Farhod va Shirin (II- qism)
Alisher Navoiy
152
library.ziyonet.uz/
olishga‖ naqadar orzumand ekanligini bayon etadi. Ayniqsa, «farogʻat burchagida» sevimli ishi –
ijod bilan mashgʻullik qilish istagini yoniq misralarda bildiradi.
15. Barda’ – Arran hokimiyatining qadimiy poytaxti. X asrning ikkinchi yarimlarida ruslar
tomonidan
talon-toroj qilingach, oʻz mavqeini yoʻqotgan. Keyin poytaxt Ganjaga koʻchirilgan.
16. Navbat urmoq – feodal shohlari oʻz hukmronligi haqida e’lon qilgan paytda katta nogʻora
(koʻpincha, «kovurgo») deb atalgan nogʻorani) chaldirganlar. Bu yerda Navoiy ramzan
Jomiyning adabiy hayotdagi shuhratiga ishora qiladi.
17. Navoiy bu baytda «yuz» va «ming» soʻzlarini ikki ma’noda ishlatadi: biri son, adad
ma’nosida, ikkinchisi – qadimgi oʻzbek qabilalarining nomi.
18. Sheroz – Eronning janubi gʻarbidagi shahar (1750–94 yillarda Eronning poytaxti ham
boʻlgan).
19. Tabriz, Tavriz – Eronning shimoliy gʻarbidagi shahar.
Hozir Eron Ozarbayjonining
ma’muriy markazi.
20. Bu va avvalgi 7 baytda Navoiy «faxriya» san’atini qoʻllab, agar Nizomiy Barda’,
Ganja va
Rumda mashhur boʻlsa, Xusrav
Hindistonda shuhrat qozonib, Jomiy esa Ajam
va Arabda dong
taratgan boʻlsa, butun turkigoʻy xalqlar meniki boʻldi, men nafaqat
Xitoydan Xurosongacha
boʻlgan yerlarni,
balki Sherozu Tabriz, hatto
turkmanlarni farmon bilan emas,
asarlarim
(jumladan, devonlarim)
bilan zabt etdim, deydi.