Asosan, elektr aloqa va radioeshittirishdagi uzatuvchi qurilmalarning tarkibiy kismi. M. da = 104- 1015 gs chastotali toʻlqinlar yoki garmonik tebranishlar axborot eltuvchi hisoblanadi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI



Fan: Tizimlar va signallarni qayta ishlash
Mustaqil ish

Bajardi:Atanazarov D
Qabul qildi:jumaboyev t

SAMARQAND – 2023

Modulyator (radiotexnika va aloqada) — modulyasiyalovchi qurilma (qarang Modulyasiya). Asosan, elektr aloqa va radioeshittirishdagi uzatuvchi qurilmalarning tarkibiy kismi. M.da = 104— 1015 gs chastotali toʻlqinlar yoki garmonik tebranishlar axborot eltuvchi hisoblanadi. Garmonik tebranishlar yoki toʻlqinlarning qanday parametri oʻzgartirilishiga qarab, tebranishlar modu-lyasiyasi amplitudali, chastotali, fazali yoki aralash xillarga boʻlinadi. M.lar ham shunga yarasha har xil boʻladi. Har qanday M.ning asosiy kismi — boshqaruvchi element (tranzistor, elektron lampa, klistron va boshqalar); uning yordamida signal modulyasiyalanadigan tebranishlar yoki toʻlqinlarga taʼsir qiladi

Chastotani modulyatsiya qilishda (FM, inglizcha FM - Frequency Modulation) tashuvchi signal axborot signaliga nisbatan yuqori chastotali bo'ladi va chastota bilan modulyatsiya qilingan signal amplitudasi o'zgarmaydi. Chastotani modulyatsiya qilingan signal yuqori shovqin immunitetiga ega va yuqori sifatli ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladi: radioeshittirish, televizion, radiotelefoniya va hk.

Chastotani modulyatsiyalashning asosiy xarakteristikalari bu og'ish (ofset) va modulyatsiya indeksidir.
Chastotaning og'ishi - bu modulyatsiya qilingan signal qiymatining uning tashuvchisi chastotasi qiymatidan eng katta og'ishi. Chastotaning og'ish birligi - bu gerts (Hz), shuningdek uning ko'paytmasi.
Modulyatsiya indeksi - chastota og'ishining modulyatsion signal chastotasiga nisbati.
Quyidagi rasmda tashuvchi va tayanch tarmoqli signallarining vaqt diagrammasi hamda olingan FM signal ko'rsatilgan. Tashuvchi signalning chastotasi -100 KHz, modulyatsiya qiluvchi sinusoidal signalning chastotasi 10 KHz, og'ish 50 KHz.

Quyidagi animatsiya chiziqli chastotali modulyatsiyaning namunasini ko'rsatadi: