Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan foydalanish samaradorligini oshirish

foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
157 
18. 38°20′09.95″N 
65°33′23.94″E 
h=0,41 m 
19. 38°20′08.22″N 
65°33′26.58″E 
h=0,34 m 
20. 38°20′07.02″N 
65°33′28.67″E 
h=0 m 
21. 38°20′06.94″N 
65°33′32.43″E 
h=0 m 
22. 38°20′07.48″N 
65°33′34.94″E 
h=0 m 
23. 38°20′09.45″N 
65°33′39.29″E 
h=0 m 
24. 38°20′10.53″N 
65°33′42.35″E 
h=0 m 
25. 38°20′11.82″N 
65°33′46.64″E 
h=0 m 
26. 38°20′12.82″N 
65°33′50.33″E 
h=0 m 
27. 38°20′13.71″N 
65°33′52.96″E 
h=0 m 
28. 38°21′52.18″N 
65°32′40.25″E 
h=2,05 m 
29. 38°21′44.06″N 
65°32′33.76″Ye
h=2,28 m 
30. 38°20′13.8″N
65°33′52″E
h=0 m 
31. 38°20′16.06″N 
65°33′50.38″E 
h=1,5 m 
32. 38°20′19.99″N 
65°33′48.36″E 
h=2,14 m 
33. 38°20′26″N
65°33′45.04″E 
h=3,24 m 
34. 38°20′36.03″N 
65°33′40.24″E 
h=4,0 m 
35. 38°20′42.52″N 
65°33′33.8″E 
h=4,81 m 
36. 38°20′51.29″N 
65°33′24.59″E 
h=6,05 m 
37. 38°21′09.52″N 
65°33′08.21″E 
h=2,57 m 
38. 38°21′15.86″N 
65°33′05.46″E 
h=4,32 m 
39. 38°21′24.18″N 
65°33′01.83″E 
h=5,6 m 
40. 38°21′33.54″N 
65°32′59.43″E 
h=6,37 m 
41. 38°21′40.01″N 
65°32′56.6″E 
h=6,64 m 
42. 38°21′47.98″N 
65°32′52.46″E 
h=5,14 m 
43. 38°21′52.88″N 
65°32′51.12″E 
h=3,93 m 
44. 38°21′56.46″N 
65°32′49.62″E 
h=3,58 m 
45. 38°21′59.2″N
65°32′49.73″E 
h=2,43 m 
46. 38°22′01.9″N
65°32′48.95″E 
h=1.14 m 
47. 38°22′03.81″N 
65°32′48.09″E 
h=0,82 m 
48. 38°22′06.71″N 
65°32′46.62″E 
h=0 m 
49. 38°21′38.32″N 
65°32′25.75″E 
h=0 m 
50. 38°21′35.01″N 
65°32′27.82″E 
h=0,9 m 

---

Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan 
foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
158 
51. 38°21′29.63″N 
65°32′29.56″E 
h=1,27 m 
52. 38°21′24.93″N 
65°32′30.95″E 
h=1,04 m 
53. 38°21′18.32″N 
65°32′38.73″E 
h=2,29 m 
54. 38°21′16.34″N 
65°32′44.09″E 
h=2,58 m 
55. 38°21′14.32″N 
65°32′47.23″E 
h=1,41 m 
56. 38°21′15.29″N 
65°32′52.4″E 
h=1,63 m 
57. 38°21′17.94″N 
65°32′58.94″E 
h=3,97 m 
58. 38°21′20.22″N 
65°33′01.94″E 
h=4,95 m 
59. 38°21′25.02″N 
65°33′10″E
h=6,35 m 
60. 38°21′27.13″N 
65°33′16.75″E 
h=7,11 m 
61. 38°21′28.22″N 
65°33′24.78″E 
h=7,81 m 
62. 38°21′31.96″N 
65°33′35.68″E 
h=8,67 m 
63. 38°21′38.31″N 
65°33′48.23″E 
h=9,24 m 
64. 38°21′42.06″N 
65°33′57.62″E 
h=9,5 m 
65. 38°21′46.24″N 
65°34′04.27″E 
h=8,96 m 
66. 38°21′53.39″N 
65°34′12.07″E 
h=9,48 m 
67. 38°21′57.01″N 
65°34′15.26″E 
h=8,05 m 
68. 38°22′02.46″N 
65°34′20.71″E 
h=7,91 m 
69. 38°22′06.56″N 
65°34′23.83″E 
h=7,85 m 
70. 38°22′11.99″N 
65°34′26.23″E 
h=7,71 m 
71. 38°22′20.5″N
65°34′31.09″E 
h=7,23 m 
72. 38°22′27.62″N 
65°34′32.76″E 
h=6,90 m 
73. 38°22′31.02″N 
65°34′31.16″E 
h=6,70 m 
74. 38°22′30.57″N 
65°34′30.39″E 
h=6,87 m 
75. 38°22′22.45″N 
65°34′12.73″E 
h=7,05 m 
76. 38°22′22.06″N 
65°34′03.94″E 
h=7,27 m 
77. 38°22′23.76″N 
65°33′43.32″E 
h=7,21 m 
78. 38°22′18.02″N 
65°33′28.15″E 
h=6,72 m 
79. 38°22′14.51″N 
65°33′14.19″E 
h=3,10 m 
80. 38°22′07.31″N 
65°33′01.32″E 
h=2,75 m 
81. 38°22′01.29″N 
65°32′53.12″E 
h=1,80 m 
82. 38°21′49.35″N 
65°32′38.89″E 
h=2,79 m 
83. 38°21′44.71″N 
65°32′29.88″E 
h=1,15 m 

