Amaliy mashg’ulot №2 Modda almashinish uskunalarining asosiy o`lchamlarini aniqlash

Amaliy mashg’ulot №2


Modda almashinish uskunalarining asosiy o`lchamlarini aniqlash
Modda almashinish uskunalarini texnologik hisoblashda ularning asosiy o`lchamlari (diametr va ish balandligi) aniqlanadi.
Uskunaning diametri. Bunday maqsad uchun sarf tenglamasidan foydalaniladi:

Bu yerda:
– tegishli fazaning hajmiy sarfi (masalan, absorbtsiya jarayonida gazning sarfi, rektifikatsiyada esa bug’ning sarfi va hokazo);
– shu fazaning mavhum yoki keltirilgan tezligi (yoki tegishli fazaning uskuna to`la kesimiga nisbatan olingan tezligi);
– uskunaning ko`ndalang kesim yuzasi.
Dumaloq ko`ndalang kesimli uskunalarda bo`lgani sababli:

bundan
(1.1)
Odatda berilgan bo`ladi va uskunaning diametri D ni topish uchun tegishli faza (masalan, gaz yoki bug’) ning mavhum tezligini qabul qilish kerak. Tezlikni qabul qilishda quyidagi holat hisobga olinishi kerak: oqimning tezligi ortishi bilan modda o`tkazish koeffitsiyentining qiymati ko`payadi, biroq tezlik ortishi bilan uskunaning gidravlik qarshiligi ham ortadi (natijada jarayonni olib borish uchun zarur bo`lgan energiya sarfi ortadi). Shu sababli har bir aniq sharoit uchun texnik – iqtisodiy hisoblashlar orqali gaz yoki bug’ning maqbul tezligi qabul qilinadi.
Uskunaning balandligi. Modda almashinish uskunasining balandligi fazalar kontakti uzluksiz yoki pog’onali bo`lishiga ko`ra ikki xil usulda aniqlanadi. Masalan, fazalar uzluksiz kontaktda bo`lgan uskunalarning balandligi quyidagi modda o`tkazish tenglamalari orqali topiladi:
(1.2)
yoki
(1.3)
Bu yerda:
– fazalarning kontakt yuzasi;
- fazalarning solishtirma kontakt yuzasi;
V – uskunaning ish hajmi.
Uskunaning ish hajmi: (bu erda H – uskunaning ish balandligi). (1.2) va (1.3) tenglamalardagi V ning o`rniga S H ni qo`yib, ularni H ga nisbatan echsak, quyidagi ifodalarni olamiz:
(1.4)
yoki
(1.5)
(1.4) va (1.5) tenglamalar bo`yicha H ni hisoblash uchun alohida solishtirma kontakt yuzasi va modda o`tkazishning yuza bo`yicha olingan koeffitsiyenti K<sub>u</sub> yoki K<sub>X</sub> ning qiymatlarini yoxud shu kattaliklarning solishtirma kontakt yuzasi bilan ko`paytmasidan iborat bo`lgan modda o`tkazishning hajmiy koeffitsiyentlari (K_y· = K_yV yoki K_X· = K_yX) ni bilish zarur. Ayniqsa, fazalarning kontakt yuzasini aniqlash qiyin bo`lganda K<sub>V</sub> ni topish maqsadga muvofiqdir.
Uskunaning ish balandligi o`tkazish birligining balandligi va o`tkazish birligining soni ko`paytmasi bilan ham topilishi mumkin:
(1.6)
yoki
(1.7)
Жадвални вариан бўйича тўлдиринг. Вариантларни журналдаги рақам бўйича олинг, агар журналдаги рақамингиз 10 дан катта бўлса тартиб рақамни яна қайтадан ҳисобланг. Мисол учун агар рақамингиз 14 бўлса 4 вариантни, 21 бўлса 1 вариантни оласиз.

Вариант	м^2	м/с	м	м^3/с
1	0.01	2
2	0.02	3
3	0.03	4
4	0.25	5
5	0.05	6
6	0.04	7
7	0.03	2
8	0.25	4
9	0.08	2
10	0.04	3