Amaliy mashg`ulot Sohaga oid jarayonlarni modellashtirish va hisoblash

Toroidal tugun

1. 
   Create (yaratish) buyruqlar panelidagi Geometry (geometriya) tugmasini bosing, ro’yxatdan Extfended Primitives variantini tanlang va Torus Knot (torondal tugun) tugmasini bosing.
   

Bu ishlar yordamida jismlarning butun bir oilasini fazoda ularni siljitib, shaklini, truba kundalang kesimi ulchamini uzgartirib, yasash mumkin.

2. 
   Diametri buyicha cho’zilgan toroidal tugunni yasash uchun Creation Metod (yaratish usuli) majmuasi ulagichini Diametr (Diametr) holatida o’rnating. Peoroidal tuguni radius buyicha yasash uchun Radius (Radius) ulagichini o’rnating.
   
3. 
   Asosidagi egri chiziq aylana shaklini olishi uchun Base Curoe (Asos egri chizig’i) bo’limidagi Circle (aylana) ulagichni o’rnating.
   
4. 
   Worp Cound (Sinishlar soni) ni 3 ga va Warp Heigh (sinishlar balandligi)ni 0,8 ga teng, deb boring. Bu kiymatlarning miqdori asos egri chizgi radiusining ulushlarida beriladi.
   
5. 
   Tugunning boshlang’ich nuqtasi joylashish kerak bo’lgan Perspective proyektsiyasi ixtiyoriy oynasining nuqtasida LM ni bosish va asos egri chizig’ini tortib, kursorni suring. Aylana radiusini shunday tarzda belgilab, LM ni qo’yib yuboring. Kursorni asos egri chizig’i markaziga yoki markazidan bir qancha masofaga siljiting va LM ni bosing. Bu bilan tugun trubkasi ko’ndalang kesimi radiusi berilgan bo’ladi.
   

Base Curve (Asos egri chizigi) bo’limidagi Radius (Radius) parametri miqdori asos egri chizig’i aylanasi radiusining Cross Section (kesim) bo’limidagi Radius (radius) parametr esa – tugun trubkasi kesimi radiusining o’zgarishini aks ettiradi.

6. 
   Tugma trubkasining ko’ndalang kesimi shaklini aylanadan Elliptikka o’zgartiring. Buning uchun, Eleppsning katta va kichik yarim o’qlari nisbatalarini boshqaruvchi, Cross Section (kesim) bo’limidagi Eccentricity (ekstskptrisitet) miqdorini sozlang (1.5-rasm).
   

Yasalgan toroidal tugun ko’rsatilgan ko’rinishga ega bo’ladi.
Asos egri chizig’i uch ulchamli tugun shakliga ega bo’lish uchun Base coure (Asos egri chizigi) bo’limidagi Knot (tugun) ulagichni o’rnatish kerak.

Teoroidal tugun kesimi parametrlari jadvali.

7. 
   Parametrlarning boshqa konfguratsiyali yana bitta tugunini yasaymiz. Knot (tugun) ulagichning o’rnating va P=2, Q=3 parametrlar qiymatlarini bering. Bu ishlar natijasida hosil bo’lgan tugun rasmda ko’rsatilgan.
   
8. 
   R va Q parametrlar tugun trubkasining markazi atrofi va ko’ndalang o’qi bo’ylab ketgan aylanmalar sonini boshqaradi.
   
9. 
   Keyinchalik hali Twist (aylanma) Lump Height (chiqish balandligi) va Lump Offiset (chiqish fazasi) parametrlarini sozlab ham tugun shakllarini turli-tuman qilish mumkin. Lump Height (chiqish balandligi) tugun trubkasi kesimining radiusi hisoblarida berilgan, Lump offset (chiqish fazasi) esa tora aylanasidagi chiqish holatini ko’rsatadi.
   

Torandal tugun.

R = 2 va Q = 3 bo’lganda Porandal tugun

Bu parametrlarning tora shakliga ta`sirini namoyish eta oladi.
Parametrlar yordamida uzgartirilgan Torondal tugun.
Ob`ektlarni o’zgartirish
Yasalgan ob`ektlar bilan ish davom ettirish uchun ularni rasmda ko’rsatilgan kabi oynada joylashtiramiz. Buning uchun siljitish shakli almashtirishlarni bajaramiz.

1. 
   Select and Move (ajratish va joylashtirish) tugmasida LM bosiladi.
   
2. 
   Kursor Perspective oynasidagi tugunga o’rnatiladi. LM bosiladi, u qo’yib yuborilmasdan, toroidal tugun siljitiladi va sichqon tugmasi qo’yib yuboriladi.
   

Toroidal tuguni siljitish uchun foydalangan buyruq shaklni ixtiyoriy yo’nalishda joylashtirishga imkon beradi. Shundan keyin kuchirish uchun buyruqlarning koordinata o’qlarida siljitish erkinligini cheklashga imkon beruvchi boshqa guruhidan foydalanamiz. (1.10-rasm)

3. 
   X (X o’qi bo’ylab siljish) tugmasida LM ni bosing. Kursorni top (yuqori) oynasidagi toroidal tugun ustiga o’rnating. LM ni bosing va uni qo’yib yubormasdan tugunni x o’qi bo’ylab siljiting.
   
4. 
   U (o’qi bo’ylab siljish). Tugmasida LM ni bosing. Tugunni boshqa tugun ichiga joylashtiring.
   

   Aralashtirish yo’li bilan hosil qilingan ob`ektlar.

   Koordinata o’qlaridagi cheklik tugmalari.

5. 
   LM ni XU (erkin siljish) tugmasida bosing va ob`ektlarni Perspective oynasida joylashtiring. Agar yasalgan ob`ektlaringiz ulkan yoki, aksincha, xaddan tashqari kichik bo’lsa, ularni masshtablashtiring.
   
6. 
   Select and Scole (ajratish va asboblar panelini bir me`yorida masshtablash) tugmasida LM ni bosing.
   
7. 
   Kursor taroidal tugunda o’rnating, LM ni bosing va uni qo’yib yubormasdan, kursorni pastga torting.
   

Ob`ekt o’lchamlarini kichraytirish global koordinatalar sistemasining hamma uchala o’qlari bo’ylab bir tekisda amalga oshirildi.

8. 
   Kursorni tugunga o’rnating, LM ni bosing va uni qo’yib yubormasdan, kursorni yuqoriga torting. Bu holda ob`ekt o’lchamlari proportsional o’sadi.