Amaliy mashg’ulot №2 Mavzu: Tеrmоkimyo. Kimyoviy kinеtikа vа muvоzаnаt. Elеktrоlit eritmаlаr vа tuzlаrning gidrоlizi. Оksidlаnish qаytаrilish rеаktsiyalаri

Katod jarayonlari uchun jadval

Aktiv metallarning kationlari.	O’rtacha aktivlikdagi metallarning kationlari.	Kam aktiv metallarning kationlari.	Vodorod kationlari. H^+
Li^+, Cs^+, Rb^+, K^+, Ba^+2, Ca^+2, Na^+, Mg^+2, Al^+3, NH4+ va boshqalarda. Metallarning o’rniga suv malekulalari qaytariladi.	Mn^+2, Zn^+2, Cr^+3, Fe^+2, Co^+2, Ni^+2, Sn^+2, Pb^+2va boshqalarda. Suv malekulalari bilan birgalikda metall ionlari ham qaytariladi. 1. 2.	Cu^+2, Hg^+2, Ag^+, Pt^+2, Au^+3 va boshqalarda. Faqat metall ionlarigina qaytariladi.	Faqat kislotalarning eritmalari elektrolizida qaytariladi.

Anoddagi jarayonlar.

Bu jarayonda anod materialiga va anod tabiatiga bog’liq. Anod ikki hil eriydiga va erimaydiga bo’ladi. Anod erimaydiga (inert) bo’lsa, ko’mir, grafit, platina yoki oltingugurtdan yasaladi. Bunda quyidagi jarayonlar sodir bo’ladi.

1.Birinchi navbatda kislorodsiz kislota anioni oksidlanadi.

2.Agar kislorosli kislotaning anionlari (SO₄^-2, NO₃^-, CO₃^-2, PO₄^-3 …) va F- suvli eritmalarining elektrolizida oksidlanmaydilar ularning o’rniga suv malekulalari oksidlanadi.

3.Ishqor eritmalarining elektrolizida anodda OH^- ionlari oksidlanadi.

4.Agar eritmada har xil anionlar ishtirok etsa, ular E⁰ ortib borishlari tartibida oksidlanadilar. Dastlab kislorodsiz kislotalarning anionlari oksidlanadilar J^-, Br^-,
S^-2, Cl^-, (F dan tashqari). Keyin esa suv malekulalari oksidlanadilar (ishqoriy muhitda OH^- ionlari)
5.Kislorodsiz kislotalarning anionlari SO₄^-2, NO₃^-, CO₃^-2, PO₄^-3 o’zgarmasdan qoladi.
Agar anod eruvchan (aktiv) Cu, Ag, Zn, Ni, Fe va boshqa metallardan (Pt, Au dan tashqari) tayorlangan bo’lsa, anion tabiatiga bog’liq bo’lmagan holda hamma vaqt anod tayorlangan metall atomlari oksidlanadi. bunda hosil bo’lgan Me⁺ⁿ kationlari eritmaga o’tadi. Anod massasi kamayadi. Shuning uchun bu anod eruvchan anod deyiladi. Eritmadagi ionlarning soni o’zgarmaydi.