Andijon davlat tibbiyot instituti jarroxlik va urologiya kafedrasi prostata bezi adenomasini xavfsiz

Ю.Г. Аляева, П.П. Глыбочка Российкие клинические рекомендации Урология.
 С.Х.Аль-Шукри Урология учебник. 2012г
16 
tomirlar yorilishidan mikro va makrogematuriya kuzatiladi. PBXG bulgan 10% 
kam bemorlarda utki ryoki surunkali siydik tutilishi va buyrak etishmovchiligi 
rivojlanadi. 
Utkir siydik tutilishi arok ichilgandan keyin sovukkotganda kovuk siydik 
Bilan tulib ketganda ba’zi dorilar kabul kilingandan keyin birdaniga kuzatilishi 
mumkin. 
Ba’zi bemorlarda surunkali siydik tutilishi sharoitida buyrak etishmovchiligi 
(chankash, teri katlamlarining kurishi, terida kichish va boshkalar) belgilari 
kuzatiladi. 
Xozirgi paytda prostata bezi kasalliklari simptomlarini umumiy baxolash 
xalkaro shkalasi ishlab chikilgan (IPSS), bunda bemorlar simptomlarning 
rivojlanish darajasini uzlari ballar Bilan baxolaydilar. 
Bu tufayli bemorlar axvolini, simptomlarining rivojlanish darajasini 
davolashgacha va davolashdan keyingi uning samarasini kiyosiy baxolash 
imkoniyati tugildi. 
Bemor anketada kursatilgan savollarga ball xisobida (0-5) javob beradi, 
keyin umumiy ball xisoblab chikariladi. Agar umumiy ball 7 dan oshmasa-engil 
daraja, 8 dan 19-gacha bulsa urtacha, 20-35 gacha bulsa ogir darajadagi siyishning 
buzilishi borligini kursatadi. 
Oxirgi 7 savol bemorning yashash sifatini baxolaydi. 
Kanchalik ball yukori bulsa axvoli shunchalik yomonligini bildiradi. 
Tashxilash. 
PBXG tashxislash unchalik kiyinchilik tugdirmaydi. Kasallikning klinik 
simptomlari,(tusik va ta’sirlanish simptomlarning borligi va rivojlanishi) 
bemorning yoshi kasallikning borligi tugrisida taxmin kilinadi. 
Tusik va ta’sirlanish simptomlarining rivojlanish darajasini va bemorning 
yashash sifatini aniklash uchun IPSS antekasidan foydalaniladi. 
Anamnez yigilganda kasallikning boshlanishi va uning rivojlanishini, 
yondosh kasalliklar bor-yukligi aniklaniladi. 
Fizikal tekshiruv - prostata bezini bormok yordamida tugri ichak orkali 
paypaslashni uz ichiga oladi. Bunda prostata bezining ulchamlari, yuzasining teki 
syoki notekkisligi, bulaklarning simmetrikligi, konsistensiyasining uzgarganligi 
yoki kattiklashganligi, urtadagi egatchaning aniklanishi yoki aniklanmasligi, 
ogrikli yoki ogriksizligiga e’tibor beriladi. Tekshirishni uz vaktida yalliglanish bor-
yukligini aniklash uchun prostata bezi suyukligini olish Bilan tugallash maksadga 
muvofikdir. 
Laborator tekshiruvlarni uz ichiga oladi: siydikni taxlil kilish, infeksiya 
aniklansa, siydikni bakteriologik ekib kurish kilinadi. Kursatmasi bulganda koni 
taxlil kilish va bioximik taxlil ( kreatinin mikdori buyrak etishmovmovchiligini 
aniklash maksadida) kilinadi. 
Keyingi yillarda PBXG bulgan bemorlarda prostata-spetsifik antigeni(PSA) 
aniklashga katta axamiyat berilmokda. 

---