Andijon mashinasozlik instituti I. M. Sirojiddinova o. X. Pulatova «kasbiy psixologiya»

Harakat komponenti - subyektning obyektga nisbatan real sharoitlarda 
amalga oshirishi mumkin bo‘lgan harakatlari majmui (xulqda namoyon 
bo‘lish).
 
Affektiv komponent - ustnovka obyektiga nisbatan subyekt his 
qiladigan real hissiyotlar (simpatiya, antipatiya, loqaydlik kabi 
emosional munosabatlar); 
 
Kognitiv komponent - ustanovka obyektiga aloqador bilimlar, g‘oyalar, 
tushuncha va tasavvurlar majmui; 

---

94 
komponentlarida uygʻunlik yoʻqligini koʻrsatadi. Bu bir qarashda soʻz va ish birligi 
tamoyilining turli shaxslarda turlicha namoyon boʻlishini eslatadi. Agar odam bir 
necha marta bila turib, ijtimoiy xulqka zid harakat qilsa, va bu narsa bir necha 
marta qaytarilsa, u bu holatga oʻrganib qoladi va ustanovkaga aylanib qolishi 
mumkin. Shuning uchun ham biz ijtimoiy normalar va sanksiyalar vositasida 
bunday qarama-qarshilik va tafovut boʻlmasligiga yoshlarni oʻrgatib borishimiz 
kerak. Bu shaxsning istiqboli va faoliyatining samaradorligiga bevosita ta‘sir 
koʻrsatadi. 
Qisqacha xulosalar: 
Shaxs va uning faolligi masalasi doimo dolzarbdir. Shaxs faoliyati turlariga 
oʻyin, mehnat, oʻqish, muloqot kiradi. Shaxsdagi harakatlar jismoniy va aqliy 
harakatlarga boʻlinadi. Ularning har bir oʻz tuzilmasi va xususiyatiga ega. Shunga 
koʻra tashqi va ichki faollik kuzatiladi. Shaxs harakatida motivlar muhim boʻlib, 
ular ijtimoiy xulq motivlari, shaxs motivasiyasi, motivlar kabi turlarga boʻlinadi. 
Shaxsda muvaffaqiyatga erishish va magʻlubiyatdan qochish motivlari koʻrinadi. 
Ishlab 
chiqarish 
jarayonida 
roʻy 
beradigan 
turli 
vaziyatlarda 
shaxs 
motivasiyasining oʻzgarishi va uni boshqarish masalalari muhim boʻlib, uni 
oʻrganish har bir shaxs uchun zarurdir.