Assembler tilida asosiy operatorlar bilan tanishish

Assembler tilida asosiy operatorlar bilan tanishish

• Muhammad al-Xorazmiy nomidagi
• Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
• Qarshi filiali

Kirish

• Hisoblash mashinalarida assembler (assembly) – yig’ish, translyator ma’nolarini anglatadi va ko’p hollarda asm qisqartmasi bilan ifodalanadigan quyi darajadagi dasturlash tili hisoblanadi. Bu tildagi ko’rsatmalar (instruction) bilan mashina kodidagi ko’rsatmalar o’rtasida farqlar mavjud. Shuningdek, bu tildagi ko’rsatmalar orqali quyi darajada qurilma ta’minotiga buyruqlar biriladi va amallar bajariladi.
• Mashina tilidan farqli (ikkilik va o’n oltilik kod), assembler tillarida buyruqlar inson tomonidan o’qilishi oson bo’lgan ketma-ketliklarda namoish etiladi.

Assembler tili Assembler tili kompyuterning barcha funktsional birliklarining operatsion tizim bilan o'zaro ta'sirini yaxshiroq tushunishga imkon beradi. Assembler tili - bu operatorlar va protsessor komandalari o'rtasida bir-birini yozishmalarga ega maxsus dasturiy tildir. Har bir protsessor turi yoki protsessorlarning butun oilasi uchun assembler tili mavjud, chunki assembler tili bo'yicha yo'riqnomalar mashina yo'riqnomasi tizimi bilan bir-birini yozishmalarga ega bo'lishi kerak va kompyuter arxitekturasiga muvofiq bo'lishi kerak. Ushbu ma’ruzada 16 bitli 8086-88 Intel protsessoriga oid buyruqlar ko'rsatmalarni o'z ichiga oladi. 8086-88 mikroprotsessorlari birinchi 640 KB (kilobayt) asosiy xotiraga (RAM) va 65536 baytlik kirish/chiqish manzil maydoniga ajratilgan 1 (MB) megabaytning asosiy manzil maydoni bilan ajralib turadi. Assembler tilining manba kodini mashina ko'rsatmalariga o'zgartiradigan dastur. Assembler dasturlari juda samarali bo'lishi mumkin. Dastur qobiliyatlari va qobiliyatlari teng bo'lgan dasturchilar tomonidan Assembler tilida ishlash yuqori darajadagi tilda yozilgan dasturdan ko'ra ixcham va tezroq dastur ishlab chiqaradi. Bu deyarli barcha kichik va o'rta dasturlar uchun amal qiladi. Assembler tili dasturi juda to'g'ri. Ushbu til dasturchining barcha apparat bilan bevosita ishlashiga imkon berganligi sababli, assembler dasturi boshqa dasturlarda mavjud bo'lmagan narsalarni bajarishi mumkin.