Apparat ta'minoti va dasturiy ta'minot o’rtasidagi bog’liqlik qanday

****13.Operatsion tizim nima - bu Operatsion tizim kompyuter yoqilganida yuklanadigan dasturdir. U foydalanuvchi bilan muloqotga kirishadi, kompyuterning resurslari (tezkor xotira, disklardagi joylar va hokazolar)ni boshqarishni amalga oshiradi, boshqa dasturlarni bajarish uchun ishga tushiradi. Operatsion tizimi foydalanuvchiga va amaliy dasturlarga kompyuterning uskunalari bilan aloqa qilishning qulay usuli (interfeys)ni ta’minlaydi.
Operatsion tizimining zarurligining asosiy sabablari, kompyuter vositalari bilan ishlash va resurslarini boshqarish uchun eng sodda amallar - bu eng quyi darajadagi amallardir, shuning uchun foydalanuvchiga va amaliy dasturlarga zarur bo‘lgan harakatlar bir necha yuzlab yoki minglab shunday amallardan iborat bo‘ladi.
Operatsion tizim – bu boshqaruv va qayta ishlab beradigan dasturlar majmuasi.
Har xil hisoblash tizimining qurilmalar va amaliy dasturlar orasida interfeys bilan qo`llaniladi. Boshqa tarafdan hisoblash jaroyonni boshqarish, boshqarish tizimlarini hisoblash, resurslarni effektiv taqsimlanishi va aniq hisoblanishini aniq tashkillashtirish uchun qo`llaniladi.
Operatsion tizimning asosiy funksiyalari:

• 
  Dastur tomonidan berilgan so`rovlarni bajarish
  
• 
  Operativ xotiraga dasturlarni yuklash va ularni boshqarish
  
• 
  Periferiya qurilmalariga standartlangan ruxsat
  
• 
  Operativ xotirani boshqarish
  
• 
  Elektroenergiyaga ta’sir qilmaydigan disklar ruxsatnomasini boshqarish
  
• 
  Fayl tizimlarini boshqarish
  
• 
  Foydalanuvchining interfeysini ta’minlab berish
  
• 
  Tizimning xatoliklari haqida ma’lumotlarni saqlab olish
  

Qo`shimcha funksiyalar:

• 
  Parallel va psevdoparallel vazifalarni bajarish
  
• 
  Jaroyonlar orasda hisoblash tizimining resurslarini effektiv taqsimlash
  
• 
  Har xil jarayonlarning resurslarga ruxsatnomasini cheklash
  
• 
  Aniq hisoblashni tashkillashtirish, resurslarga ruxsatnomasini cheklashga asoslangan
  
• 
  Jarayonlar orasidagi birgalikda ishlashi
  
• 
  Tizimning o`zini va foydalanuvchi ma’lumotlarini boshqa dasturlardan yoki foydalanuvchilardan himoyalash
  
• 
  Ko`p foydalanuvchilar ishlash rejimini ruxsatnomalarini chegaralash