Antigenlar va ularning xususiyatlari

Antigen xususiyatlari
Antigenlik, immunogenlik va o'ziga xoslik antigenlarga xos xususiyatlardir.
Antigenlikbu antigen molekulasining immun tizimining tarkibiy qismlarini faollashtirishi va immunitet omillari (antitellar, effektor lenfositalar kloni) bilan o'zaro ta'sir o'tkazish potentsial qobiliyatidir. Bunday holda immun tizimining tarkibiy qismlari butun antigen molekulasi bilan o'zaro ta'sir qilmaydi, faqat uning kichik bo'limi bilan ataladi antigenik determinantlar,yoki epitop.
Farqlash chiziqli,yoki ketma-ket,antigenik determinantlar, masalan, peptid zanjirining birlamchi aminokislotalar ketma-ketligi va yuzaki,yoki konformatsion,sirtda joylashgan va ikkilamchi yoki undan yuqori konformatsiyadan kelib chiqqan antigen molekulalari. Antigen molekulasining oxirida joylashgan terminal epitoplar,va molekula markazida - markaziy.Shuningdek, bor chuqur,yoki yashirin,biopolimerni yo'q qilish paytida namoyon bo'ladigan antigenik determinantlar.
Antigenik determinantning kattaligi kichik. Immunitet faktorining retseptorlari qismi va epitop tuzilishi xususiyatlari bilan aniqlanadi. Masalan, immunoglobulin molekulasining antigen bilan bog'lanish joyi 5 ta aminokislota qoldig'idan iborat chiziqli antigenik determinantni tanib olishga qodir. Konformatsion determinant hosil bo'lishi uchun 6-12 ta aminokislota qoldig'i kerak. Uchun T-qotil retseptorlari apparati

chetlikni aniqlash uchun MHC I sinfiga kiritilgan nanopeptid, T-yordamchi uchun - MHC II sinf bilan kompleksda 12-25 aminokislota qoldig'idan iborat oligopeptid talab qilinadi.
Ko'p antijen molekulalari juda katta. Ularning tuzilishida antigenik determinantlarning ko'pi aniqlanadi, ular antikorlar va turli xil o'ziga xos xususiyatlarga ega limfotsitlar klonlari tomonidan tan olinadi. Shuning uchun moddaning antigenligi uning molekulasi tuzilishidagi antigenik determinantlarning mavjudligiga va soniga bog'liq.
Epitopning tuzilishi va tarkibi juda muhimdir. Molekulaning kamida bitta tarkibiy tarkibiy qismini almashtirish printsipial ravishda yangi antijenik determinantning paydo bo'lishiga olib keladi. Denatürasyon mavjud antigenik determinantlarning yo'qolishiga yoki yangilarining paydo bo'lishiga, shuningdek o'ziga xoslikka olib keladi.
Chet ellik antigenlikni amalga oshirish uchun zaruriy shartdir. "Chet ellik" tushunchasi nisbiy, chunki immunokompetent hujayralar to'g'ridan-to'g'ri begona genetik kodni tahlil qila olmaydi, lekin faqat begona genetik matritsadan sintez qilingan mahsulotlar. Odatda, immunitet tizimi, agar u begona xususiyatlarga ega bo'lmasa, o'zining biopolimerlariga qarshi immunitetga ega. Bundan tashqari, ba'zi bir patologik sharoitlarda immunitet reaktsiyasini tartibga solish natijasida (qarang otoantikanlar, otoantikorlar, otoimmunitet, otoimmun kasalliklar), immunitet tizimi o'z biopolimerlarini begona deb qabul qilishi mumkin.
Chet ellik organizm va antigenlar manbai o'rtasidagi evolyutsion masofaga bevosita mutanosibdir. Taksonomik jihatdan organizmlar bir-biridan qanchalik uzoq bo'lsa, shuncha ko'p begona va shuning uchun ularning antigenlari immunogen. Chet ellik bir xil turdagi shaxslar o'rtasida ham sezilarli darajada namoyon bo'ladi, chunki kamida bitta aminokislotani almashtirish serologik reaktsiyalarda antikorlar tomonidan samarali tan olinadi.

Shu bilan birga, genetik jihatdan bog'liq bo'lmagan mavjudotlar yoki moddalarning antigenik determinantlari ma'lum o'xshashlikka ega bo'lishi mumkin va immunitetning bir xil omillari bilan o'zaro ta'sir o'tkazishga qodir. Bunday antijenler deyiladi o'zaro reaktsiya.Streptokokk, miokard sarkolemmasi va bazal antigenik determinantlarining o'xshashligi
buyrak pardalari, Treponema pallidumva o'lat (0) (I) qon guruhi odam eritrotsitlari qo'zg'atuvchisi, qoramol miokardidan lipid ekstrakti. Immunitet omillaridan himoya qilish uchun bir organizmni boshqa antigenlari tomonidan maskalanadigan hodisa deyiladi antigenik mimika