Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti sotsiologiya va ijtimoiy ish

Алишер Навоийнинг «Маҳбуб ул - қулуб» асарида бевосита ўз давридаги 
деярли  барча  ижтимоий  гуруҳ  ва  табақаларга  тавсиф  берилади  ва  уларнинг 
қайси  бири  яхши  ёки  ёмон,  қайси  бири  инсонийликка,  халққа,  мамлакатга 
фойдали ёки зарарли эканлиги баён этилади. 
Алишер  Навоий  жамиятнинг  миқдор  ва  сифат  жиҳатидан  ижтимоий 
бўлинганлиги  умуман  олганда  ижобий  ходиса  эканлиги,  бу  таснифланиш 
доирасининг қанчалик кенглиги мамлакат фаровонлик даражасининг ифодаси 
эканлиги  хусусида  эътиборга  сазовор  социологик  қарашни  асослаб  беради. 
УлуҚ 
мутафаккир 
жамиятдаги 
юздан 
ортиқроқ 
ижтимоий 
табақа 
хусусиятларини  аниқлаб,  уларнинг  мамлакат  ижтимоий  тизимидаги  ўрни  ва 
фаолият  имкониятларини  равшан  ифодалаб  беради.  Мазкур  социологик 
таснифлашдан мақсад, уларни ижтимоий фойдалилик даражаларини ошириш 
эканлиги  асарнинг  мазмунини  ташкил  этади.  Зеро,  жамиятдаги  таснифнинг 
қандай  эканлигини  билиш  уларнинг  мазмунини  яхшилашга  йўл  очади.  «Шу 
жиҳатдан,  -  деб  ёзади  Алишер  Навоий,  -  ҳамсухбатларни  ва  дўст-ёронларни 
бу  ҳоллардан  огоҳ  ва  хабардор  қилмоқ  вожиб  кўриндики,  токи  уларда  ҳар 
тоифани  хислати  ҳақида  билимлар  ва  ҳар  табақанинг  аҳволи  ҳақида 
тушунчалари бўлҚай»
12
.