Қарши муҳандислик

III bob. Neftli gazlardan suyultirilgan uglevodorodlarni olish qurilmalarini tadqiqotlash

1. 
   Neftgaz tarmog‘ida toza rivojlanish mexanizmi (TRM)dan foydalanishning strategik maqsadlarning ilmiy asoslari
   

Korxona tarmog‘i faoliyatida ekologik yuklanmalarni kamaytirish; Respublikaning energiya mustaqilligini saqlab qolish va mustahkamlash;

Xususiy ehtiyojlar uchun kerakli bо‘lgan gazlarni va neftmahsulotlarini yо‘qotilishi kamayadi;
Qazib olingan mahsulotlardan foydalanishning samaradorligi oshadi. Toza taraqqiyot mexanizmidan foydalanish konsepsiyasi:
Tarmoq faoliyatini yо‘nalishlari bо‘yicha TRMning potensial imkoniyatlaridan foydalanishni ro’yxatini tuzish.
TRM loyihalarini tasdiqlangai loyiha asosida amalga oshirish.
Toza rivojlantirish mexanizmining pilot obyektini tarmoq faoliyatining har xil talablariga mos ravishda tasdiqlangan metodologiya asosida tanlash va ishlatish amalga oshiriladi.
Pilot loyihasini ishga qо‘shish natijalarini kо‘paytirish amalga oshiriladi.
Toza rivojlantirish mexanizmini ishlab chiqarishga qо‘shish va metodologik tarmoqlar bо‘yicha mutaxassislarni tayyorlash.
TRMning metodologiyasini qо‘llash va ishlatish bо‘yicha yetakchi kompaniyalar va halqaro tashkilot.
Tushuntirish xati
Mavjud texnologiyalar asosida kichik konlardan neftni yig‘ish va tayyorlash, yо‘ldosh gazlar esa mash’alaga berilib yoqiladi. Toza taraqqiyot mexanizmi loyihasida neftni yig‘ishni yopiq tizimiga о‘tib, past bosimli (0.4-2.0 MPa) gazlar bir nuqtaga yig‘iladi va gazni kompleks tayyorlash qurilmasiga uzatiladi. Toza taraqqiyot rivojlantirish loyixasi bо‘yicha 268 ming m³/kun xajmdagi yо‘ldosh gazlarni zararsizlantirish, shundan 262,6 ming m³/kun hajmidagi gaz esa Shо‘rtandagi GKTQ uzatiladi va qaytadan foydalaniladi.
Qо‘llaniladigan texnologiya
Yopiq tizimga о‘tish kompressor agregatlarini, gaz uzatmalarini biriktirishni, elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun gaz turbinali jihozlarni qurilmalarini qurishni talab qiladi.
Past bosimli gaz konlaridan gazni yig‘ish va foydalanishga qaytadan tiklash uchun quvurlar, quvurlarning armaturalari, ikki pog‘onali kompressor stansiyasi hamda elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun GTS-larni qurish talab qilinadi.
Bunday texnologiyani yaratishning metodologiyasi amalda mavjud. "Shо‘rtanneftgaz" UShKda ishlab chiqarish bosh inshootini
tashkillashtirish sxemasi.