Аналогли калит
Download 60.18 Kb.
|
1 2
Аналогли калит – очиқ ҳолда ўзгарадиган сигналларни минимал узатади, ёпиқ ҳолда эса занжирда сигнални ўчиради. Калит иккита киришга эга бўлиб, биринчисида Х кириш сигнали аналогли кўринишда келади (кучланиш ёки ток), иккинчисига – S бошқарув кичик ёки юқори даражадаги кучланиш сигнали келади. 6.1-расмда аналогли калитни шартли график кўриниши келтирилган. 6.1-расм. Аналогли калитнинг ШГБ си. Бошқарув сигналининг даражасини S мантиқий ўзгарувчи қиймати «0» ва «1» кўринишда кўриш мумкин. Чиқиш ўзгарувчиси битта ёки икки ўзгарувчини қуйидаги тенгликка мос қабул қилади: S=1 бўлганда киришдаги сигнални узатилиши ва S=0 бўлганда чиқишда сигнални йўқлигини калитни сигналларни кўпайтирувчи блок, аналогли ёки рақамли шаклда, яъни Y=X*S сифатида кўриш мумкин. Сигнални коммутациялаш тури бўйича кучланишли ёки токли калитларга ажратилади. 6.2-расмдаги калит схемаси учун R сигнали манбаи қаршилиги ва юкланмаси Rюк, R< 6.2-расм. Кетма-кетли калит (кучланиш калити). Бу схема токли калит бўлиши мумкин, агар R>>Rюк, бўлса унда iчиқ=Uкир/RRюк. дан заиф боғлиқ бўлади. Юкланма билан боьланиш тури бўйича калитларни кетма-кетлиларга, параллеллиларга ва кетма-кет – параллеллиларга бўлиш мумкин. Кетма-кетли калит (6.2-расм) Us = 1 ва Uчиқ бўлганда очиқ. Us=0 ва Uчиқ= 0 бўлганда калит ёпиқ. Параллел калит (6.3-расм) (Us=1) очиқ ҳолда занжирнинг юкини ўчиради, Uчиқ=0, ўчиқ ҳолда эса киришдаги сигнал чиқишга узатилади. Кетма-кет – параллел калитлар, Us ва Us=1-Us, бошқариладиган сигналлардан иккита калитлардан ташкил топиб, бунда ҳар доим битта калит очиқ, иккинчиси эса доимо ёпиқ. Бундай схеманинг чиқишида Us=1Uчиқ=Uкир1, Us=0 бўлганда Uчиқ=Uкир2. Агар битта кириш сигналини Uкир1 узатсак, Uкир2 сигналини эса нолга тенгласак, унда кетма-кет – параллел калитлар 6.1 ва 6.2–расмларда берилган схемалари комбинацияси ҳисобланади. Бундай калит иш принципи бўйича кетма-кетли ёки параллелига ўхшаш бўлиб, аммо унга нисбатан аниқроқ хусусиятга эга (6.4-расм). 6.3-расм. Параллелли калит 6.4-расм. Кетма-кет – параллелли калит Аналогли калит ўчириб\ёқувчи элементни, сигнални киришидан чи-қишигача (коммутация занжири) узатади ва бошқариш схемасини Us ташкил қилади. Бошқариш схемаси мантиқий кириш сигналларини даражасини кучланиш ва токлар даражаси билан, ўчириб\ёқиш элементини уланган ёки уланмаган ъолатини ушлаб туриш учун келиштиради. Ўчириб\ёқиш элементлари сифатида реле, диод, биполяр, майдонли транзисторлар ва оптронлар ишлатилади. Элементнинг аниқ тури аналогли калитни кўрсаткичини аниқлаб беради. Идеал калит нолли омлик қаршиликка бирлашган ъолда эга бўлиши ва ъолатини ўзгариши тўсатдан рўй бериши лозим. Реал калитлар кўрсатилган эквивалент схемалари тизимли кўрсаткичлари билан характерланиши керак, бу ерда идеал калит К контакти кўринишида берилган. Тўғри қаршилик Rтўғ. Бу очиқ калитни омлик қаршилиги бўлиб (Us=1), унинг кўрсаткичи ўчириб\ёқадиган элементнинг турига боғлиқ бўлиб, унинг иш ҳолати омнинг бир қисмидан то юз омгача бўлиши лозим. Қолган кучланиш еқ . Бу очиқ калитда кучланишини тушуви билан калит орқали нолли токни оқиб ўтиши билан аниқланади. Ҳар хил турдаги калитлар учун бу катталик нолдан ўн милливольтни ташкил қилади. Тескари қаршилик Rтес. Бу ёпиқ калитни қаршилиги. Бу кириш ва чиқиш сигналларини ечиб бериш даражасини аниқлайди ва бир ёки ўн мегаомларни ташкил қилади. Тескари ток iтес. Бу ёпиқ калитни ток йўқотиши (утечка) бўлиб, калитли элементни кўрсаткичи билан аниқланади ва бир наноампердан бир микроампер оралиғида бўлади. Rтўғ ва еқ кўрсаткичлари. Очиқ калитни статик хатоликлари билан характерланади; Rтўғ ва еқ кўрсаткичлари калитни ёпиқ ҳолатини характерлайди. Ёқилиш tёқ ва ўчирилиш tўч вақти. Калитли элементларни ўчирилиш\ёқилиши жараёнлари билан боғлиқ ва ёмон сиғимларининг динамик кўрсаткичларига киради. Калитларни кўрсаткичларига яна коммутациялашадиган кучланиш (ёки токларни) ўзгариш диапазони, мантиқий кириш катталиклар даражаси, бошқарув занжирлари ва мантиқий схемалари калитларнинг мос келиши, кучланиш манбаи, қувватини тарқатилиши, иш жараёнидаги ъарорати ва ҳ.к. лар киради. Ўчирилиб\ёқиладиган элементлар сифатида контактли релелар, диодлар, транзисторлар (биполяр ва майдонли), оптронлар ишлатилади. Download 60.18 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling