidagi sintaksis bilan aniqlanadi: int function_name(type parameter_name) { // kod qatorlari } 72. Butun natija qaytarib butun argument qabul qiluvchi funksiya sarlavxasi aniqlansin. Bu sintaksisda, "int" funksiya qaytarishi kerak bo'lgan butun son turini bildiradi. "function_name" funksiyani aniqlaydi. "parameter_name1" va "parameter_name2" esa funksiya uchun kerakli argumentlarning nomlarini va turini aniqlaydi 735. Qaysi manipulyator uchun #include ionamip manipulyatori C++ dasturlash tilidagi standart manipulyatorlar orasida emas. Bu manipulyator faqat ba'zi ma'lumotlar analiz qilinishi uchun aniqlanadi. Bu sababli, ionamip manipulyatori uchun #include 74 Quyidagi sikllarni qaysi biri cheksiz bajariladi? Quyidagi sikllardan while va for sikllari cheksiz bajariladi, agar shartning qiymati to'g'ri bo'lsa va siklning ichida o'zgartiruvchilar ko'rsatilgan shartning qiymatini o'zgartirsa ham, sikl bajarilishini davom ettiradi. 75. Modellashtirish nima? Modellashtirish (modeling) dasturlashda maqsadli tizim yaratish uchun muhim qadamlardan biridir. Bu jarayonda, haqiqiy olg‘u yoki nazoratli imkoniyatlarni o‘rganish, tasavvur qilish va tushuntirish uchun yagona qurilma yaratiladi. 76. Model nima? Model - uslubiy yoki hisoblanuvchi qurilma, haqiqiy olg‘u yoki nazoratli imkoniyatlarni tushuntirish uchun yaratiladi. 77 Modellashtirish bosqichlari nechta? Modellashtirishning umumiy jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat bo'ladi: 1..Tizimni tushunish 2. Model tuzish 3. Modelni sinash 4. Modelni aniqlash 5. Modelni yaxshilash 6. Modelni tasdiqlash 7. Modelni qabul qilish 78 Chiziqli tenglamalar sistemasining determinanti deb nimaga aytiladi? Chiziqli tenglamalar sistemasining determinanti, ushbu sistemasning chiziqli tenglamalar matritsasining determinanti hisoblanadi. 79 Gauss usulining xususiyati nimadan iborat? 80. Transport masalasi yopiq transport masalasi deyiladi qachonki …..bo’lsa, Transport masalasi yopiq transport masalasidan farqli ravishda hal qilingan masaladir. Yopiq transport masalasi (closed transport problem) da, mahalliyatlarni bir-biriga aloqador yo'llar orqali ulashish masalasi hal qilinadi. 81. Matematik modellarning rivojlanishida kompyuterlarning ahamiyati bormi? Matematik modellarning rivojlanishida kompyuterlarning ahamiyati katta hisoblanadi. Kompyuterlar matematik modellarni yaratishda, sinashda va yaxshilashda muhim ahamiyatga ega bo'lib, matematik modellarni amaliyotda bajargan holda sinash, tahlil qilish va aniqlash imkonini beradi. 82. Masalani kompyuterda to’liq yechish jarayoni nechta? Masalani kompyuterda to'liq yechish uchun quyidagi bosqichlar amalga oshirilishi kerak: 1) Ma'lumotlarni kiriting 2) Modelni yaratish 3) Ma'lumotlarni kiritish 4) Modelni yechish 5) Masalani yechish 6) Masalani yechish 7) Natijalarni tahlil qilish 8) Natijalarni tasdiqlash 9) Natijalarni ko'rsatish 83. Nima beriladi? Nimani topish kerak? Yechim qanday aniqlanadi? Kabi savollarga Javob beradigan algoritmni to’liq qurish jarayoni nomini keltiring Bu turdagi savollarga javob beradigan algoritmlar, "problem solving algorithm" yoki "problem solving methodology" nomi bilan taniladi. Bu metodologiyalar masalani yechishda yordam beradigan usullarni aniqlash, ma'lumotlarni to'plash va ma'lumotlardan yechim topish jarayonlarini o'rganish uchun yordam beradi. 84 Tenglamaning taqribiy yechimini topish nechta bosqichga bo‘linadi. Tenglamaning (equation) taqribiy yechimini topish quyidagi bosqichlarga bo'linadi: 1. Masalani tushunish 2. Tenglamaning yechimini aniqlash uchun metodlarni tanlash 3. Tenglamaning yechimini yechish 4. Yechimni sinash 5. Yechimni tasdiqlash 6. Yechimni yaxshilash 7. Yechimni ko'rsatish 85. f(x)=0 tenglamani unga teng kuchli bo‘lgan x= g(x) ko‘rinishga keltirib olish qaysi taqribiy usulga mos keladi Berilgan f(x)=0 tenglamani unga teng kuchli bo'lgan x= g(x) ko'rinishga keltirib olish uchun "iteration method" yoki "iterative method" taqribiy usuli mos keladi. 86. f(x)=0 tenglamani yechishda X0=(a+b)/2 ga asosslangan usul nomini ayting. Berilgan f(x)=0 tenglamani yechishda X0=(a+b)/2 ga asoslangan usul "bisection method" yoki "interval halving method" deb ataladi. 87 5x3-20x+3=0 tenglamani oraliqni ikkiga bo’lib yechishda dastlabki oraliq [0;1] bo’lsa, keyingi oraliqni aniqlang ?
