Analitik geometriya

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIOLIY VA O’RTA MAXSUS

TA’LIM VAZIRLIGI

FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI

MATEMATIKA- INFORMATIKA FAKULTETI

MATEMATIKA KAFEDRASI

“ANALITIK GEOMETRIYA” FANIDAN

KURS ISHI
MAVZU:TEKISLIKDA VA FAZODA ORIENTATSIYA.
QUTB, SLINDRIK VA SFERIK KOORDINATALAR
SISTEMASI

BAJARDI: 1-KURS 22.06 GURUH

TALABASI X.ZAYNOBIDDINOVA
ILMIY RAXBAR: S. KUKIYEV

FARG’ONA- 2023

REJA:
Kirish:

Asosiy qism

1. 
   Tekislikning orientatsiyasi
   

1. 
   Fazoda affin va Dekart koordinatalar sisitemasini
   

almashtirish

2. 
   Sferik va slindrik koordinatalar sistemasi
   

2. 
   Qutb koordinatalr sistemasi
   

1. 
   qutb koordinatalar sistemasi
   
2. 
   Qutb va Dekart koordinatalar orasidagi bog’lanish
   

XULOSA

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

Dunyoqarashni nima o‘zgartiradi – ilm,

daromad, manfaat.
SH.M.MIRZIYOYEV
Ta’limni tubdan isloh qilishning ajralmas va muhim qismi hisoblangan zamonaviy pedagogik texnologiyalar, interfaol metodlar, amaliyotga joriy qilinishi mumkin bo’lgan yo’l-yo’riqlar yangicha usullar orqali mutaxassislar tomonidan ma’lum tizim asosida o’rgatilishi lozim. Jahon ta’limi tajribasi shundan dalolat beradiki, jamiyat taraqqiyoti ta’limning takomillashishi va taraqqiy qilishi bilan chambarchas bog’liqdir.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Konstitutsiyamiz qabul qilinganining 25 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimidagi nutqida: “Biz ta’lim va tarbiya tizimining barcha bo‘g‘inlari faoliyatini bugungi zamon talablari asosida takomillashtirishni o‘zimizning birinchi darajali vazifamiz deb bilamiz” deb ta`kidlagan edi. Respublikamizda faoliyat ko‘rsatayotgan umumta’lim muassasalari uchun tayyorlanayotgan pedagog kadrlar sifatini tubdan yaxshilash, ta‘lim muassasalaridagi o‘quv jarayonini zamonaviy talablar asosida qayta tashkil etish va tayyorlanayotgan mutaxassislari malakasining raqobatbardosh bo‘lishiga erishish asosiy vazifalaridan biri bo‘lib hisoblanadi.
Mustaqil O‘zbekiston Respublikasida shakllanayotgan milliy istiqlol g‘oyasi Respublika Konstititsiyasida e’tirof etilgan insonparvar, demokratik, huquqiy davlat va jamiyatni barpo etish, shuningdek, ijtimoiy-iqtisodiy hamda madaniy rivojlanishning yuqori bosqishlariga ko‘tarish, jahon hamjamiyati safidan munosib o‘rin egallashga yo‘naltirilgan ezgu maqsadlarni amalga oshirishga xizmat qiladi.
Ushbu maqsadlarning ijobiy natijaga ega bo‘lishi, eng avvalo, yosh avlodga ilmiy bilimlar asoslarini puxta o‘rgatish, ularda keng dunyoqarash hamda tafakkur ko‘lamini hosil qilish, ma’naviy-axloqiy sifatlarni shakllantirish borasidagi ta’limiy-tarbiyaviy ishlarni samarali tashkil etish bilan bog‘liqdir. Zero, yurtning porloq istiqbolini yaratish, uning nomini jahonga keng yoyish, ulug‘ ajdodlar tomonidan yaratilgan milliy-madaniy merosni jamiyatga namoyish etish, ularni boyitish mustaqil O‘zbekiston Respublikasining rivojlangan mamlakatlar qatoridan joy egallashini ta’minlash yosh avlodni komil inson hamda malakali mutaxassis qilib tarbiyalashga bog’liqdir.
Umuman, matematik masalalarni yechishda qo’llaniladigan metodlar asosan, ikki turli bo’lib, ulardan birigeometrik ikkinchisi hisoblash yoki analitik metod sanaladi. Geometrik ( yoki yasash) metodida masala, umuman, shaklga asoslangan bo’ladi. Hisoblash metodida esa masala sonlar ustida tegishli amallarni bajarish bilan yoki, boshqacha qilib aytganda, algebra yordami bilan tekshiriladi.
Hisoblash metodining umumiyligi va geometric metodning ochiq-oydnligi matematikada katta ahamiyatga egadir. Bu ikki metodning “koordinatalar metodi” deb atalgan yangi metod asosida o’zaro bog’lanishidan analitik geometriya vujudga kelgan. Bu geometriyaning asosiy mashg’uloti:turli geometrik o’rinlarni tenglamalar bilan ifoda qilishdan va bunday tenglamalarni algebra yordamida tekshirib, ularning geometric xossalarini aniqlashdan iboratdir. Analitik geometriyaning asosiy ideasi bilan bog’langan metodning ba’zi elemenlari g’oyat Qadim zamonlardan ma’lum bo’lsada, lekin uning umumiy metod sifatida ishlatilishi fransuz filosofi va matematigi Dekartning 1637 - yilda bosilib chiqqan “Geometriya “ asaridan boshlanib shundan buyon takomillashib kelmoqda.
Analitik geometriya matematikaning muhim bo’imlaridan biri bo’lib, fanning turli tarmoqlarida, xususan mexanika, geodeziya, astronomiya kabi bo’limlarida katta ahamiyatga egadir.