Қарақалпақ фольклоры Ер Зийўар. Қурбанбек

Дәстандағы гейпара сөзлерге түсиник
«Ер Зийўар» дәстаны бойынша 
Баўар — қабыл. 
Ғаним—адам, душпан. 
Мулақат — кеўилим толды. 
Муҳаям — анық, сөзсиз. 
Пирқаман — илимли, өнерли. 
Шандан — ўақты хош, кеўилли, 
«Қурбанбек» дәстаны бойынша 
Айшы-ишрет — ойын-заўық, мәслик. 
Алқа — жупыны кийим. 
Алп — нәҳән, үлкен.

---

Халық - Қарақалпақ фольклоры - Ер Зийўар. Қурбанбек
kitapxana.com
- Қарақалпақ әдебиятының электрон китапханасы 349
Андиза — узынлық өлшеўиниң бир түри. 
Андызым — аппағым. 
Ара бериў — сән бериў. 
Аршын — узынлық өлшеўи, гез. 
Әдебий изажат — әдеп-иззет, ҳүрметлеў. 
Әлем—жалаў, туў. 
Әлим—қолым. 
Әрўақ—диний уғым: өлген адамның жаны, руўхы. 
Әсбәҳән — қылыш (Испаҳан қаласының атына байланыслы). 
Бәдирек — сықылсыз, кескинсиз, қул. 
Бәшше — бала. 
Беллик — аттың терлигиниң үстинен салынатуғын кишкене жабыў. 
Бийнаўа — нәрсесиз, перзентсиз. 
Гәўир—басқа диндеги адам. 
Ғаниймет — аз да болса қанатланыў. 
Ғапыл — хабарсыз. 
Ғарқ болыў—малыныў, батыў. 
Дабыл — урысқа шығарда қағылатуғын зат. 
Дара — таўдың үңгири, геўек жери. 
Дарғазап — қатты ашыўланыў. 
Еленер—жалынар. 
Жаллат — патшаның ҳүкимин орынлаўшы хызметкери. 
Жамал—сулыўлық, жүз, келбет. 
Закат — салық, алған пайданың салыққа беретуғын бөлеги. 
Зәртең-зәбертең — теңбе-тең, муқыятлап. 
Зербап — алтын жалатылған зат. 
Зимбил де жоқ — нәрсе де жоқ. 
Зул-зула — жер силкиниў. 
Зулман — қаланың аты. 
Зулып—шаштың өрими. 
Ибрат — өрнек, үлги. 
Қалқан — оққа, найзаға қарсы тутатуғын урыс қуралы. 
Қақпа — дәрўаза. 
Қасийда — көз бояўшылық дуўасы, (қосықтың түри). 

---

Халық - Қарақалпақ фольклоры - Ер Зийўар. Қурбанбек
kitapxana.com
- Қарақалпақ әдебиятының электрон китапханасы 350
Кәмбил — пирдиң аты. 
Қоламсақ — сарыжайдың он салғышы. 
Қоррандоз—палкер усаған болжаўшы. 
Көреги—аўқаты. 
Кублағаҳ—зиярат орны, еске алар жер, ата-ана. 
Лала — гүл. 
Латы — басқа диндеги адамлардың сыйынатуғын қудайы. 
Ләрземге келди — сес берди, жаңғырды, солқылдады. 
Маўыт — жүн гезлеме. 
Мискин — жәрдемсиз, бахытсыз. 
Мөҳирдар — патшаның мөрин (печатын) сақлаўшы. 
Мусаллат — аўыр салмақ. 
Нуры дийдем — көзимниң нуры. 
Нықап—перде, маска. 
Пәйекши—шылым беретуғын адам. 
Пәлектиң гәрдиши — тағдирдиң иси. 
Пәнжайы аптан—бес қуяштай, нурланған, нурын шашқан. 
Пәтиўа — тастыйықлаў. 
Порқан — бурынғы ўақытта аўрыўларды «Кәраматым бар» деп «емлеўши». 
Поса — беттиң алмасы. 
Пота — белбеў. 
Путараш — Будда дининдеги адам. 
Сақтиян — жумсақ телетин. 
Сара—шет, аўлақ. 
Сарыжай — атыў қуралы. 
Сәне—жыл, ўақыт, 
Сәнеше бармақ — есаплы бармақ. 
Сәрўан — жетекши. 
Сәўкеле — ҳаял-қызларының ҳасыл алтын-гүмис пенен безелген бас кийими. 
Сереште—аң-таң. 
Сер урыпты — бас урыпты. 
Сийне — көкирек. 
Тағзым, тәжим — ҳүрмет пенен ийилиў. 
Танап — жер көлеминиң өлшеўи. 

---

Халық - Қарақалпақ фольклоры - Ер Зийўар. Қурбанбек
kitapxana.com
- Қарақалпақ әдебиятының электрон китапханасы 351
Тасаддық — қурбан болыў. 
Терлик — аттың жабыўының биреўи. 
Тилла — алтын. 
Тоба (тәўбе) — өкиниў, мойынлаў. 
Топ — урыс қуралы. 
Уғлан — ул бала. 
Ҳазан урар гүлиңе—гүлиң қуўрайды. 
Ҳаммам — монша. 
Ҳәмиле — иштеги бала. 
Шан — даңқ, ҳүрмет. 
Шапаат — рейим, мийрим. 
Шапшақ — ағарған (айран, қатық, сүт) салынатуғын ыдыс. (Дәстанда садақтың
аўзының шапшаққа усағанлығына айтылған). 
Шәни — намысы, ары. 
Шейит — диний уғым: гүнасыз өлим. 
Шербет — мазалы суў. 
Шындаўыл — хабаршы. 
Ықлым — жәҳән, жердиң бөлими. 
Ықтықат — исеним.