Antik davr davlatlari va madaniyati

O’rta Osiyo qadimgi (antik) dunyosining o’ziga 
xos xususiyatlari. 

O’zbekistonning shimoliy-sharqiy
xududlarida qadimgi dehqonchilik 
vohalarining tashkil topishi. Choch,
Qadimgi Fragana Ustrushona. Qadimgi 
Baqtriya antik davrida. Qadimgi Baktriya 
yozma manba’larda. Baktriya 1OOO 
shaharli o’lka. Ellin va mahalliy madaniy
an’analarning moddiy madaniyatdagi 
ifodasi. Qadimgi Baqtriyada diniy e’tiqod.
San’at, haykaltaroshlik va haykalchalar.
Yunon-Baqtriya tangalari va baxtar yozuvi.
Ko’chmanchi yuedji qabilalarining 
Baqtriyaga kirib kelishi va Kushonlar davlati. 
Kushonlar davri Baqtriyasining shahar va 
qishloqlari: Ko’xna Termiz, Dalvarzintepa,
Xalchayon, Kampirtepa, Zartepa, Ayritom, 
Xayitobodtepa, Oqqo’rg’on, Mirzaqultepa,
Sho’rtepa, Oysaritepa vaboshqalar. Yirik 
sun’iy sug’orish inshoatlarining barpo
etilishi Zang kanali.

---

Antik davr O’rta Osiyo xalqlari moddiy va 
ma’naviy madaniyatida jiddiy o’zgarishlar 
sodir bo’ldi. 

Mil. avv. IV-II asrlar 
oromiy yozuvi 
asosida Xorazm, 
Parfiya va So’g`d 
yozuvlari paydo 
bo’ldi. Kushon 
davriga kelib yana 
bir yozuv-Kushon 
(Baqtriya) yozuvi 
shakllanadi.

---


Baqtriyasining shahar va qishloqlari:
Ko’xna Termiz, Dalvarzintepa,
Xalchayon, Kampirtepa, Zartepa, 
Ayritom, Xayitobodtepa, Oqqo’rg’on,
Mirzaqultepa, Sho’rtepa, Oysaritepa
vaboshqalar. Yirik sun’iy sug’orish 
inshoatlarining barpo etilishi Zang 
kanali. Dehqonchilik va chorvachilik. 
Hunarmandchilik: kulolchilik,
to’qimachilik,metallsozlik, zargarli,
toshtaroshlik, shishasozlik. Shahar 
me’morchiligi: turor joylar, saroylar, 
ibodatxonalar.Vima Kadfiz davrida pul 
isloxati va tovar-pul munosabatlari.Ichki
va tashqi savdo. Diniy e’tiqodlar va 
ko’mish marosimlari.

---


Antik davr O’rta Osiyo xalqlari moddiy va ma’naviy madaniyatida jiddiy 
o’zgarishlar sodir bo’ldi. Mil. avv. IV-II asrlar oromiy yozuvi asosida Xorazm, 
Parfiya va So’g`d yozuvlari paydo bo’ldi. Kushon davriga kelib yana bir yozuv-
Kushon (Baqtriya) yozuvi shakllanadi.

---

Dehqonchilik va chorvachilik. 

. 
Hunarmandchilik: kulolchilik,
to’qimachilik,metallsozlik, zargarli, toshtaroshlik, 
shishasozlik. Shahar me’morchiligi: turor joylar, 
saroylar, ibodatxonalar.Vima Kadfiz davrida pul 
isloxati va tovar-pul munosabatlari.Ichki va
tashqi savdo. Diniy e’tiqodlar va ko’mish 
marosimlari. Dalvarzintepa, Ko’xna Termiz va 
Kampirtepa nauslari. Qadimgi Baqtriyada 
buddaviylik dinining tarqalishi. Qoratepa, 
Fayoztepa, Ayritom va Dalvarzintepa buddaviylik 
ibodatxonalari. Kushonlar davri Baqtriya 
madaniyatini shakllanishida ko’chmanchi 
qabilalarning, ellin va hind-ganxar buddaviylik
madaniyatlarining o’rni. Kushonlar davri san’ati:
devoriy suratlar, monumental xaykaltaroshlik, 
terrakota xaykalchalari. Kushonlar davri Baqtriyasi 
madaniyatining jahon tsivilizatsiyasida tutgan o’rni. 
Qadimgi Sug’diyona antik davrida. Sug’diyona 
haqida yozma manbalar. Nautaka va Ksenippa.
·adimgi Sug’diyona shahar va qishloqlari: 
Afrosiyob, Erqo’rg’on, Buxoro,Kitob, Qalai Zoxaki 
Maron, Romishtepa, Varaxsha, Qo’rg’ontepa va 
boshqalar. Shahar me’morchiligi: turor joylar, 
saroy va ibodatxonalar.

---

Yirik sun’iy sug’orish inshoatlarini 
barpo etilishi. 

Darg’om kanali. Dehqonchilik va 
chorvachiliik. Xunarmandchilik: 
kulolsozlik, to’qimachilik, metallsozik,
zargarlik, shishasozlik. Diniy e’tiqodlar 
va ko’mish marosimi. Erqo’rg’ondagi
otashparastlik ibodatxonasi.
Sug’diyonaning kadimgi tangalari va 
sug’d yozuvi. Qadimgi Sug’diyonaning 
mozor ko’rg’onlari. Qadimgi Sug’dning 
ko’chmanchi qabilalar bilan aloqalari. 
Qadimgi Xorazm antik davrida. qadimgi 
Xorazm yozma manba’larda. Qadimgi 
Xorazm shahar va qishloqlari: 
Qo’yqirilgan qal’a, Ayazqal’a, To’qqal’a, 
Jonbosqal’a, Xozarasp, Ichanqal’a, 
Anqaqal’ava Tuproqal’a.Tuproqqal’a-
qadimgi Xorazm poytaxti. Shahar 
me’morchiligi: turor joylar, saroy va 
ibodatxonalar. Xorazmda sun’iy 
sug’orish inshoatlarining rivojlanishi. 
Dehqonchilik va chorvachilik. 
Xunarmandchilik: kulolchilik, 
to’qimachilik, metallsozlik, zargarlik, 
·adimgi Xorazm san’ati va madaniyati.
Monumental haykalsozlik, devoriy 
suratlar, terrakota haykalchalari. Diniy 
e’tiqod. Ko’mish marosimi va 
ossuariylar. Xorazm yozuvi va tangalari. 
Tovar-pul munosabatlari. Xorazm va 
ko’chmanchilar bilan madaniy-xo’jalik va 
etnik aloqalar.