7. Chervyakli g‘ildirak chizmasini chizish.
Chervyakli g‘ildirakni hisoblash va uni chizish chervyakning o‘lchamlari bilan bog‘liq. Chervyakli g‘ildarakni chizish uchun g‘uyidagi ma’lumotlar bo‘lishi zarur:
O‘q moduli m x:
g‘ildirak soni
chervyak qirqimlarining soni
chervyak vint chizig‘ining yo‘nalishi –chap yoki ungligi.
G‘ildirakning qolgan o‘lchamlari 24-jadvaldan foydalanib hisob qilinadi.
G‘ildirak markazidan (o‘qlararo masofani).
8. Tishli g‘ildirakning ish chizmasini chizish.
Mashinasozlikda tishli g‘ildirakning turli konstruksiyalari qo‘llaniladi. Tishli g‘ildiraklar cho‘yandan, po‘latdan plastmassadanva boshqa materialdan tayyorlanadi.
Tishli g‘ildirak yoyi chervyakning ish chizmasida parametrlar jadvali, texnikaviy talablari va asosiy yozuvi bo‘lishi kerak.
O‘quv chizmalarida odatda jadvalning faqat birinchi qismi to‘ldiriladi.
1. Silindrik tishli g‘ildirakning ish chizmasi 15-shaklda keltirilgan.
GOST 2.403-68 ga muvofiq silindrik tishli g‘ildirak tasvirida quyidagilar ko‘rsatilgan:
a) cho‘qqilar aylanasining diametri;
b) tishli tojsimon qismining eni;
v) faska o‘lchamlari;
g) sirtlarining g‘adir-budurligi.
Qolgan o‘lchamlari tishli g‘ildirakning konstruksiyasiga qarab qo‘yiladi.
2. Tishli sektorning ish chizmasi 16-shaklda keltirilgan.
Parametrlar jadvalida, to‘la aylanadagi tishlar soni z ko‘rsatilgan. Sektordagi tishlar soni zs tasvirda ko‘rsatilgan sektor burchagi aniqlanadi.
3. Tishli reykaning ish chizmasi 17-shaklda ko‘rsatilgan.
Tishli reykalar tasvirida GOST 2.404-68 ga muvofiq qo‘yidagilar ko‘rsatiladi:
a) yassi reyka tishli qismining eni;
b) tishli reyka balandligi;
v) reyka tishlari kesilgan qismining uzunligi;
g) qiyshiq tishli reykalarda og‘ma tishlarning yo‘nalishi va og‘ish burchagining qiymati.
4. Konusaviy tishli g‘ildiraklarning ish chizmasi 18-shaklda keltirilgan.
Konusaviy tishli g‘ildirak tasvirida GOST 2.405-68 ga muvofiq quyidagilar ko‘rsatilgan:
a) cho‘qqilar konusi katta asosining diametri:
b) cho‘qqilar konusi katta asosida gupchagining tayanch tekisligiga qadar bo‘lgan masofa;
v) cho‘qqilarning konus burchagi;
g) tashqi qo‘shimcha konus burchagi;
d) tishli tojsimon qismining eni bo‘luvchi konus yasovchisi bo‘yicha;
ye) bo‘luvchi konus yasovchisining uzunligi;
j) bo‘luvchi konus uchidan gupchakning tayanch tekisligiga qadar bo‘lgan masofa;
z) sirtlarning g‘adir-budurligi;
i) tishlar chekkalarida faskalar o‘lchamlari yoki yumaloqlash radiuslari.
Qolgan o‘lchamlari va belgilar qildirak konstruksiyasiga muvofiq holda qo‘yiladi.
17-shakl
18-shakl
Do'stlaringiz bilan baham: | 