---

Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan 
foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
159 
84. 38°21′43.14″N 
65°32′25.18″E 
h=0
85. 38°21′38.32″N 
65°32′25.75″E 
h=0 
86. 38°21′35.01″N 
65°32′27.82″E 
h=0,9 m 
87. 38°21′29.63″N 
65°32′29.56″E 
h=1,27 m 
88. 38°21′24.93″N 
65°32′30.95″E 
h=1,04 m 
89. 38°21′18.32″N 
65°32′38.73″E 
h=2,29 m 
90. 38°21′16.34″N 
65°32′44.09″E 
h=2,58 m 
91. 38°21′14.32″N 
65°32′47.23″E 
h=1,41 m 
92. 38°21′15.29″N 
65°32′52.4″E 
h=1,63 m 
93. 38°21′17.94″N 
65°32′58.94″E 
h=3,97 m 
94. 38°21′20.22″N 
65°33′01.94″E 
h=4,95 m 
95. 38°21′25.02″N 
65°33′10″E
h=6,35 m 
96. 38°21′27.13″N 
65°33′16.75″E 
h=7,11 m 
97. 38°21′28.22″N 
65°33′24.78″E 
h=7,81 m 
98. 38°21′31.96″N 
65°33′35.68″E 
h=8,67 m 
99. 38°21′38.31″N 
65°33′48.23″E 
h=9,24 m 
100. 38°21′42.06″N 
65°33′57.62″E 
h=9,5 m 
101. 38°21′46.24″N 
65°34′04.27″E 
h=8,96 m 
102. 38°21′53.39″N 
65°34′12.07″E 
h=9,48 m 
103. 38°21′57.01″N 
65°34′15.26″E 
h=8,05 m 
104. 38°22′02.46″N 
65°34′20.71″E 
h=7,91 m 
105. 38°22′06.56″N 
65°34′23.83″E 
h=7,85 m 
106. 38°22′11.99″N 
65°34′26.23″E 
h=7,71 m 
107. 38°22′20.5″N
65°34′31.09″E 
h=7,23 m 
108. 38°22′27.62″N 
65°34′32.76″E 
h=6,90 m 
109. 38°22′31.02″N 
65°34′31.16″E 
h=6,70 m 
110. 38°22′30.57″N 
65°34′30.39″E 
h=6,87 m 
111. 38°22′22.45″N 
65°34′12.73″E 
h=7,05 m 
112. 38°22′22.06″N 
65°34′03.94″E 
h=7,27 m 
113. 38°22′23.76″N 
65°33′43.32″E 
h=7,21 m 
114. 38°22′18.02″N 
65°33′28.15″E 
h=6,72 m 
115. 38°22′14.51″N 
65°33′14.19″E 
h=3,10 m 
116. 38°22′07.31″N 
65°33′01.32″E 
h=2,75 m 

---

Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan 
foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
160 
117. 38°22′01.29″N 
65°32′53.12″E 
h=1,80 m 
118. 38°21′49.35″N 
65°32′38.89″E 
h=2,79 m 
119. 38°21′44.71″N 
65°32′29.88″E 
h=1,15 m 
120. 38°21′43.14″N 
65°32′25.18″E 
h=0 
XULOSA. 
Talimarjon suv omborining hozirgi vaqtdagi texnik xolatini o’rgandim.Suv 
ombori ko’ndalang kesim yuzasi bo’yicha mexanik lot yordamida chuqurliklar 
aniqlandi. Chuqurlik va kenglik ma’lumotlariga asoslanib suv omborining 
ko’ndalang kesim yuzasi aniqlandi. 
 
FOYDALANGAN ADABIYOTLAR. 
1. 
2020-2030
yillarda O‘zbekiston Respublikasini elektr energiyasi ilan 
ta’minlash KONSEPSIYaSI 
2. O‘zbekiston Pespublikasi Prezidentining 2017 yil 18 may, PF-5044–son “ 
«O‘zbekgidroenergo»
 
