Amerika tuproqlari Reja : O'rmon qo'ng'ir tusli tuproklarning tarkalishi

Tuprok profilida gidrotermik sharoitlar va mikroorganizmlar aktivlashuvi natijasida ikkilamchi minerallar xosil buladi.
Tuprok paydo bulish sharoitlariga kura bu tuproklar: tipik urmon kunkir tusli tuprok, podzollashgan, gleyli va podzollashgan gleyli urmon kunrir tusli tuproklarga ajratiladi. Gumus mikdori va katlami kalinligiga karab: serchirindili (gumus 8% dan kup): urta gumusli (3-8): nam gumusli (3 % dan oz) tuproklarga kalin kavatli (A-30 sm) urtacha kalinlikda (A.20-30 sm) va kalinligi kam (A-20 sm dan kam) tuproklarga bulinadi.
Tuprok paydo bulish jarayonida bu tuproklar profilining urta kismida loyka zarrachalari kuprok tuplanadi. Mineralogik tarkibida yukori ekspress fraksiyalarida kaolinit va montmorillonit minerallari, shuningdek gidrosmodalar, amorf moddalar, getit, singari minerallarning oksidlari uchraydi.
Gumus tarkibida fulvo kislota - gumin kislotaga nisbatan kup (S gk : S f.k. < 0,5). Gumus mikdori tuprokning yukori katlamlarida 5-10 foiz. Tuprok. profili nam kislotali yoki kislotali reaksiyalar.
Bu tuproklar dexkonchilikda, pichan yirib olish va chorva yanlovi sifatida xamda urmonchilikda foydalaniladi. Braziliya va Argentina qismida galla va texnik ekinlar ekilib yukori xosil olinadi. Bogdorchilik va sabzavotchilik rivojlangan.
Typrok profilida mexanik zarrachalar ma'lum konuniyatlar asosida tarkalgan Bu tuproklarni urganishda V.V.Dokuchaev, S.I.Korjinskiy, I.V.Tyurin, V.R.Vilyams, V.I.Talliev va boshka olimlarning xizmati katta. V.V.Dokuchaev urmon sur tusli tuproklarga mustakil zonal tip sifatida karaydi va urmon dasht zonasidagi ut usimliklar usadigan keng bargli urmonlarda xosil buladi, deb kursatadi.
va odatda chang fraksiyalari tuprokiing pastida kuprok bulib podzollangan alomatlari bilan borlik. 0,001 mm dan kichik il (loyka) zarrachalarning mineralogik tarkibi Si O2. R-2 Oz ning amorf birikmalari va gilli minerallardan - gidrosmoda vermikulit, mont morillonit va xloriddan iborat.
Gumusning tuprokdaga umumiy zaxirasi 1 m kalinlikda urtacha 200 t\ga bulib, och sur tusli tuproklarida 100-150 tuk sur tuslida 300 t\ga ni tashkil etadi.
Gumusning mikdori esa och sur tusli tuprokning A1 (Ax) katlamida 1,5-3 dan 5 % gacha, surtuslida 3-8, tuk tuslida 3,5-9 foizgacha va undan ortik.
Urmon sur tusli tuproklarning gumus tarkibida gumin kislota kuprok- Ammo A1 A2 va Bj katlamga utgach, yana gumin kislota kupayadi. Bu tuproklarning asoslar tuyinganligi 70-85 % va kuchsiz kislotali rN 5-6,5 bulishi xarakterli. Gidrolitik kislotalar yaxshi ifodalangan va 100 g tuprokda 5-7 mg/ekv. Singdirish sigami mexanik tarkibi va gumus mikdoriga borlik 18-30 mg/ekv ga uzgarib turadi. Zichligi yukoridan pastga oshib boradi. Umumiy kovakligi 50-60 foiz.