Asosiy elektr kattaliklar (zaryad, tok, kuchlanish, energiya, quvvat) va ularning o‘zaro munosabatlari. Elektr sxemaning asosiy passiv elementlari (rezistorlar, induktivlik g‘altaklar, kondensatorlar) ning belgilanishi va xususiyatlari


Download 12.97 Kb.
bet3/5
Sana20.01.2023
Hajmi12.97 Kb.
#1103759
1   2   3   4   5
Bog'liq
answer is125

Yopiq zanjir uchun, birinchidan, kulon kuchlari ta`sirida birlik musbat zaryadni A dan B gacha ko‘chirishda bajarilgan ish, shu ikki nuqta orasidagi potentsiallarning farqi (A - B) ga teng. Ikkinchidan, tashqi kuchlar ta`sirida birlik musbat zaryadni zanjirning tekshirilayotgan qismida ko‘chirishda bajarilgan ish zanjirning shu qismidagi manbaining EYuK - EAB ga teng. Shuning uchun kuchlanish quyidagiga teng bo‘ladi:


  • Yopiq zanjir uchun, birinchidan, kulon kuchlari ta`sirida birlik musbat zaryadni A dan B gacha ko‘chirishda bajarilgan ish, shu ikki nuqta orasidagi potentsiallarning farqi (A - B) ga teng. Ikkinchidan, tashqi kuchlar ta`sirida birlik musbat zaryadni zanjirning tekshirilayotgan qismida ko‘chirishda bajarilgan ish zanjirning shu qismidagi manbaining EYuK - EAB ga teng. Shuning uchun kuchlanish quyidagiga teng bo‘ladi:

Elektr zanjiri


  • Elektr zanjiri - bu elektr toki uchun yo‘lni tashkil etuvchi qurilmalar va obyektlar to‘plamidir. Elektr zanjiri elementlari aktiv va passiv elementlarga ajratiladi.

  • Zanjirning passiv elementlari qatoriga rezistorlar, kondensatorlar va induktivliklar kiradi.

  • Rezistor (ba`zan rezistiv element, rezistiv qarshilik, Omik qarshilik degan nomlari ham uchraydi) deb, elektr energiyasi sarflanib, uning xususiyatlari U=Ri yoki i=GU bog‘lanishlar bilan ifodalangan elementga aytiladi. Bunda R- qarshilik va G- o‘tkazuvchanlik deb nomlangan proportsionallik koeffitsientlari. R va G o‘zgarmas bo‘lganda chiziqli va aksincha, R va G lar tok yoki kuchlanishga bog‘liq o‘zgarganda nochiziqli qarshilik yoki nochiziqli o‘tkazuvchanlik deyiladi.

Rezistorlar ((a)-chiziqli, (b)-nochiziqli) va ularning VAXsi (d).


Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.


  • Elektr energiyasini zahiralash xossasiga ega bo‘lgan, fizik xususiyatlari q=Cu tenglama bilan ifodalanuvchi kondensatorning ideallashtirilgan elementi sig‘im elementi deyiladi. C proportsionallik koeffitsiyenti sig‘im deyiladi va Farada [F] o‘lchov birligiga ega. rasmda chiziqli (a), nochiziqli (b) sig‘imning belgilanishi hamda q=Cu bog‘lanishlar keltirilgan.

Chiziqli (a) va nochiziqli (b) sig‘im elementi va ularning xarakteristikalari (d).



Download 12.97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling