Amaliyishi Bajardi: Jalilov. Z qabulqildi: Qodirov f 4-amaliy ish Mavzu: Xotiraturlarivaxususiyatlari

RAM — Random Access Memory, operativnoyezapominayuщyeyeustroystvo, OZU) deb ataluvchixotiraturigatushadi. Bu xotiraningo‘lchamidasturvao‘yinlarningishlashtezligigakattata’sirko‘rsatadi. Bu xotiraturio‘zinima? Xo‘shbo‘lmasakettik..
Bu xotiraturivaqtinchalikaxborotnio‘zidasaqlaydi. Dasturyuklangandadastlaboperativxotiragayuklanadiva u yerdanishgatushadi. Bundankelibchiqadikioperativxotiraninghajmiqanchakattabo‘lsa, birpaytningo‘zidabirnechadasturlarniyuklab, isholibborishingizmumkinbo‘ladi (misoluchunashulaeshitib, o‘yino‘ynashmumkin).
Birordasturniishgatushirib (dastlaboperativxotiragayuklab), so‘ngbudasturdanchiqibketib, yanashudasturniishgatushirsangiz, dasturyuklanishibiroztezroqamalgaoshiriladi. Chunkikompyuterdastlaboperativxotiragamurojaatqiladi, agar u yerdamavjudbo‘lsa, o‘shayerdandasturniyuklaydi, aksholdadasturniizlashniboshlaydi.
Hozirgizamonaviyo‘yinlaroperativxotiraningkattabo‘lishinitalabqiladi. Agar operativxotiratalabdarajasidabo‘lmasao‘yino‘ynashjarayonisekinlashadi. Shu sabablidiskdasotibolingano‘yintalablarinibirko‘zdankechirishlozim.
Operativxotira 2 ta asosiyxarakteristikagaegavabuxotiranisotibolishdashuxarakteristikalargaqaraladi. Operativxotirahajmivashuxotiraishlaydiganchastotamiqdori. Operativxotirahajmimegabaytlardao‘lchanadi(lekinko‘pchilikgegobaytlarga ham o‘tibketishdi) 128, 256, 512, 1024, 2048… Dastlabyuklangandasturlarshuhajmdasaqlanadi. Agar hajmto‘libqolsa, birinchiyuklanganma’lumotlaro‘chiriladi.
Operativxotirachastotasiishlashtezliginianiqlabberadi. Chastotabuvaqtbirligidagijarayondir. Misoluchun, 600 megagers (MGS) chastotalioperativxotira 100MB ma’lumotni 10 sekundayuklasa, 1000MGS li operativxotirabujarayonni 5 sekuntdaamalgaoshiradi.
Operativxotirako‘rinishivaplataga(materinskiyplata, motherboard) ulanishibo‘yichabirnechaturlargabo‘linadi. Hozirgizamonoperativxotiralar DDR1, DDR2, DDR3 turlargabo‘linadi. Sonikattasiyangirog‘ihisoblanadi.
DDR1 eskiroqhisoblanadivabuturihozirdakamdankamfoydalanuvchilardamavjudbo‘lib, kambo‘lganisababliqimmatroqdir. Maksimalishlashchastotasi 400 MGS gachadir.
DDR2 kengtarqalganturihisoblanadi. Maksimalchastotasi 800 MGS gacha.
DDR3 zamonaviy, yangichiqganoperativxotiraturihisoblanadi. Maksimalishlashchastotasi 1800 MGS gacha.
Harbiroperativxotiraturio‘ziningplatasigaega, ya’niplatadagi slot faqatbirturdagioperativxotiraniqabulqiladi. Misoluchun, DDR1 uchunmo‘ljallanganplataga DDR2 nio‘rnatibbo‘lmaydi. Chunkiharbiroperativxotiraturio‘zgachaulanishtishlarigaega. O‘lchamibirxilbo‘lishimumkinlekintishlario‘rtasidafarq bor. Ularniajrataolmaykuchishlatiboperativxotirani ham platani ham buzibqo‘ymang.
Muhimma’lumotlardanbirishuki, platashinasini ham operativxotiraniulashdae’tiborgaolish, uningchastotasini ham bilibqo‘yishzarur. Bu ma’lumotnisizkompyuterplatasixujjatidantopishingizmumkin. Misoluchun, agar siz 800 MGS da ishlaydigan DDR2 operativxotirasini 533 MGS shinadaishlaydiganplatagaulasangiz, operativxotirangiz ham 533 MGS da ishlaydi. Siz 800 MGS da ishlashshunaqasekinbo‘larekan deb yuraverasiz.
Yana birmuhimma’lumot. Agar sizharxilchastotadaishlaydigan 2 ta operativxotiranibirplatagaulasangiz, umumiyishlashchastotasikichikbo‘lganchastotabilanbog‘liqbo‘ladi. Misoluchun 1000 MGS va 600 MGS chastotadaishlaydiganoperativxotiranibittaplatagauladingiz, shundaoperativxotira 600 MGS chastotabilanishlaydi.

Internet saytlari

1. 
   WWW.intuit.ru
   
2. 
   http://tuitfiles
   
3. 
   http://www.piter.com