aksiyadorlik jamiyatini tashkil etish to‘g‘risida ” gi Farmoni. 
O‘quv qo‘llanmalar va maqolalar. 
1 Bazarov D. R. Militeev A. N. Dvuxmernыe (v plane) uravneniya dlya potokov s 
razmыvaemыm dnom. // Vodnыe resursы ,1999, Tom 26, №1. 
2 Bazarov D.R. i dr. Osnovnыe tipы anizotropii gidravlicheskogo treniya v 
dvumernыx (planovыx) upravleniyax Sen-Venana, “Agro ilm” № 4 (42), 2016, 
Tashkent 2016., str. 78-79; 
3 Bazarov D.R. Nauchnoe obosnovanie novыx chislennыx metodov rascheta 
deformatsii rusel rek slojennыx legkorazmыvaemыmi gruntami. Dissetatsiya na 
soiskanie uchenoy stepeni d.t.n. 05.23.16 - Gidravlika injenernaya gidrologiya. 
Moskva, 2000, MGUP, 209 s.; 
4 Bakiev M.R., Tursunov T.N., Ikramov N.M. O neblagopriyatnыx 
gidravlicheskix protsessax, proisxodyaщix na krupnыx nasosnыx stansiyax. 
Rakursы innovatsiy. Sb. nauchn. i metod. trudov. SPbGPU, 2006, s. 40-44 
5 Basok S.I., Demchenko Ye.M., Kamыshensev L.A. Oborudovanie dlya 
udaleniya iz kanalov rastitelnыx ostatkov // Gidrotexnika i melioratsiya. 1985. -
6 Belikov V.V., Zaysev A.A. Kompyuternыe modeli ruslovыx protsessov i ix 
prikladnoe znachenie. Trudы VI konferensii «Dinamika i termika rek, 
vodoxraniliщ i pribrejnoy zonы morey». Moskva, 22-26 noyabrya 2004 g., 
s.295-298. 
7 Bozorov D.R., Karimov R.M. GIDRAVLIKA II, Toshkent, TIQXMMI, 2018,
8 V.P. Kochergin. Teoriya i metodы rascheta okeanicheskix techeniy. M.: Nauka,

---

Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan 
foydalanish samaradorligini oshirish
 
 
161 
UO‘T: 631.117: 631.811.91 (575.1) 
QISHLOQ XO’JALIGIDA ISHLATILADIGAN QUDUQLI NASOS 
QURULMALARI AHAMYATI. 
 
Musulmanov F.Sh., Sharipov A.E Buxoro tabiiy resurslarni boshqarish instituti 
“Gidrotexnik inshootlar va nasos stansiyalari” kafedrasi assistenti 
Annotatsiya. Ushbu maqolada ekologik muvozanatni saqlashda qishloq 
xo’jaligidaishlatiladigan quduqli nasos qurulmalarining ahamyati hamda ularni 
ishlatish prinsiplari nazarda tutilgan. 
Kalit so‘zlar: Ekologiya, gidrologiya, gidrotexnik, zax, arid, kritik. 
Mamlakatimizning iqtisodiy yuksalishi suv xo’jaligi, meliorasiya va 
gidrotexnikaning bundan keyingi rivojlanishi bilan chambarchas bog’liqdir. Shu 
sababli Respublikamizda еr va suv resurslaridan samarali foydalanishga, 
Gidrotexnika inshotlari xavfsizligi еrlarning экоmeliorativ holatini yaxshilashga 
etibor qaratilmoqda. 
Respublikamizda “Suv va suvdan foydalanish”, ”Gidrotexnika inshootlari 
xavfsizligi va ishonchli ishlashi” to’g’risidagi qarorlarni qabul qilinishi fikrimiz 
dalilidir.
Gidrotexnika qurulishi bilan qamrab olingan xalq xo’jaligining tarmoqlari 
ko’p sonli va kengdir. Shu jumladan – zax qochirish, sug’orish, suv taminoti, suv 
transporti, suv energiyasidan foydalanish, suv toshqini va qirg’oqlarini himoya 
qilish, mudofaa inshootlari va boshqalar kiradi. 
Quduqning aholi suv bilan taminlash va sug’orish uchun еr osti suvlarini 
yig’ish maqsadida quriladigan suv tindiruvchi daryo, ko’l, suv omborlaridan 
olinadigan suvlarini rostlash maqsadida qirg’oqda yaqin quriladigan qirg’oq bo’yi 
xillari bo’ladi. 
Hozirda O’zbekistonda 8 mingga yaqin vertikal zovur va sug’orish quduqli 
nasos qurilmalari mavjud. Quduqli nasos qurulmalari sug’orish bilan kompleksda 
sug’orilayotgan hududni loyhaviy meliorativ rejimini taminlashi lozim. Shuning 
uchun quduqli nasos qurulmalari ishonchliligini еtarli kafolatlash kerak. 
O’zbekiston Respublikasida hozirgi kunda sho’rlangan еrlar sug’oriladigan 
еrlarning 53% ini tashkil qiladi. Shunu takidlash kerakki, sho’rlangan еrlar ekilgan 
ekinlar hosildorligini 20-80% gacha kamaytirish mumkin. Zax qochirish 
melioratsiyasining vazifasi tuproqning unumdorligini oshirish maqsadida unda 
o’simliklar uchun qayta suv rejimini va u bilan bog’liq bo’lgan tuz hamda ozuqa 
rejimlarini vujudga keltirishdan iborat. 

---