Amaliy mashg`ulot №13

Bo`linma raqami qoldiq ishorasi

SM
Бўлинувчи қолдиқ

RGY
бўлинма

RGX
булувчи

Amal bajarilishida avvalo bo`linmaning ishorasi aniqlanadi. Agar bo`linuvchi va bo`luvchining ishoralari har xil bo`lsa (Amal bajarilishida avvalo bo`linmaning ishorasi aniqlanadi. Agar bo`linuvchi va bo`luvchining ishoralari har xil bo`lsa (sign SM sign RGX), bo`linmaning ishora xonasida «1» holat o`rnatiladi (sign RGY:=1) va demak, bo`linma manfiy sondir. Agar ishoralar bir xil bo`lsa, amalning bu bosqichi bajarilmaydi va RGY, GrT da hamda SM va RGX ning ishora xonalarida «0» holat o`rnatiladi. Agar SM ning ishora xonasida «0» yozilgan bo`lsa, bo`linuvchidan bo`luvchi ayriladi. Buning uchun SM ga RGX da saqlanuvchi son teskari kodda uzatiladi (SM:= SM+RGX_tesk). Natijada musbat son hosil bo`lsa (sign SM = 0),bo`linuvchi bo`luvchidan katta ekanligi ma’lum bo`ladi, ya’ni xona turining to`lib – toshishi sodir bo`ladi (TP: = 1) va amal bajarilishi to`xtatiladi.
Agar bo`linuvchidan bo`luvchini ayirganda manfiy son hosil bo`lsa (sign SM = 1), takt schyotchigida saqlanuvchi son bittaga orttiriladi (CrT-CrT+1) hamda SM va RGX dagi sonlar chap tomonga bitta xonaga suriladi (SM:=L1(SM); RGY:=L1(RGY)). Agar biror taktda bo`linuvchidan bo`luvchini ayirganda SM da manfiy son hosil bo`lsa, keyingi taktda SM va RGX dagi sonlar bir – biriga qo`shiladi (SM:=SM+RGX), ya’ni qoldiq tiklanmaydigan bo`lish amali bajariladi. Agar biror taktda (birinchi takt bundan istisno) bo`linuvchidan bo`luvchini ayirganda SM da musbat son hosil bo`lsa, RGYning n – xonasida «1» holati o`rnatiladi (RGY (n):=1), n taktdan so`ng (CrT=n) bo`lish amali tugalanadi.
Odatda g`ar xil qurilmalarni loyihalashda avvalo mazmunli AGS tuziladi. Bunday AGS dagi operator va shart uchlarining ichida mikroamallar va mantiqiy shartlar mazmunli terminlarda yozilgan bo`ladi.
Har qanday mikroprotsessor aniq sondagi elementlardan tashkil topgan, bo`larga :1)xotira 2)registr 3) arifmetik mantiqiy qurilma 4)boshqarish qurilmasi.

1. 
   Xotira – operativ xotira bilan arifmetik mantiqiy qurilma orasidagi yordamchi KESh xotira bo`lib, asosiy vazifasi operativ xotiraning ma’lumotlarni o`qib arifmetik mantiqiy qurilmaga uzatishdir.
   
2. 
   Registr – mikroprotsessorda bajarilayotgan ichki ma’lumotlar xotira adreslari va bajarayotgan buyruqlarni vaqtinchalik saqlash uchun xizmat qiladi.
   
3. 
   Arifmetik mantiqiy qurilmada asosan ma’lumotlarni arfmetik va mantiqiy qayta ishlashni amalga oshiradi.
   
4. 
   Boshqarish qurilmasi – mikroprotsessorning ichki ish rejimida zarur bo`ladigan boshqaruvchi signallarni va tashqi qurilmalar bilan shinalar orqali mikroprotsessor orqali aloqani ta’minlovchi signallar vaqtinchalik diagrammalarni ishlab chiqaradi.
   

Arifmetik mantiqiy qurilma tarkibi o`z novbatida butun sonli operatsiyalarni qayta ishlash qurilmasi, butun sonli MMX kengaytmali operatsiyalarni qayta ishlash qurilmasi , soprotsessor, MMX kengaytmali soprotsessor va xotira bilan aloqa o`rnatish qurilmalaridan tashkil topgan.