88. F(x)=0 tenglamani yechishda f(a)>0 bo’lganda Vatarlar usuli formulasini ko’rsating 89. F(x)=0 tenglamani yechishda f(a)<0 bo’lganda Vatarlar usuli formulasini ko’rsating 90. F(x)=0 tenglamani yechishda x0=b bo’lganda Vatarlar usuli formulasini ko’rsating 91. F(x)=0 tenglamani yechishda x0=a bo’lganda Vatarlar usuli formulasini ko’rsating 92. F(x)=0 tenglamani yechishda Nyuton usuli formulasini ko’rsating 93. x4-2x-4=0 tenglamani yechishda dastlabki qadam bo’lsa, qaysi usul orqali yechilgan Berilgan tenglama x4-2x-4=0 ni yechish uchun bir nechta usullar mavjud va ularning har biri dastlabki qadamlarini boshqarishda foydalanish mumkin. Shuningdek, har bir usulning o'ziga xos afzalliklari va cheklovlari mavjud. 94. x4-2x-4=0 tenglamani yechishda ildiz [1, 1.17] oraliqdan izlansa, dastlabki qadam ko’rinishda yozilsa, tenglama qaysi usulda yechilgan. Berilgan tenglama x4 - 2x - 4 = 0 ni yechish uchun bir nechta usullar mavjud, ammo ildiz usuli bilan yechish uchun quyidagi qadam ko'rsatiladi: Berilgan oraliqdagi ikki nuqtani x0 = 1 va x1 = 1.17 deb belgilaymiz. Gauss-Seidel yechish usuli yordamida, quyidagi formula orqali yangi echimlar hisoblanadi: xi+1 = (x4 - 4) / 2x - 1 Natijada, yuqorida berilgan formula orqali, quyidagi yangi echimlar natijasiga keladi: x1 = (1 + sqrt(17))/2 ≈ 1.61803 x2 = (1 + sqrt(33))/2 ≈ 2.53808 x3 = (1 + sqrt(129))/2 ≈ 4.01674 x4 = (1 + sqrt(521))/2 ≈ 6.50408 Natijada, berilgan tenglama ildiz usuli yordamida yechilgan. Shu sababli, ildiz [1, 1.17] oraliqidan boshlangan va Gauss-Seidel yechish usuli yordamida yechilgan. 95. Quyidagi dastur kodi orqali tenglamani yechishning qaysi usuli ko’rsatilgan. x=x0; for(i=1;i<=n;i++){ a=f(x); if(fabs(x-a)<=0) break; x=a; } Berilgan dastur kodida amaliyotda "x = x0" bilan boshlanadi. Keyin, n marta takrorlanishi kerak bo'lgan sikl ichida a=f(x) ifodasi yordamida f(x) funksiyasi qiymati hisoblanadi. Keyin, fabs(x-a) ifodasi yordamida x va a orasidagi farq hisoblanadi va bu farq 0 ga teng yoki undan kichik bo'lsa, sikl tugatiladi. Aks holda, x=a qilib, yana bir marta sikl takrorlanadi. Sikl tugatilgandan so'ng, x o'zgaruvchisi natijada f(x) funksiyasining yechimi bo'ladi. 96. Quyidagi kod qanday vazifani bajaradi: double temp = y[k]; y[k] = y[index]; y[index] = temp; Bu kod qatorlari o'zgaruvchanli elementlarning almashtirilishini amalga oshiradi. Kodda y kabi bir double tipidagi massiv yaratilgan. 97. CHiziqli algebraic tenglamalar sistemasini yechishda aniq usulni ko’rsating Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini yechish uchun aniq usul quyidagicha bo'ladi: Matritsa shaklida berilgan tenglamalar sistemasini LU ko'rinishiga o'tkazamiz. LU ko'rinishidagi matritsaning L va U matritsalari yordamida echimlarni topish uchun quyidagi jarayonni bajarib chiqamiz: a. L matritsasi yordamida quyidagi tenglamani yechamiz: Ly = b, yoki y = L^(-1)b. b. U matritsasi yordamida quyidagi tenglamani yechamiz: Ux = y, xoki x = U^(-1)y. Natijada, chiziqli tenglamalar sistemasining echimlari x topiladi. 98. CHiziqli algebraic tenglamalar sistemasini yechishda taqribiy usulni ko’rsating Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi, ya'ni ko'p o'zgaruvchanli tenglamalardan iborat tizimni yechish uchun bir nechta taqribiy usullar mavjud. Bu usullar orasida quyidagilar keng tarqalgan: 1) Gauss-Jordan metodi 2) LU-dekompozitsiya 3) Jacobi usuli 4) Gauss-Seidel usuli 99. Chiziqli algebraic tenglamalar sistemasi uchun no’malumlar oldidagi koeffitsentlardan tuzilgan A matritsa determinanti (detA 0) noldan farqli bo’lishi nimai anglatadi? bu holatni Kramer usuli deb ataydiganini topdim. Bu usulda, tenglamalar sistemasi yechimini matritsa shaklda yozish yoki sistemani teskari matritsa usulida yechish formulasi deyiladi. Bu usulning sharti A matritsa determinanti (detA 0) noldan farqli bo’lishidir 100. Chiziqli algebraic tenglamalar sistemasi vector matritsa ko’rinishga keltirib olingan bo’lsa, X(nk+1)=b+aX(k) formula qaysi usulga tegishli bu formulani iteratsion usul deb ataladi Download 64.43 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|