Assalom alaykum Umumiy tayyorgarlik ko`rsatkichlari reja

Aqliy tayyorgarlik bola obrazli va mantiqiy fikrlashi, tasavvurning, odamiylikning, bilimga qiziqishning, mustaqillikning, o’zini-o’zi nazorat qilishga va boshqarishga imkoniyatning shak­llanganligini hamda o’quv faoliyatining kuzatish, eshitish, eslab qolish, umumlashtirish, uyg’unlashtirish, solishtirish kabi asosiy turlarini bilishni o’z ichiga oladi;
Xotira aqliy rivojlanishning bir ko’rsatkichi sifatida qachonki bola eshitib, yaxshi eslab qolsa, “eshitish” yoki qachonki bola ko’rib yaxshi eslab qolsa “ko’rish” va qachonki bola eshitgan va ko’rganlarining asosiy mazmunini, aytib bersa “mazmunni eslab qolish” kabi turlarga bo’linadi.
“Ko’rib, eshitib eslab qolish” xotirasini rivojlantirish uchun mashq, qildirish befoyda, chunki u har kimga tabiatan berilgan. “Mazmunni eslab qolish” xotirasini yaxshilash uchun esa albatta mashq, qildirish kerak.

• 
  Bolaning maktab ta’limiga tayyorlashning beshta asosiy tomonlari mavjud bo’lib ular quyidagicha:
  
• 
  Jismoniy-(eshitish, ko’rish, bo’yi, og’irligi, muskul rivojlanishi ko’rsatkichlari bilan aniqlanadi);
  
• 
  Intellektual-(nafaqat so’z boyligi, dunyoqarashi, maxsus ko’nikmalar, bilish jarayonlarining rivojlanish darajasi, ko’rgazmali-obrazli tafakkur, o’quv topshiriqlarini ajrata olish ko’nikmasi va ularni mustaqil faoliyat maqsadiga aylantirish);
  

Bolaning maktab ta’limiga tayyorlashning beshta asosiy tomonlari mavjud bo’lib ular quyidagicha:

Jismoniy-(eshitish, ko’rish, bo’yi, og’irligi, muskul rivojlanishi ko’rsatkichlari bilan aniqlanadi);
Intellektual-(nafaqat so’z boyligi, dunyoqarashi, maxsus ko’nikmalar, bilish jarayonlarining rivojlanish darajasi, ko’rgazmali-obrazli tafakkur, o’quv topshiriqlarini ajrata olish ko’nikmasi va ularni mustaqil faoliyat maqsadiga aylantirish);
Irodaviy-hissiy-(ta’sirchan turtki, qiziqarli bo’lmagan topshiriqlarni uzoq vaqt bajarishdagi imkoniyati);
SHaxsiy va ijtimoiy-psixologik-(bolada “ijtimoiy qarash”larning birortasi yetishmasa, muvaffaqiyatli ta’lim olishda muammo tug’ilishi mumkin. Bolani maktabga har tomonlama tayyorlash asosiy mezon qilib belgilanishi zarur).
Bolalarni maktabga qabul qilishdan oldin, ularni maktabga qanday darajada tayyorligini aniqlash lozim. Buning uchun nimalarga e’tibor berish kerak? Odatda bolaning maktabga tayyorligini ota-onalar, maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachilari bolani hisobga, o’qishga va yozishga o’rgatish deb tushunadilar. Kattalar bu malakalarni o’zlashtirish tushunchasi bolani maktabga tayyorligi va samarali o’quv jarayoni, deb hisoblaydi. Bu yoshdagi bolalarning maktabga psixologik tayyorgarligini o’rganishda quyidagi psixologik-pedagogik nazorat ishlarini olib borish mumkin: Bolani qurshab turgan tashqi muhitga munosabati, bilimlar zaxirasi. Maktabga bo’lgan munosabati va rivojlanganlik darajasi. Mustaqil fikrlashi va nutqining rivojlanganlik darajasi. Emotsional – obrazli tasavvurning rivojlanganlik darajasi. Qo’l harakati motorikasining rivojlanganlik darajasi. Ushbu yuqoridagi keltirilgan omillarning bolaning yuqori darajada ta’lim olishida namoyon bo’lishi uchun qo’shimcha tayyorgarlik ko’rish maslahati beriladi. Bunda, maktabga tayyorlov guruhlarda bola faoliyatini kuzatish, yakka tartibda dars tashkil qilish va maxsus korrektsion ishlarini olib borish lozim. Bundan tashqari ota-onalarga quyidagi tavsiyalar beriladi:

•